20. Hukuk Dairesi 2017/10385 E. , 2017/10666 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ... 6. Tüketici ve ...5. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, adli yardım taahhütnamesine dayalı alacak istemine ilişkindir.
... 5. Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlık, davacının dava dışı görevlendirdiği avukata ödediği vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilip edilemeyeceği hususundan doğmaktadır. Vekalet ücretine ilişkin uyuşmazlık, hizmet veren davacı ile hukuki hizmet satın alan davalı arasındaki maddi ve hukuki ilişkiye ve bu anlamda Tüketiciyi Koruma Kanunu"na tabidir. Bu nedenle davaya bakma görevi müstakilen tüketici mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
... 6. Tüketici Mahkemesince, davacı ... Barosunun adli yardım hizmeti bir mesleki ve ticari faaliyet olmayıp, bir meslek kuruluşu olan baronun sosyal yardım faaliyeti kapsamında olduğu ve adli yardım alan kişinin de bu nedenle tüketici sayılmasının mümkün olmadığı, somut olayda taraflar arasında vekâlet sözleşmesi de bulunmadığından bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur.28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 2. maddesi uyarınca "Her türlü tüketici işlemi ile tüketiciye yönelik uygulamalar" bu Kanun kapsamındadır. Kanunun 73/1. maddesi uyarınca, bu kanun kapsamından doğacak uyuşmazlıklara ilişkin davalarda tüketici mahkemeleri görevlidir.6502 sayılı Kanunun 3/1-(k) maddesinde tüketici, “Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden" gerçek veya tüzel kişi” olarak, aynı maddenin (ı) bendinde tüketici işlemi ise “Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem” olarak tarif edilmiştir. Bu nedenlerle, mal veya hizmet alımına dair bir ilişkinin Tüketici Kanunu kapsamında kabul edilebilmesi için, satıcı/sağlayıcı kişinin “Ticari veya mesleki amaçla hareket eden” bir kişi, mal veya hizmet alan kişinin ise ticari veya mesleki amaçla hareket "etmeyen" bir kişi olması ve taraflar arasında sözleşme veya hukuki işlem bulunması gerekmektedir.
Dosya kapsamında Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 27.11.2015 gün ve 2015/206-372 sayılı hükmün davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesi tarafından 08/06/2017 tarihinde temyiz dilekçesinin reddine karar vermiştir.
Somut olayda, davalının müvekkili baro başkanlığı adli yardım merkezine başvurarak adli yardım yönetmeliği hükümleri uyarınca adli yardım hizmeti aldığını, 31.08.2012 tarihli adli yardım taahhütnamesi imzalandığını, talebin vekalet ücret sözleşmesine dayanmadığını, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, Av...."ın davalının vekili sıfatı ile ... 6. Aile Mahkemesi"nin 2012/1312 Esas sayılı dosyasında boşanma davasının takip edildiğini, davalının görülen davada feragat ettiğini, tarife ile Adli Yardım Yönetmeliği gereğince 1.118,64 TL vekalet ücreti ve 201,36 TL tutarında KDV olmak üzere 1.320,00 TL masraf yapıldığını, ayrıca 18,20 TL faiz işlediğini, taahhütnamenin 3. maddesi gereğince ihtiyari vekil tayin edilmesi halinde yapılan masrafların ödeneceğinin taahhüt edildiğini, ... Barosu Yönetim Kurulu"nun 30.05.2013 gün ve 36/41 sayılı kararı ile yapılan masrafların tahsili işleminin yapılmasına karar verildiğini, davalıya gönderilen ihtarnamenin sonuçsuz kaldığını, ihtiyari vekil tayin eden davalının taahhütnameye aykırı davrandığını beyan ederek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla adli yardım hizmeti ile masraflar toplamı 1.338,23 TL"nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemine ilişkin dava, 6502 sayılı Kanunun 3/1-(ı) maddesi kapsamında tüketici işleminden kaynaklanmadığı gibi ve anılan davada hizmeti alan davalının aynı maddenin (k) bendine göre tüketici değildir. Bu durumda, davalının adli yardım aldığı dava tüketici mahkemesinin görevine giren bir dava olmadığından, adli yardıma konu dava dosyası nedeniyle düzenlenen adli yardım taahhütnamesine dayalı eldeki alacak davasının da, HMK"nın 2. maddesi uyarınca genel hükümlere göre ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 18/12/2017 gününde oy birliğiyle karar verildi.