12. Ceza Dairesi 2016/4240 E. , 2018/5947 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Ceza Mahkemesi
Suç : 2863 sayılı Kanuna aykırılık
Hüküm : Tüm sanıklar hakkında; 5271 sayılı CMK"nın 223/2-e maddesi uyarınca Beraat
2863 sayılı Kanuna aykırılık suçundan sanıkların beraatlerine ilişkin hüküm, katılan vekilleri tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
1- İstanbul I Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 12/07/1995 tarih ve 6848 sayılı kararı ile belirlenen Tarihi Yarımada Kentsel ve Tarihi Sit Alanı içerisinde yer alan 16 parselin, 1/2 hisse ile sanık ..."ın mülkiyetinde bulunduğu, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun 23/03/1968 tarih ve 3862 sayılı kararında, 15 ve 16 parsellerin kuzey batı cephesinde, Haliç surlarından takriben 15 metre yüksekliğinde bir burç mevcut olduğunun, sur kalıntısına zarar vermemek şartıyla 16 parselde inşaata müsaade edilmesinde eski eser bakımından sakınca olmadığının belirtildiği, sanık ..."in parsele ilişkin projeleri sunduğu 07/03/2008 tarihli dilekçesine istinaden düzenlenen 06/08/2008 tarihli kurul uzman raporunda, eski haritalarda da görüldüğü gibi, 16 parselin 17 parsele doğru olan cephesinde eski kalıntılar ve deniz yönünde de kesme taşlı duvar bulunduğu tespitlerine yer verildiği, sözü edilen rapora dayanılarak İstanbul IV Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün 07/01/2009 tarih ve 2608 sayılı kararı ile, 16 parsele ilişkin sunulan teklif projenin uygun olduğuna karar verildiği, mimari proje müellifi olan sanık ..."nın, 18/12/2009 tarihli “şantiye şefliği hizmet sözleşmesi” ile, 16 parselde yapılacak inşai faaliyetin şantiye şefliğini de üstlendiği, daha sonra Fatih Belediyesince 25/12/2009 tarihli yapı ruhsatının düzenlendiği, sanık ..."in noter huzurunda imzaladığı 22/06/2011 tarihli taahhütname ile, temel kazısını İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde yapmayı ve görevlendirilecek müze elemanları denetiminde yapılacak temel kazısında dozer, kepçe ve benzeri makine kullanmayacağını taahhüt ettiği;
Sanık ... tarafından 16 parselde yapılmakta olan inşaat ile ilgili olarak yetkilendirilen sanık ..."nın İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğüne sunduğu 28/06/2011 tarihli dilekçe ile, parseldeki hafriyat kazı çalışması nedeniyle kontrol tarihi verilmesini istemesi üzerine, taşınmaz üzerinde müze uzmanları denetiminde arkeolojik kazı yapıldığı, keşifte tanık olarak dinlenen arkeolog ... tarafından düzenlenen 12/08/2011 tarihli sonuç raporunda; parselin batısında, horasan harçlı, yaprak tuğla ve kesme taş örgülü kemerli duvar kalıntıları görüldüğünün, güney (doğrusu kuzey) sınırında ise, yaklaşık 5 metre yüksekliğinde, düzgün kesme taşlardan inşa edilmiş bir duvar tespit edildiğinin, bahse konu duvarın yamaçta yer alması, yoğun dolgu ve bitki örtüsü ile kaplı olması nedeniyle yakından incelemenin mümkün olmadığının, parselde toplam üç adet sondaj açıldığının, açılan sondajlardan, alanın tamamen dolgu olduğu görülüp, parselin batısındaki horasan harçlı, yaprak tuğla ve kesme taş örgülü kemerli duvar kalıntıları ile ilişkili herhangi bir kalıntı ile karşılaşılmadığının belirtildiği;
Arkeolojik kazı sonuçlarına dayanılarak hazırlanan revize projenin, İstanbul IV Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün 02/11/2011 tarih ve 137 sayılı kararı ile, “müze denetiminde yapılacak temel kazı çalışmalarında parseldeki kalıntının zarar görmemesi için tüm önlemlerin hassasiyetle alınarak konservasyonunun yapılması koşuluyla” uygun olduğuna karar verildiği, yürütülen inşai faaliyete ilişkin ihbarlar üzerine yine arkeolog ... tarafından düzenlenen 10/01/2012 tarihli müze uzman raporunda; sondaj çalışmaları sırasında sondaj yapılan alanlarda ve sondaj kesitlerinde 2863 sayılı Kanun kapsamına giren taşınır ya da taşınmaz kültür varlığına rastlanmadığının, çalışmanın, parselin batısında bulunan horasan harçlı, tuğlalı ve kesme taş örgülü kemerli duvarın ortaya çıkarılmasına yönelik olarak yapıldığının, taşınmazdaki çalışmalar sonlandırıldığında ilgilisine, alanda