MAHKEMESİ : Bursa 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 31.07.2013
NUMARASI : 2012/87-2013/49

Taraflar arasındaki yargılanmanın yenilenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde yargılamanın yenilenmesini isteyen kooperatif vekili ile davadışı ... İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Yargılamanın yenilenmesini isteyen kooperatif vekili, mahkemenin 2012/87 E., 2013/49 K. sayılı dosyasında dava tarihinde davacının akıl hastası olduğunun ve dava ehliyeti bulunmadığının yeni öğrenildiğini, davacı vekiline verilen vekaletin geçerli kabul edilemeyeceğini iddia ederek, yargılamanın yenilenmesine, mahkeme kararının kaldırılmasına, dava ehliyeti yokluğu nedeni ile davanın reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, 31.07.2013 tarihli ek kararla, yargılamanın yenilenmesine dayanak olarak gösterilen sebeplerin HMK"nın 375. maddesinde sıralanan maddelerin hiçbirisine uymadığı gerekçesiyle, yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine karar vermiştir.
Yargılamanın iadesi talebinin reddine dair karar, yargılamanın yenilenmesini isteyen kooperatif vekili ve davadışı ... İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmiştir.
1) Davadışı ... İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekilinin temyiz istemi yönünden;
Eldeki yargılamanın iadesi davasının davacısı kooperatif olup, davalı olarak A.. B.. gösterilmiştir. Hükmü temyiz eden şirket aleyhine açılan bir dava ve aleyhine kurulan bir hüküm bulunmadığından, verilen kararı temyiz hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle .... İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2)Yargılamanın iadesini isteyen kooperatif vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Dava, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
Yargılamanın iadesi, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 10., HUMK"nın 449. ve HMK"nın 381/1. maddelerinde açıkça düzenlendiği üzere bağımsız bir dava olup, ayrı bir esasa kaydedilerek, dava değeri üzerinden nispi olarak peşin karar ve ilam harcı alınmalıdır. Bu itibarla, mahkemece, öncelikle, yargılamanın yenilenmesi davasının, yenilenmesi istenen ve kaydı kapatılan esas üzerinden devamı doğru olmayıp, uyuşmazlığın tefrik edilerek, yeni esasa kaydı yapılmalıdır.
Öte yandan, yargılamanın iadesi isteği yönünden hiç harç alınmamıştır. Bu durumda mahkemece davacının talebinin yeni bir dava gibi kaydı sağlandıktan sonra Harçlar Kanunu"nun 32. maddesi hükmü de gözönünde bulundurularak başvurma harcı ile dava değeri üzerinden nispi olarak peşin karar ve ilam harcı alınması gerekirken, bu husus gözardı edilerek davacının talebinin esastan incelenmesi doğru olmamış, kararın re"sen bozulması gerekmiştir.
Ayrıca ülkemizin de tarafı olduğu ve Anayasa"nın 90. maddesi gereği iç hukukun bir parçası olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin 6., 1982 Anayasası"nın 36. maddesinde adil yargılanma hakkına yer verilmiştir. 6100 sayılı HMK"nın 27. maddesinde ise adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olarak hukuki dinlenilme hakkı düzenlenmiş, bu hakkın, yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini, kararların somut, açık olarak gerekçelendirilmesini içerdiği öngörülmüştür. Bu durumda, yargılamanın iadesi isteminin bir dava olması ve Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu"nun 23.05.1956 tarih ve 1956/8 Esas, 1956/9 Karar sayılı ilamı gereğince duruşma açılarak taraf teşkili sağlandıktan sonra yargılamanın sonuçlandırılması gerekirken, bu hususun düşünülmemesi doğru olmamıştır.
Diğer yandan, yargılamanın iadesi davasının bağımsız niteliği gözetilerek 19.07.2013 tarihli dava dilekçesine uygun olarak gerekçeli karar başlığında davacı olarak yargılamanın iadesini isteyen kooperatif ve vekilinin, davalı olarak A.. B.. ve vekilinin gösterilmesi, dava tarihinin yargılamanın iadesi davasının dava tarihi olarak belirtilmesi gerekirken, yargılamasının yenilenmesi istenen ve kesinleşen mahkemenin 2012/82 E., 2013/49 K. sayılı kararının taraflarının ve dava tarihinin yazılması, HMK"nın 297/1-b maddesi hükmüne aykırı olmuştur.
3) Bozma nedenine göre, yargılamanın yenilenmesini isteyen kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davadışı ..... İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, yargılamanın yenilenmesini isteyen kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.