Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2009/14496 Esas 2010/710 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalılar aleyhine 20.02.2008 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 03.06.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesine dayanılarak açılmış geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bilirkişi krokisinde 34-A ve 29-A harfleri ile gösterilen güzergahtan 30 sayılı parsel lehine geçit tesis edilmiştir.
Hükmü, 29 sayılı parsel maliki temyiz etmiştir.
Geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Uygun güzergâh saptanırken önemle üzerinde durulması gereken diğer bir yön ise, aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazların kullanım şekli ve bütünlüğünün bozulmamasıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi olanaklı değil ise bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olayda, hem 29 hem de 34 sayılı parsellerin bütünlüğü bozulmuş, bu parsellerin geçit güzergahından arta kalan kısımları kurulan geçit sebebiyle kullanılamaz hale gelmiştir. Bu şekilde geçit tesisi komşular arasında fedakarlığın denkleştirilmesi prensibini ihlal eder.
Mahkemece yapılması gereken iş; davacı parseli geçit ihtiyacı içerisinde olduğundan 27 sayılı parsel malikleri aleyhine dava açmak üzere davacıya mehil vermek, açılacak davayı eldeki dava ile birleştirmek, davacının geçit ihtiyacını 27 parselin güneyinden veya başka bir yerden araştırarak tesis etmek olmalıdır.
Kurulan geçit bu konudaki Dairemiz ilke kararlarına uygun düşmediğinden yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana geri verilmesine, 27.01.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.