16. Hukuk Dairesi 2015/6422 E. , 2016/168 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “4753 sayılı Yasa gereğince yapılan çalışmalar sonucu nizalı taşınmazlar ... adına tapuya bağlandığı halde belirtmelik tutanakları getirtilip ... tapularının oluşum nedeni üzerinde durulmadan, bu yasa gereğince yapılan çalışmalarda dayanılan 1937 tarih ve 10 tahrir numaralı vergi kaydı kapsamına yer bırakılıp bırakılmadığı ve vergi kaydının kadastro sırasında hangi parsellere uygulandığı, araştırılmadan, köy isimlerini hudut okuyan kayda dayanılarak nizalı parsellerin dışında kalan ancak ... hudutları içinde bulunan diğer taşınmazlarla ilgili davalar bulunduğu halde birleştirilmeden karar verilmesinin isabetsiz olduğu belirtilerek; bu kapsamda açılan tüm davaların birleştirilmesi vergi kaydına değer verilebilmesi için zilyetlikle birleşmesinin zorunlu olduğunun göz önünde tutulması, bu itibarla taşınmazların ne zamandan beri, kimler tarafından hangi araç ve gereçlerle, ve amacına uygun şekilde zilyetlik sürdürüldüğünün belirlenmesi için komşu köylerden seçilecek bilirkişi ve tanıklar ile belirtmelik tutanağındaki bilirkişi ve tanıklar arazi başında dinlenerek somut olaylara dayalı beyanlarının saptanması, kaydın kapsamında kalan yerler içinde zilyetlikle edinilmeye elverişli olmayan yerlerin belirlenmesi, gayri sabit hudutlu kaydın miktarına değer verilmesi, koşulları varsa miktar fazlası olarak 100 dönümlük yerin de zilyetlikle iktisap edilebileceğinin düşünülmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gereğine" değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne çekişme konusu 397, 398, 402, 403, 406 ve 409 sayılı parsellerin ... ve ... mirasçıları adına miras payları oranında tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı temsilcisi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafın dayandığı 1937 tarih ve 10 tahrir numaralı vergi kaydının sınırları itibariyle sabit sınırlı olduğu, müdahil davacıların murisleri ile birlikte nizasız ve fasılasız 60 yıldan beri zilyet bulundukları, ... tapularının tesisine kadar davacı taraf lehine 20 yıllık zilyetlik şartının gerçekleştiği, vergi kaydı miktar fazlasının da bulunmadığı kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuştur. Ne var ki; Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla bozma lehine olan taraf yararına usulü müktesap hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamında belirtilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekmektedir. Dava konusu taşınmazlara uygulanan tapu kayıtları 4753 sayılı Yasa ile Toprak Tevzi Komisyonunun kararı ile 1964 yılında ... adına oluşmuştur. Davacı ... ve müştereklerinin dayanağı ... oğlu ... ve ... adına kayıtlı 1937 tarih ve 10 tahrir numaralı 290 hektar yüzölçümlü vergi kaydı dava dışı parsellere de uygulanmıştır. Vergi kaydının uygulandığı parsellerin toplam yüzölçümü 2.121.000 metrekare, nizalı parsellerin toplam yüzölçümü ise 801.600 metrekaredir. Ancak vergi kaydı zilyetlik belgesi olup zilyetlikle birleşmedikçe değer verilemez. Niza konusu parseller 801.600 metrekare olarak büyük bir alanı kapsamaktadır. ... tapusunun tesisinden geriye doğru zilyetlik şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği, zilyetlikle iktisap edilemeyen bölümlerin olup olmadığı, zilyetliğin ne şekilde gerçekleştiği tam olarak anlaşılamamaktadır. Zira Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde mahallinde yapılan keşifte taşınmazların niteliği, zilyetlikle iktisaba elverişli yerlerden olup olmadığı hususunda ziraat bilirkişi dinlenmediği gibi sadece yerel bilirkişi dinlenerek zilyetlik tanıklarının dinlenmemesi de doğru değildir. Eksik inceleme ile karar verilemez. Doğru sonuca varılabilmesi için dava konusu taşınmazlara ilişkin ... tapusunun tesisinden geriye doğru önceki 20 yılı kapsayacak şekilde 5’er yıllık periyotlarla çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları ...ndan, davacıların dayandığı vergi kaydının kadastro tespiti sırasında uygulandığı parselleri de birlikte gösterir birleşik kadastro paftası getirtilerek nizalı parseller ve aynı kaydın uygulandığı parselleri dıştan çevreleyen tüm komşu parsellerin kadastro tespit tutanağı ve dayanağı kayıtlar dairesinden getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra dava konusu parseller başında yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, tespit bilirkişileri, üç kişilik ziraat taşınmaz başında 1 harita veya jeodezi ya da fotogrametri mühendisi ve 3 kişilik ziraat mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek yansız bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, süresi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, ekonomik amacına uygun zilyetlik olup olmadığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, harita veya jeodezi ya da fotoğrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları ve varsa uydu fotoğrafları üzerinde streoskopik inceleme yaptırılmalı, bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın ... tapusunun tesisinden geriye doğru belirtilen evre içindeki niteliği ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen raporlar alınmalı, ziraat bilirkişi heyetinden taşınmazların niteliği, eğimi, komşu parsellere göre arz ettiği özellikler, taşınmazların ne şekilde kullanıldığı, taşınmazların içinde kullanılmayan ve zilyetlikle iktisaba elverişli olmayan yerlerin bulunup bulunmadığı, taşınmazların tamamının özel mülkiyete konu edilebilecek yerlerden olup olmadığı, tamamının ne şekilde kullanıldığı, ekonomik amaca uygun zilyetlik bulunup bulunulmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir, taşınmazlar ile komşularını birlikte gösterir geniş çaplı krokili rapor alınmalı, davacı tarafın dayanağını oluşturan vergi kaydının uygulandığı parsellerin çevresindeki komşu parsel tutanakları da getirtilerek değerlendirilmeli, böylece tüm deliller toplanarak sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 26.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.