20. Hukuk Dairesi 2016/6344 E. , 2017/10210 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, dava dilekçesinde sınırlarını bildirdiği ...ilçesi, ... köyünde bulunan yaklaşık 5 dönüm miktarlı taşınmazın tapuda kayıtlı olmadığını, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının müvekkili yararına oluştuğunu iddia ederek Medenî Kanunun 713. maddesi hükmüne göre müvekkili davacı adına tescilini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne ve fen bilirkişileri ... ve ... tarafından düzenlenen 15.06.2009 havale tarihli rapor ve krokisinde (A) harfi ile işaretli mavi renkle boyalı 3.254,77 m² yüzölçümlü olarak gösterilen taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalılardan Hazine tarafından temyiz edilmekle Dairenin 13/03/2012 gün ve 2011/14736 E. - 2012/3703 K. sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “...Mahkemece, kazandırıcı zamanaşımı yoluyla zilyetlik koşullarının davacı yararına oluştuğu kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli ve kanaat verici değildir. Şöyle ki; çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu ile 4999 sayılı Kanunun 3. maddesiyle değişik 6831 sayılı Kanunun 7. maddesi gereğince devlet ormanları ile evvelce sınırlaması yapılmış olup da herhangi bir nedenle orman sınırları dışında kalmış ormanlardan olup olmadığının belirlenmesi için eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile inceleme yapılmamış, orijinal kadastro paftası üzerinde taşınmaz gösterilmemiş, sınır bulunduğu 125 ada 16 sayılı parselin (eski 917 parsel) sazlık, bataklık yerlerin kurutulması ile idari yoldan tescil edildiği halde, sazlık ve bataklıktan kurutulan yerleri gösterir harita ve tutanaklar getirtilerek taşınmazın bu neviden yerlerden olup olmadığı belirlenmemiş, davacı ve önceki zilyet adına sazlık ve bataklıktan kurutulan yerlere ilişkin olarak Hazine tarafından kiraya verilip verilmediği araştırılmamış, 3573 sayılı Kanun kapsamında dağıtılan sahada kalıp kalmadığı ile taşınmazın gerçek eğim durumu belirlenmemiştir. Eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz” denilmiştir.Mahkemece bozma kararına uyulmasının ardından yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ve fen bilirkişileri ... ve ... tarafından düzenlenen 15.06.2009 havale tarihli rapor ve krokisinde (A) harfi ile işaretli mavi renkle boyalı 3.254,77 m² yüzölçümlü olarak gösterilen taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalılardan Hazine tarafından temyiz edilmiştir.Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tesciline ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde 1942 yılında yapılıp kesinleşen orman kadastrosu ile daha sonra 1982 yılında 1744 sayılı Kanuna göre yapılarak dava tarihinde kesinleşen aplikasyon ve 2. madde uygulaması vardır.Genel arazi kadastrosu işlemi 18.02.1954 tarihinde kesinleşmiştir. Kesinleşme tarihi ile davanın açıldığı tarih arasında 20 yıllık süre geçmiştir.Taşınmaz kadastro sırasında orman olması nedeniyle tespit harici bırakılmıştır.6100 sayılı HMK"nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK"nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.442 sayılı Köy Kanununun 37/7. maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1)..., ..., ..., ..., ..., ... ..., ..., ... ve ... illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2)..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülkî sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülkî sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.Aynı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; "1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur" hükmü yer almaktadır.Bu hüküm Kanunun "Yürürlük" başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.Somut olayda, davalı köyün 6360 sayılı Kanun gereğince köy tüzel kişiliği ortadan kalkmış olup, taraf sıfatı kalmayan köyün yerine katıldığı ilçe belediyesi ve aynı kanunla Büyükşehir sınırlarının il mülki sınırı haline gelmesi nedeniyle... Büyükşehir Belediyesinin de ilgili kamu tüzel kişisi sıfatıyla davada taraf olarak yer alması gerekli olacağından, 6360 sayılı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince işlem yapılması için kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı Hazinenin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına 06/12/2017 günü oy birliği ile karar verildi.