MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ...,.... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümü hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine, 13.06.2013 havale tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 19.667,82 metrekarelik bölüme, adanın son parsel numarası verilerek ham toprak vasfı ile davalı Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı olarak 4721 sayılı TMK"nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme şartlarının gerçekleşmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmaz bölümü, 1972 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında 762 Sayılı Tapulama Kanunu’nun 2. maddesi uyarınca tespit harici bırakılmıştır. Davacı ..., 2011 yılında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescil istemi ile dava açmıştır. İmar-ihyaya muhtaç tescil harici taşınmazların zilyetleri yararına tapuya tescil edilebilmesi için, taşınmazın imar-ihyasının tamamlanmasından sonra davanın açıldığı tarihe kadar 20 yıllık arasız, çekişmesiz ve ekonomik amaca uygun zilyetliğin sürdürülmesi gerekir. Bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için dava tarihinden (2011 yılından) geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının getirtilerek bu fotoğrafların jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi tarafından stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi, bu yolla ekilen ya da ekilemeyen alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Somut olayda, harita mühendisi tarafından tanzim edilen raporda; "1988 tarihli hava fotoğrafında çekişmeli taşınmaz bölümünün sürülü olmadığı" yönünde tespit yapılmış, taşınmazın o tarihte sınırlarının belirgin olup olmadığı, komşu taşınmazlardan farklı özelikleri bulunup bulunmadığı, kullanıma dair başkaca emare bulunup bulunmadığı hususlarında değerlendirme yapılmamıştır. Ziraat mühendisi bilirkişi tarafından tanzim edilen 2013 tarihili raporda ise; "çekişmeli taşınmazda 20-30 yıl içinde nizasız ve fasılasız tasarruf olduğu ve kuru tarım arazisi vasfında olduğu" açıklanmıştır. Mahkemece, tek bir tarihe ait hava fotoğrafları üzerinden tanzim edilen ve yukarıda belirtilen nedenlere yetersiz olan ayrıca ziraatçı bilirkişi tarafından tanzim edilen raporla çelişki arz eden rapora dayalı olarak karar verilmek suretiyle uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yöntemine uygun bir biçimde yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez. O halde; mahkemece, 2011 yılından geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç farklı stereoskopik hava fotoğraflarının bulunup bulunmadığı Harita Genel Komutanlığı’ndan sorularak var ise hava fotoğrafları getirtilmeli, daha sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu aracılığı ile yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, imar-ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasındaki doğabilecek çelişkiler usulen giderilmeye çalışılmalı, ziraatçı bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını, ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullandığını bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisinden ise keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, hava fotoğraflarının getirtilmesi halinde jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik olarak (taşınmazın hava fotoğraflarının çekildiği tarihte sınırlarının belirgin olup olmadığı, ekim-dikim faaliyetlerinin bulunup bulunmadığı, komşu taşınmazlardan farklı özelikleri bulunup bulunmadığı, kullanıma dair başkaca emare bulunup bulunmadığı vs..) dosya üzerinden rapor alınmalı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları bilimsel esaslara göre hazırlanmış bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, aynı yere ilişkin mükerrer tapu oluşumunun önüne geçmek adına hükme esas alınacak fen bilirkişisi raporu kadastro müdürlüğüne gönderilerek çekişmeli bölümün öncesinde tapulu yerlerden olup olmadığı sorulmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 08.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.