MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacıya ait sebze halinde bulunan 16 nolu dükanın davalı tarafından işletilmesi ve elde edilen karın yarı yarıya paylaşılması konusunda sözlü adi ortaklık kurduklarını, davalının 2006 yılından beri dükkanı çalıştırmasına rağmen davacıya kar payı vermediğini, 08 Ekim- 09 Temmuz dönemine ait dükkanın vergi, elektrik, su ve aidat borcunu ödemediğini belirterek, toplam 55.045 TL"nin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevabında, davacı ile davalı arasında adi ortaklık kurulmadığını, yazılı belge ile ispatlanması gerektiğini, vergi kaydının davacıya ait olduğunu beyan etmiştir.
Mahkemece; taraflar arasında yazılı sözleşme olmadığından ve davacı tarafından davanın ispatlanamadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.
Temyiz incelemesini yapan,dairemizin 2014/2933 esas, 2014/6043 karar sayılı ilamı ile "mahkemece; adi ortaklık konusunda davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediğini ancak gerek tanık beyanlarından gerekse davalının ticari defterlerinden davalının dava konusu 16 nolu işyerinde fiilen çalıştığı ve 22.03.2012 tarihli bilirkişi raporuna göre davalının ticari defterlerinin incelenmesi sonucunda davalının davacıya ödenmeyen vergi, ticaret odası aidat bedeli vs. toplam 21.383 TL borcu olduğu anlaşıldığını, mahkemece davacıya ait 16 nolu işyerinin davalının fiilen çalıştırdığı dönemde dükkana ait sorumlu olduğu elektrik, su, telefon, aidat vs. borçlarının belirlenmesi için gerekirse bilirkişiden ek rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, davanın tümden reddine ilişkin hüküm kurulmasının doğru görülmediği” belirtilerek bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmak suretiyle yapılan yargılama neticesinde, davacı tarafın kar payı, vergi borcu ve ticaret odası aidatına ilişkin taleplerinin reddi ile elektrik, telefon ve su faturalarına ilişkin davalarının ise feragat nedeniyle reddine karar verilmiş,hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Mahkemece bozma kararına uyulmuştur. Kural olarak bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar.
Belirtilmelidir ki; bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.).
Bu ilke kamu düzeni ile ilgili olup, Yargıtay"ca kendiliğinden dikkate alınması gerekir.
Somut olayda, mahkemece; bozmaya uyma kararı verilmiş ise de, bozma kararının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiş, bozma ilamı doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılmamış, bozmaya uygun karar verilmemiştir.
Şöyle ki; mahkemece bozma ilamı doğrultusunda,davacıya ait 16 nolu işyerinin davalının fiilen çalıştırdığı dönemde dükkana ait sorumlu olduğu aidat ,vergi borçlarının belirlenmesi, talep edilen bu bedeller hakkında gerekirse bilirkişi raporu alınarak,oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Hal böyle olunca; mahkemece, Dairemizin bozma ilamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak, sonucu dairesinde bir hüküm kurulması gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucunda, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre, davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ; Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.03.2017 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

(M)

KARŞI OY

Sayın çoğunluğun bozma gerekçelerine aşağıda açıkladığım nedenlerden dolayı iştirak edilmemiştir.
Uyulmasına karar verilen bozma ilamında; taraflar arasında adi ortaklık ilişkisinin bulunmadığı saptanmış bulunmaktadır.Davalının, davacıya ait 16 no.lu iş yerini fiilen çalıştırması nedeniyle çalıştırdığı dönemle ilgili elektrik, su, telefon, aidat vd. borçlarından sorumlu olduğunu ve bilirkişiden bu hususta ek rapor alınması istenmişse de; davacının talep ettiği elektrik, su ve telefon faturalarına ilişkin davasından feragat ettiği; diğer vergi ve aidat borçlarıyla ilgili olarak da (adi ortaklık ilişkisi bulunmadığından) birlikte çalışmadan doğan ödenmesi gereken vergi ve aidat borcu olduğu kanıtlanamadığından, (ki, vergi ve ticaret odası kaydı davacı adına bulunmaktadır.) bu taleplerle ilgili davanın mahkemece reddinde de bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, kararın onanması düşüncesinde olduğumdan, Sayın çoğunluğun bozma gerekçesine katılınmamıştır.