16. Hukuk Dairesi 2015/21189 E. , 2017/9039 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı,...Köyü çalışma alanında bulunan ve davalı Hazine adına ham toprak vasfıyla idari yoldan tescil edilen 2007 parsel sayılı 2.557,09 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın bir bölümü hakkında irsen intikal, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ve imar-ihya nedenlerine dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, dava konusu 2007 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (E) harfiyle gösterilen 2.331,97 metrekarelik kısmının tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline, davacının fazlaya ilişkin taleplerinin ise reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın fen bilirkişi raporunda (E) harfiyle gösterilen kısmı üzerinde davacı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu 2007 parsel sayılı taşınmaz ile komşu 2008, 2009 ve 2010 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtları idari yoldan Hazine adına ihdasen oluşmalarına rağmen mahkemece söz konusu tapu kayıtlarının oluşumlarına esas belgeler Tapu Müdürlüğü ile İl Milli Emlak Müdürlüğü’nden getirtilmemiş, dava konusu taşınmazla benzer özellikte bulunan komşu 2008 parsel sayılı taşınmazın bir bölümü hakkında ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/920 Esas, 2014/459 Karar sayılı dosyası bulunduğu halde bu dosya incelenmemiş ve dosyada yapılan uygulama dikkate alınmamıştır. Yine dosya içerisinde mevcut 1999 yılına ilişkin hava fotoğraflarında çekişmeli taşınmaz üzerinde herhangi bir tarımsal faaliyet bulunmadığı tespit edilmesine rağmen, davacı lehine dava tarihi itibariyle zilyetlikle kazanım koşullarının nasıl gerçekleştiği ve bu hava fotoğraflarına hangi gerekçelerle itibar edilmediği de kararda yeterince açıklanmamıştır. Böylesine eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; öncelikle 2007, 2008, 2009 ve 2010 parsel sayılı taşınmazların idari yoldan oluşumlarına esas tüm belgeler Tapu Müdürlüğü ile İl Milli Emlak Müdürlüğünden getirtilerek dosyasına konulmalı, komşu 2008 parsel sayılı taşınmazın bir bölümü hakkında açılan Kahramanmaraş 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/920 Esas, 2014/459 Karar sayılı dava dosyası dosya arasına getirtilmeli, Hazine tapusunun oluştuğu tarihten geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine (1987-1992-1997 yıllarına) ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları ve uydu fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ise İl Kadastro Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalı, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ile 3 kişilik ziraat mühendisi heyetinden oluşacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazın öncesinde ne olduğu, ilk olarak kim tarafından ve ne şekilde kullanılmaya başlandığı, kim veya kimler tarafından imar ve ihya edildiği, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, kullanımın kim veya kimler tarafından ve ne şekilde sürdürüldüğü gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmaya çalışılmalı, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeli, çelişki giderilemez ise hangi beyana neden üstünlük tanındığı karar yerinde gerekçesiyle birlikte açıklanmalıdır. Bilirkişiler ve taraf tanıklarının sözleri komşu taşınmazların tutanak örnekleri ve varsa dayanakları kayıtlarla denetlenmeli, özellikle komşu 2008 parsel sayılı taşınmaz hakkında açılan ....Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/920 Esas, 2014/459 Karar sayılı dava dosyası getirtilip incelenerek bu dosyada yapılan uygulama göz önünde bulundurulmalıdır. Ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan; çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliğini bildirir, eğim, toprak yapısı ve bitki deseni yönlerinden değerlendirmeleri ve komşu taşınmazlarla yapılan karşılaştırmaları içerir; çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş, taşınmazın imar ve ihya edildiği tarihle ilgili tespitleri belirten ayrıntılı rapor alınmalı, yine taşınmazın dört taraftan fotoğrafları çektirilerek parsel sınırları fotoğraflar üzerinde gösterilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye çekişmeli taşınmazın Hazine tapusunun oluştuğu tarihten geriye doğru 15-20-25 yıl önce çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ile uydu fotoğrafları üzerinde özel aletlerle incelemeler yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın imar ve ihya edilerek ilk olarak ne zaman kullanılmaya başlandığı ile devamındaki kullanımın şekli ve süresi hususlarında değerlendirmeleri içerir, kadastro paftası ile ölçeği eşitlenmiş hava fotoğraflarını çakıştırmalı şekilde gösteren ayrıntılı rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak fen bilirkişisine, yapılacak keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak verir, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarınca gösterilen sınırlar ile uzman bilirkişilerce açıklanan nitelik sınırları işaretlenmiş ayrıntılı kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 18.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.