MAHKEMESİ : Niksar Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 26/06/2013
NUMARASI : 2009/28-2013/185

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olduğunu, müvekkili tarafından açılan ihraç kararının iptali davası devam ederken, daha önce müvekkiline tahsis edilmek üzere ayrılmış olan A/1 Blok 1 no"lu bağımsız bölümün bu durumu bilen davalı A.. S.."ye usulüne aykırı bir şekilde satıldığını ileri sürerek, anılan taşınmazın davalı A.. S.. adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tapuya kayıt ve tescilini, mümkün olmadığı taktirde dairenin rayiç değeri olarak 25.090,00 TL"nin davalı kooperatiften tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davacının kooperatife 5.000,00 TL ödeme yapmadığını, diğer ortakların toplam 17.000,00 TL aidat ödediğini, ayrıca A.. S.."nin iyiniyetli 3. kişi olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davalı A.. S.."nin davacı aleyhine açtığı men"i müdahale davasının kabul edildiği ve kararın kesinleştiği, davacının ödediğini iddia ettiği 5.000,00 TL"nin davalı kooperatif defterlerinde kayıtlı olduğu, her ne kadar davalı tanıkları 5.000,00 TL"nin davacı tarafça yatırılmadığını, yatırılmış gibi işlem yaptıklarını beyan etmiş iseler de; davacının iddiasının aksinin yazılı delil ile ispat edilemediği, davacıya konut tahsis edilememesi nedeni ile davacının davalı kooperatiften talep edebileceği tazminat miktarının 49.665,71 TL olduğu gerekçesiyle, talep ile bağlılık ilkesi gereğince 25.090,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kooperatiften tahsiline, davalı A.. S.. aleyhine açılan tapu iptal ve tescil davasının reddine, taşınmazın bugünkü rayiç değerinin dava tarihinden geçerli yasal faizi ile birlikte tahsiline ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Dava, kooperatif ortaklığına dayalı tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tazminat istemine ilişkindir. Konut yapı kooperatifleri aidat ödeme yükümlüğünü yerine getiren ortaklarına kullanılabilir durumdaki bir daire tahsisle yükümlüdür. Kooperatif anasözleşmesinin 62. maddesi uyarınca, konutlar maliyet bedelleri kesinleştikten sonra ortaklar veya temsilcilerinin katılımıyla noter önünde çekilecek kur"a ile dağıtılır. Konutların anasözleşmenin 59/2. maddesine göre ortaklara dağıtılması halinde kur’aya başvurulmaz. Bu
durumda, bir konutun ortağa tahsis edildiğinden söz edilebilmesi için ya kur’a sonucu konutun tahsis edilmiş olması veya konutların genel kurulca belirlenecek esaslar dahilinde ortaklara dağıtılmış olması ve genel kurulun bu dağıtımı açık veya zımni olarak onaylaması gerekir. Anlatılan ilkeler dışında, yönetim kurulu genel kurulun kararı veya onayı olmaksızın bir konutu belli bir ortağa tahsisine karar veremez. Tahsis ortağa şahsi hak sağlar. Kooperatifçe bir dairenin geçerli bir tahsis işlemiyle bir ortağa tahsisi halinde, tahsis edilen ortağın rızası olmaksızın, ortaklığı devam ettiği sürece konutun başka bir ortağa tahsisi mümkün değildir. Kooperatif tarafından taşınmazın ortağa tahsisi, mülkiyeti geçiren bir işlem olmayıp, kooperatifle olan iç ilişkide bir hak bahşeden ve koşulları oluştuğunda kooperatife karşı tapu iptal ve tescil talebinde bulunma hakkı yanında ortağa, tahsis hakkına karşı yapılan haksız saldırılarda üçüncü kişilere karşı müdahalenin men"i ve ecri misil davası açmaya izin veren bir haktır.
Öte yandan, karar tarihinde yürürlükte olan HMK"nun 303/1. maddesinde "Bir davaya ait şekli anlamda kesinleşmiş olan hükmün, diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesi için, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve ilk davanın hüküm fıkrası ile ikinci davaya ait talep sonucunun aynı olması gerekir" hükmüne, dava tarihinde yürürlükte bulunan HUMK"nın 237/2. maddesinde ise "Kaziyei muhkeme, mevcuttur denilebilmek için iki tarafın ve müddeabihin ve istinat olunan sebebin müttehit olması lazımdır" hükmüne yer verilmiştir. Mahkemece, taraflar arasındaki Niksar Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2003/308 E., 2005/169 K. sayılı müdahalenin önlenmesi istemiyle açılan davanın davacı aleyhine sonuçlandığı ve kesinleştiği gerekçesiyle davacının tapu iptali ve tescil isteminin reddine karar verilmiştir. Niksar Asliye Hukuk Mahkemesi"nin anılan dosyasında taraflar aynı olmakla birlikte, dava sebebi ayrı olup, mahkemece uyuşmazlık mülkiyet hukuku ilkelerine göre çözümlendiğinden işbu dava için kesin hüküm oluşturduğunun kabulü doğru olmamıştır. Niksar Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2003/39 E., 2010/246 K. sayılı kararında ise, A/3 Blok 1 nolu dairenin davacıya tahsis edildiği, bu dairenin satışıyla ilgili genel kurul kararının davacının şahsi hakkını ihlâl ettiği ve müktesep haklara aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle, davalı kooperatifin 25.01.2003 tarihli genel kurulun 4. gündem maddesinde alınan kararın iptaline karar verilmiştir.
Bu durumda mahkemece, kooperatif defter, kayıt ve belgelerinin öncelikle kooperatiften istenilmesi, ibraz edilmezse kooperatifin adresinde defter ve kayıtların incelenmesi için keşif yapılması, buna rağmen inceleme yapılamaz ya da defter ve belgelere ulaşılamaz ise Ticaret Sicil Memurluğundan, mümkün olmazsa kooperatif anasözleşmesinin 41. maddesi uyarınca Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden, kooperatifin bilançosu, gelir gider cetvelleri, yönetim ve denetim raporları, genel kurul tutanakları, ortaklık cetvelleri, kur"a ve tahsis belgeleri; Tapu Müdürlüğü"nden dava konusu bağımsız bölümün ilk tesis tarihinden itibaren tapu kaydı ile davalı A.. S.. adına tesciline dayanak belgeler celbedilip kooperatif konusunda uzman bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılarak, kooperatif bünyesinde dairelerde numara değişikliği yapılıp yapılmadığı, davacıya hangi dairenin tahsis edildiği, Niksar Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2003/39 E., 2010/246 K. sayılı kararına konu dairenin dava konusu daire olup olmadığı araştırılıp, davacının tahsise dayalı üstün hak sahibi olduğunun belirlenmesi durumunda, tarafların iddia, savunma ve delilleri tartışılıp davalı A.. S.."nin, iyiniyetli olduğunun belirlenmesi halinde şimdiki gibi davacının terditli talebinden olan tazminata hükmedilmesi, iyiniyetli olmadığı sonucuna varılması durumunda da sadece tapu iptali ve tescil hükmü kurulması gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak, yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
2-Bozma nedenine göre, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
3-Kabule göre; davalı A.. S.. yönünden (terditli istemlerin ilki olan) davacının tapu iptali ve tescil talebinin reddine karar verildiğine göre, kendisini vekille temsil ettiren anılan davalı lehine karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca vekalet ücretine hükmedilmemesi de doğru olmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06.05.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.