yapılacak inşaata ilişkin kararın ilgili koruma kurulu tarafından verileceği, herhangi bir hafriyat veya inşaat faaliyetinde bulunulmaması gerektiği hususlarının bildirildiğinin, bu aşamadan sonra alanda müze tarafından herhangi bir çalışma gerçekleştirilmediğinin, 10/01/2012 tarihinde alana gidildiğinde, parselde inşaat faaliyetlerinin devam ettiğinin, temel betonunun atıldığının, sondaj kazısı sırasında tespit edilen duvarın yerinde korunduğunun görüldüğünün, ihbarlara konu kalıntıların, parselin denize bakan tarafında ortaya çıktığının ve bu kısmın dik bir yamaçla aşağı doğru indiğinin, müzenin yaptığı çalışmalar sırasında, binanın oturum alanı dışında kalan, yamaçta yer alan, yaklaşık 5 metre yüksekliğinde, düzgün kesme taşlardan inşa edilmiş bir duvarın varlığı tespit edilmekle birlikte, kalıntının yamaçta yer alması ve oturum alanı dışında kalması nedeniyle bu alanda çalışma yapılmadığının belirtildiği;
Bilahare sanık ... tarafından İstanbul IV Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne sunulan 16/01/2012 tarihli dilekçe ile, 02/11/2011 tarih ve 137 sayılı kurul kararına istinaden başlanılan inşaat kazı çalışmasında toprak kaymaması için şev yapımı devam ederken, parselin deniz tarafına bakan kısmında toprak göçmesi meydana geldiğinin, alt parselde bulunan binaların zarar görmemesi için göçük sonrası çıkan boşluğun toprak ile doldurularak kapatıldığının, bu alanın inşaat konturları dışında kalıp inşaat ile bağlantısı bulunmadığının bildirildiği;
Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı Başmüfettişine sunulmak üzere Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Galata Mevlevihane Müzesi, Hisarlar Müzesi ve Yıldız Sarayı Müzesi Müdürlüklerinden toplam beş uzman tarafından düzenlenen 26/04/2012 tarihli raporda; 16 parseldeki binanın iki bodrum kat + zemin kat + iki kat olarak inşa edildiğinin, parselin batısında yer alan ve 17 parsele doğru devam eden kesme taş ve tuğla örgülü duvar kalıntılarının zarar görmemesi için bina konturları değiştirilmeden, bloğun sağa ve arkaya doğru birer metre ötelenmesi ile bina temellerinin atıldığının, sözü edilen kemerli duvar kalıntılarına herhangi bir zarar verilmemiş olduğunun, şikayete konu kalıntıları ortaya çıkarmak amacıyla 17/04/2012 - 25/04/2012 tarihleri arasında, binanın kuzey yönünde, Haliç"e bakan kısmında kazı çalışması yapıldığının, ortaya çıkarılan kemer açıklığı şeklindeki kalıntının, tuğlalı, horasan harçlı, beşik tonozlu bir yapı olduğunun, tonoz duvarlarının inşaat temelinin 20 cm altında başlayarak devam ettiğinin, ancak inşaat temeline yakın tonoz duvarlarının muhtemelen eski kırık olduğunun, tonozdaki yeni kırıkla ilgili olarak inşaat sahibi ..."nın, inşaatın denize bakan tarafındaki yamaçlı kısmında perde beton dökmek için 1.50 metrelik çalışma alanı meydana getirmek amacıyla yapılan hafriyat çalışması sırasında göçme meydana geldiği, nemli ve rutubetli olan tonozun daha fazla göçmemesi için tamamen toprakla doldurulduğu şeklinde açıklamada bulunduğunun, çalışmalar sırasında da nemden dolayı tonozlu yapıya ait parçaların döküldüğünün ve dolayısıyla yapılan çalışmada ister elle ister makine ile olsun zararın kaçınılmaz olacağının belirtildiği;
Anılan rapora istinaden İstanbul IV Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün 02/05/2012 tarih ve 592 sayılı kararı ile, 02/11/2011 tarih ve 137 sayılı kurul kararına aykırı olarak müze denetimi dışında izinsiz kazı yapanlar hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verildiği, daha sonra kurul uzmanlarınca düzenlenen 23/07/2012 tarihli raporda; 15 ve 16 parsel boyunca devam eden, 15 parselde yonu taş, 16 parselde ise kesme taş ve tuğla almaşık örgü Bizans dönemine tarihlenebilecek sur duvarı bulunduğunun, duvarın 16 parsele denk gelen kısmının üst kotlarında iki adet yuvarlak kemerli pencere yer aldığının, daha alt kotlarda ise su yolu olabilecek bir açıklık bulunduğunun, 1929 tarihli Pervititch haritasında, söz konusu alanda 15 parselden başlayarak 16 ve 17 parsellerde devam eden sur taraması olan duvarın görüldüğünün belirtildiği, sözü edilen rapora dayanılarak da İstanbul IV Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 15/08/2012 tarih ve 845 sayılı kararı ile, 16 parselin batısında daha önceki kazılarda çıkan duvar kalıntısı ile Haliç yönündeki yeni çıkarılan tonozlu kalıntı ve set duvarının, 17 parselde de devam eden kısmıyla birlikte, korunması gerekli kültür varlığı olarak tesciline ve koruma grubunun I olarak belirlenmesine karar verildiği;
