Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2013/15713 Esas 2014/1194 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Bursa 4. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 08/10/2012
NUMARASI : 2012/374-2012/49

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili; taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında oluşan cari hesap borcunu ödemek için müvekkillerinden K.. K.."in keşideci diğer müvekkili şirketin lehdar olarak yer aldığı 31/07-2009 tarihli 30.000,00 TL tutarlı bir adet çekin davalıya teslim olunduğunu sonrasında bu çekin yerine geçmek üzere 05/05/2009 tarihli 30.124,00 TL tutarlı başka bir çekin davalı şirket yetkilisince düzenlenen tahsilat makbuzu karşılığında davalıya teslim edilip ilk verilen çek bedelsiz kaldığı halde müvekkiline iade edilmediğini, müvekkilinin karşılıksız çek keşide etmek suçundan yargılandığı ceza davasında davalı şirket yetkilisi S. A." ın anılan tahsilat makbuzunun da kendileri tarafından verildiğini doğruladığını, düzenlenen bu tahsilat makbuzunun 818 sayılı B.K."nun 114 .maddesi kapsamında tecdit (yenileme) hükmünde olduğunu belirterek takibe konu 30.000,00 TL tutarlı çekden dolayı müvekkilinin davalıya borçlu bulunmadığının tesbitiyle %40 oranındaki tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava dilekçesinde bahsedilen iki çekin de davacı şirketin borcu nedeniyle müvekkiline verildiğini esasen müvekkilinin iki çek bedelinden daha fazla tutarda davacıdan alacaklı olduğu gibi ilgili tahsilat belgesinin de davacı yanın yönlendirmesiyle hazırlandığını müvekkili şirketi temsile yetkili kişilerce hazırlanmadığı gibi tecdit sözleşmesi hükmünde de bulunmadığını bildirerek, davanın reddini savunmuş ve %40 oranındaki tazminatın davalıdan tahsilini istemiştir.
Mahkemece, davalı şirket tarafından düzenlenen tahsilat makbuzu içeriğine göre davaya konu çeke mahsuben dava dışı 30.124.00 TL. tutarlı yeni bir çekin verildiğinin anlaşılmış olduğu ve bu belgenin B.K.114/son kapsamında tecdit(yenileme ) sözleşmesi niteliğinde bulunduğunun saptandığı gibi davalı şirket yetkilisinin sulh ceza mahkemesindeki beyanıyla bu belge içeriğini doğrulamış olması da gözetildiğinde davacıların davaya konu 30.000.00 TL. tutarlı çekle ilgili bedelsizlik iddiasını kanıtladığı gerekçesiyle belirtilen çekden dolayı davacı yanın davalıya borçlu bulunmadığının tesbitiyle, yasal şartları oluşmadığından davacıların tazminat istemlerinin reddine karar verilmiş hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan TBK. 133. maddesinde "yeni bir borçla mevcut bir borcun sona erdirilmesi, ancak tarafların bu yöndeki açık iradesi ile olur. Özellikle mevcut borç için kambiyo taahhüdünde bulunulması veya yeni bir alacak senedi ya da yeni bir kefalet senedi düzenlenmesi, tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça yenileme sayılmaz" denilmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan ve tecdit (yenileme ) sözleşmesi niteliğinde kabul edilen davalı şirket antetli; davalı şirket tarafından düzenlenen 30/07/2009 tarihli tahsilat makbuzu isimli belgede davadışı “ 30.124,00 TL tutarlı çekin” davaya konu “ 31/07/2009 tarihli 30.000.00 TL tutarlı çeke mahsuben” alındığına dair ibare yazılı ise de bu belge ve içeriğindeki ifadenin TBK 133. maddesi anlamında açık bir tecdit (yenileme) iradesi taşımadığı gözetilmeden yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm tesisinde isabet görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açkılanan nedenlere hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 15.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.