14. Hukuk Dairesi 2015/1194 E. , 2016/9242 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 14.04.2014 gününde verilen dilekçe ile ihalenin feshi, temliken tescil ya da tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın davalı .... Valiliği yönünden reddine, davacı ... tarafından açılan davanın reddine, davacı ... tarafından ..."ya karşı açılan davanın kabulüne dair verilen 25.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava; ihtiyari ihalenin feshi, mümkün olmadığı takdirde temliken tescil, bu da mümkün olmazsa yapı değerlerine ilişkin tazminat isteklerine ilişkindir.
Mahkemece; davalı idare hakkında ve davacı ... yönünden açılan davaların reddine, davacı ..."nin temliken tescil davasının kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, aktif ve pasif husumet ile taraf teşkili dava şartlarından olup, mahkemece re"sen gözetilmelidir.
Somut olayda; çekişme konusu 1812 parsel sayılı taşınmazın 24.08.1969 tarihinde yapılan kadastro tespiti ile "içindeki ev ve ahır ... oğlu ....r"a aittir" beyanı verilmek suretiyle Hazine adına 04.02.1970 tarihinde tescil edildiği, Hazine tarafından 4706 Sayılı Yasa uyarınca 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan ihale sonucunda davalıya ihale edilerek, 17.04.2014 tarihinde satış suretiyle davalı adına kaydedildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece yapılan keşif sonucu düzenlenen inşaat mühendisi bilirkişinin raporuna göre de; davacı ... tarafından kullanılan alt kısmı garaj olan evin yaklaşık 15-20 yıllık, tek katlı ev ile teras altı ahırın ve davalı tarafından kullanılan ahırın yaklaşık 55-60 yıllık olduklarının bildirildiği görülmektedir. Öte yandan mahkemece dinlenilen tanıklar,..."ın davacı ..."nin eşi olduğunu ifade etmişlerdir.
Mahkemece, ihtiyari ihalenin feshedilmesi bakımından görevli olmadığı belirtilmek suretiyle davanın reddine, davacı ... yönünden açılan davanın reddine, davacı ..."nin temliken tescil davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm sadece davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiş olup; davadaki terditli talepler olan temliken tescil, mümkün olmazsa tazminat istekleri bakımından öncelikle, lehine muhdesat şerhi bulunan ..."ın ölü mü sağ mı olduğu, ölmüş ise mirasçılarının kimler olduğu belirlenerek, aktif husumet bakımından irdeleme ve değerlendirme yapılması gerekirken, anılan dava şartı gözetilmeksizin karar verilmiş olması doğru değildir.
O halde, öncelikle dava şartlarından olan aktif husumet üzerinde durulması gerekirken, anılan dava şartı gözetilmeksizin işin esası hakkında karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.11.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
