5. Hukuk Dairesi 2020/6939 E. , 2021/1901 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; dava konusu Merkez ilçesi, ... mahallesi, 300 parsel sayılı taşınmaza gelir metodu esas alınarak, üzerindeki meyve fidanlarının 4-5 yaş kabulü ile değer biçilerek karar verildiği, bu kararın davacı idare vekilinin temyizi üzerine Dairemizce yapılan inceleme sonucunda, fidanlarının 2 yaşında olduğu kabul edilerek değer biçilmesi gerektiğinin gözetilmemesi nedeniyle bozulduğu, Mahkemece uyulan bozma ilamı gereğince karar verildiği, verilen kararın taraf vekillerince temyiz edilerek, Dairemizce yapılan inceleme sonucunda onandığı, hükmün 01.10.2015 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Davalılar vekili tarafından nar fidanlarının yaşı ile ilgili mülkiyet hakkı ihlal edildiği iddiası ile Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunulmuştur.
Anayasa Mahkemesinin 29.11.2018 tarih ve 2015/18941 başvuru numaralı kararında, meyve fidanlarına ilişkin fotoğraf izlenimi dışında herhangi bir değerlendirme yapmadan fidanlarının yaşının 2 ile sınırlandırılması ile başvurucuların mülkiyet hakkının ihlal edildiğine, yeniden yargılama yapılmak üzere ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/92 E. Sayılı dosyasında yeniden yapılan yargılama sonucunda; mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Arazi niteliğindeki ... ili, Merkez ilçesi, ... Köyü, 300 parsel sayılı taşınmaza gelir metodu esas alınarak ve meyve fidanlarının 3-5 yaş kabulü ile değer biçilmek suretiyle değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Bozma öncesi verilen kararın davacı idare vekilince temyiz edildiği ve dava konusu taşınmazın değerinin tespitinde kapitalizasyon faiz oranının %6 alındığı ve bu husus bozma konusu yapılmadığından davacı idare lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeden, bozmadan sonra, mahkemece resen kapitalizasyon faiz oranının %5 oranında alınmak suretiyle fazlaya hükmedilmesi,
2- İl Tarım Müdürlüğünden 2013 yılı 3-5 yaşındaki fidanların bedelleri sorularak, ortalama bedeli üzerinden hesaplama yapılması gerekirken, eksik inceleme ile hüküm kurulması,
3-Kabule göre de,
Dosya içerisinde bulunan İl Tarım Müdürlüğünün 2012 yılı 3-5 yaşındaki ortalama fidan bedelinin 48,50 TL olduğu anlaşılmakla, 64 TL üzerinden hesap yapılarak fazlaya hükmedilmesi,
Doğru olmadığı gibi;
4-Anayasa Mahkemesinin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunun 10/8. Fıkrasının dördüncü cümlesi; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle davacı idare vekilinin temyiz isteminin kabulü ile BOZULMASINA, 22/02/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.