11/07/2014 tarihli keşiften sonra tanzim edilen bilirkişi raporunda, yapının 17 parselle komşu sınırındaki duvar kalıntısının camekanla korumaya alındığının ve bu duvarın komşu parseldeki binanın altına doğru devam ettiğinin, Haliç kısmında yer alan tonozlu yapının ise toprak altında olması nedeniyle gözlemleme ve inceleme olanağı bulunamadığının, bu yapının ne derece tahrip edildiğinin ya da edilmediğinin anlaşılamadığının, Haliç yönüne bakan kısımda yer alan tonozlu yapının tehlike arz etmesi nedeniyle üstünün örtülerek muhafaza edilmesi uygulamasının konunun uzmanları eşliğinde müze denetiminde yapılması gerektiğinin, parselde Haliç yönünde yapılan uygulamanın müze denetimi dışında yapıldığının belirtildiği;
Yukarıda açıklanan süreç ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; sanık ..."in noter huzurunda imzaladığı 22/06/2011 tarihli taahhütname ile, temel kazısını İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde yapmayı ve görevlendirilecek müze elemanları denetiminde yapılacak temel kazısında dozer, kepçe ve benzeri makine kullanmayacağını taahhüt etmesine, sonrasında, İstanbul IV Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün 02/11/2011 tarih ve 137 sayılı kararında, temel kazı çalışmalarının müze denetiminde yapılacağı açıkça belirtilmesine ve arkeolog ..."ın Kültür ve Turizm Bakanlığı başmüfettişine verdiği 24/04/2012 tarihli ifadeye göre, kurul kararı gereğince işlem yapılması hususunda her aşamada ..."ya uyarılarda bulunmuş olmasına rağmen alanda müze denetimi dışında temel kazısı ve hafriyatı yapıldığı, devam eden süreçte, aşamalardaki müze ve kurul uzman raporlarında varlığından bahsedilen “parselin denize bakan tarafındaki duvar kalıntısı” na ait tonozlu yapı ile karşılaşıldığı ve meydana gelen toprak göçmesi nedeniyle yine müze denetimi dışında alana iş makinesi ile girilerek dolgu faaliyetinde bulunulduğu, her ne kadar ilk aşamada parselde yapılan sondaj kazısı sonucu bina oturum alanında 2863 sayılı Kanun kapsamında taşınır ya da taşınmaz kültür varlığına rastlanmadığı belirlenmiş ise de, Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı Başmüfettişine sunulmak üzere düzenlenen 26/04/2012 tarihli raporda, parselin kuzey yönünde, Haliç"e bakan kısmında yapılan kazı çalışmaları sonucu ortaya çıkartılan tonozlu yapının, kaba inşaatı tamamlanan binanın altına doğru devam ettiğinin belirtildiği, böylece, tarihi duvar kalıntılarının bulunduğu parselde, kurul kararına aykırı olarak müze denetimi dışında inşai faaliyete başlanıp, faaliyet sırasında kalıntılar ile ilgili olarak meydana gelen gelişmelerden müze haberdar edilmeksizin inşaatın sürdürülmesi suretiyle atılı suçun işlendiği anlaşılmakla; dosya içerisindeki bilgi - belgelerden, konuya ilişkin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 2013/102782 sayılı soruşturma dosyası bulunduğunun görülmesi karşısında, anılan dosyanın akıbeti ve incelenen dosya ile bağlantılı olup olmadığı araştırılarak, sonucuna göre değerlendirme yapılması, neticeten sanıklar ... ve ..."nın eylemlerinin, 2863 sayılı Kanunun 6498 sayılı Kanun ile değişik 65/1-1. cümlesi kapsamında kaldığının ve ceza tayininde asgari hadden uzaklaşılması gerektiğinin de dikkate alınması zorunluluğu,
2- 24/05/2018 günü UYAP"tan alınan güncellenmiş nüfus kayıt örneğinden, sanık ..."ın hükümden sonra, 07/05/2018 tarihinde ölmüş olması,
Bozmayı gerektirmiş olup, katılan vekillerinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden, 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK"un 321. maddesi gereğince beraate ilişkin hükmün isteme aykırı olarak BOZULMASINA, 24/05/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.