17. Hukuk Dairesi 2016/436 E. , 2018/11524 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davacılar ... ve ..."in davalarının feragat nedeniyle reddine, diğer davacılar yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili; müvekkilleri Rabia ve ..."in tek çocukları olan Muzaffer"in 16/07/2011 tarihinde ... yolunda meydana gelen kaza neticesinde ağır yaralandığı ve akabinde 24/07/2011 tarihinde vefat ettiğini,kazada davalı sürücü ..."in asli kusurlu olduğunu, diğer müvekkilleri Ayşe ve ..."in müteveffanın babaanne ve dedesi, Nuriye ve ..."in ise anneanne ve dedesi olduklarını, torunlarını ve tek çocuklarını kaybeden aile fertlerinin büyük elem ve üzüntü içinde kaldıklarını, psikolojik sorunlar yaşadıklarını, çocuklarını kaybeden davacıların hayatlarının eskisi gibi olmasının mümkün olmadığını beyan ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile anne Rabia"ya 2.500,00 TL maddi, 40.000,00 TL manevi, baba Hasan"a 7.500,00 TL maddi, 40.000,00 TL manevi, diğer müvekkiller için ayrı ayrı 2.500,00 TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL
manevi tazminatın davalı ... şirketinin poliçe limitleri dahilinde sorumlu kalması kaydı ile maddi talepler yönünden müştereken ve müteselsilen, manevi tazminat yönünden ise davalı ..."den tahsiline, tazminatlara olay tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, yapılan yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı asıl ... ve davalı ...Ş. Vekili, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; davacılar ... ve ..."in davalarının feragat nedeniyle reddine, diğer davacılar yönünden davanın kısmen kabulüne, davacı ... için 28.539,44 TL, davacı ... için 24.365,20 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 16/07/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... mirasçılarından ve davalı ... şirketinden sigorta poliçe limitleri ile sınırlı olmak üzere tahsil edilerek davacılara verilmesine; davacılar ... ve ... için 7.000,00"er TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 16.07.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... mirasçılarından tahsil edilerek davacılara verilmesine; davacılar Ayşe ve ..."in manevi tazminata ilişkin talebinin kısmen kabulü ile 1.500,00"er TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 16.07.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... mirasçılarından tahsil edilerek davacılara verilmesine karar verilmiş, hüküm davacılar ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalılar Hatice ve ... vekilinin davacılar Rabia ve ... yönünden hükmedilen maddi ve manevi tazminatlara yönelik tüm, davalı ... şirketi vekilinin ise (4) ve (5) nolu bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Davalılar Hatice ve ..."in davacılar Ayşe ve ... yönünden hükmedilen manevi tazminatlara ilişkin temyiz talebinin incelenmesinde;
6100 sayılı HMK"nun geçici 3/2. maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK"nun 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 01.01.2015 tarihinden itibaren 2.080,00 TL’ye çıkarılmıştır.
Temyize konu kararda, davacılar Ayşe ve ... lehine hükmedilen manevi tazminat miktarı 1.500,00"er TL. olup karar, anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden, adı geçen herbir davacı için kabul edilen manevi tazminat, davalı taraf yönünden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir.
3-Davacılar vekili, dava konusu kaza sonucu davacılar murisinin ölümünden duyulan üzüntü nedeniyle, murisin annesi ve babası olan davacılar için toplam 80.000,00 TL manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkemece talebin kısmen kabulüne karar verilerek hükümde belirtilen miktarlarda manevi tazminata karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK"nun 56. (818 sayılı BK"nun 47.) maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece; meydana gelen trafik kazası sonucu davacıların oğlu olan Muzafer"in ölümü nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacıların ölene yakınlıkları nedeniyle duyacağı elemin derinliği gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, manevi tazminat isteminde bulunan davacılar için hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha yüksek manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, bir miktar düşük
manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
4-2918 sayılı KTK.nun 98/1, 99/1. maddeleri ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları"nın B.2. maddesi uyarınca rizikonun, bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Sigortaya başvurulmadan dava açılması veya icra takibi başlatılması halinde ise bu tarihlerde temerrüt gerçekleşir.
Bu durumda ilke olarak; davadan önce usulüne uygun başvuru yapılmış ise bundan 8 iş günü sonrasında, başvuru yapılmamış ise dava tarihi itibarıyla, belirlenen tazminat alacağının tamamı için anılan tarihlere uygun faiz uygulanması gerekir.
Somut olayda; dosya içerisinde davalı ... Şirketine başvuru yapıldığına ilişkin belge bulunmamasına göre, bu davalının dava tarihinde temerrüde düştüğünün kabulü gerekir. Mahkemece; davalı yönünden hükmedilen tazminatın tamamına dava tarihinden faiz yürütülmesi gerekirken, kaza tarihinden faiz yürütülmesi doğru görülmemiştir.
5-Karayolları Trafik Kanunu’nun 92. maddesinin (f) bendi ile Zorunlu Trafik Genel Şartları’nın 3. maddesinin (e) bendi uyarınca manevi zararlar trafik sigortası teminatının dışındadır. Davalı ... Şirketi poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olup teminat limiti dışında olan ve teminat limiti üstünde kalan kısım yönünden herhangi bir sorumluluğu bulunmadığı gibi limit üzerinde kalan miktarın ferilerinden ve manevi tazminata düşen yargılama gideri, vekalet ücreti ve harçlardan da sorumluluğu bulunmamaktadır. Mahkemece davalı ... şirketinin manevi tazminattan sorumlu tutulmamış olmasına rağmen manevi tazminata ilişkin yargılama gideri, bakiye harç ve vekalet ücretinin tamamından sorumlu tutulması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar Hatice ve ... vekilinin davacılar Rabia ve ... yönünden hükmedilen maddi ve manevi tazminatlara yönelik tüm, davalı ... şirketi vekilinin ise (4) ve (5) nolu bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar Hatice ve ... vekilinin davalılar Ayşe ve ... yönünden hükmedilen manevi tazminatlara ilişkin temyiz talebinin REDDİNE, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (4) ve (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının
kabulüyle hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 3.376,41 TL kalan harcın davalılar Hatice ve ..."den alınmasına
, peşin alınan harçların istek halinde temyiz eden davacılar ve davalı ...ye geri verilmesine, 29/11/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.