16. Hukuk Dairesi 2015/20435 E. , 2017/9216 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "davacının imar-ihya faaliyetini hangi tarihte tamamladığının net biçimde belirlenmesi gerektiği, Mahkemece bu hususta hava fotoğrafı uygulaması yapılmış, ziraat mühendisi bilirkişiden rapor alınmış ise de, alınan raporların hüküm vermeye yeterli olmadığı, ziraatçi bilirkişi tarafından dava konusu arazi ile dava konusu yerle halen tarım arazisi olarak kullanılan komşu tapulu taşınmazlardan numune alınmadığı ve kıyaslama yapılmadığı, belirtildikten sonra Mahkemece, mahallinde önceki bilirkişiler dışında seçilecek ziraat mühendisi ve harita mühendisi bilirkişi refakatinde yapılacak keşifte, dosya arasına getirtilen 1980 tarihli iki ayrı zamana ait hava fotoğraflarının usulüne uygun şekilde uygulattırılması, dava konusu taşınmazlar ile sınırındaki ekilmez arazi ve tapulu 338 parselden ayrı ayrı toprak numuneleri aldırılması ve dava konusu taşınmazların bu fotoğraflarda ne olarak göründükleri, alınacak numunelerin analizi sonucu organik madde miktarlarını da karşılaştıran, taşınmazların imar-ihyalarının ne zaman tamamlandıkları veya öncesindeki nitelikleri, dava tarihine kadar 20 yılı aşkın süre ile kültür tarım arazisi olarak kullanılıp kullanılmadıklarını içeren bilirkişilerden gerekçeli ve önceki raporlarla karşılaştırılmalı raporlar aldırılması, davacının taşınmazların imar ve ihyasına hangi tarihte başladığı, imar ve ihyayı ne biçimde sürdürdüğü ve hangi tarihte tamamladığı hususlarının yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulması, kazanmayı sağlayan 20 yıllık sürenin imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten itibaren hesaplanmasının düşünülmesi, ondan sonra 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddeleri karşısında oluşacak duruma göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi tarafından hazırlanan 25.05.2004 tarihli rapor ve eki haritada (B) harfiyle işaretli 10.036,35 metrekare yüzölçümündeki bölüm ile (D) harfiyle işaretli 27.074,09 metrekare yüzölçümündeki bölümün davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümlerinin tescili istemine ilişkindir. Mahkemece çekişmeli taşınmazda davacı ... yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; hüküm tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa"nın 1. maddesi uyarınca Büyükşehir Belediyesi sınırları tüm ilin idari sınırları olacak şekilde genişletilmiş olduğu halde, ilgili kamu tüzel kişisi olarak Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmeden taraf koşulu sağlanmaksızın karar verilmiştir. Taraf koşulu; 6100 sayılı HMK’nın 114/1-d maddesi gereğince dava şartı olup mahkemelerce re’sen gözetilecektir (HMK 115/1). Bu açıklamalar ışığında; 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa"nın 1. maddesi uyarınca, mahkemece öncelikle yukarıda anlatılan şekilde husumet yaygınlaştırılmalı, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmalıdır, bu yolla taraf koşulu sağlandıktan sonra yasal hasım olan ilgili Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın davaya karşı savunma ve delilleri sorulup saptanmalı, iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi isabetsiz olup, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 21.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.