16. Hukuk Dairesi 2015/18772 E. , 2017/8649 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 119 ada 2 parsel sayılı 16.811,84 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacılar ...mirasçıları ... ve müşterekleri, taşınmazın bir bölümü hakkında miras yoluyla gelen hakka ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptaline, 15.06.2015 tarihli kadastro bilirkişileri raporu doğrultusunda eki krokide (A) harfi ile gösterilen 2.929,65 metrekare yüzölçümlü kısmın taşınmazdan ifrazı ile aynı adada son parsel numarası verilmek suretiyle davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece davacı taraf yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla kazanma koşulları oluştuğu gerekçesiyle yazılı karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli değildir. Çekişmeli taşınmaz ham toprak vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiş olup bu vasıftaki taşınmazların kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde taşınmazın niteliği ve zilyetlik hususlarında yapılan araştırmada hava fotoğraflarından yararlanılmamış, komşu parsellerin tutanakları ve dayanak kayıtları getirtilmemiş, komşu taşınmazlar ile çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ve niteliği bakımından bir fark bulunup bulunmadığı zirai bilirkişi raporunda tartışılmamış, yetersiz ve soyut değerlendirmeler içeren bilirkişi raporu ile yetinilmiş, soyut nitelikteki tanık ve yerel bilirkişi sözlerine itibar edilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca ulaşmak için çekişmeli taşınmazın komşu parsellerine ait kadastro tutanakları ve varsa dayanakları belgeler getirtilmeli, tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait dava konusu taşınmazların bulunduğu yere ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, dosya bu şekilde ikmal edilmelidir. Bundan sonra, 3 kişilik ziraat mühendisi ile fen, jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetleri, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları eşliğinde taşınmaz başında yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik olarak, temin edilebilecek en eski tarihli uydu fotoğrafları üzerinde de inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu, kullanıma ara verilip verilmediği hususlarında rapor düzenlettirilmeli, zirai bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz üzerinde ekonomik amaca uygun zilyetlik bulunup bulunmadığını, ekonomik amaca uygun zilyetlik varsa hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, çekişmeli taşınmaz ile komşu taşınmazların toprak yapısı ve niteliği hususunda fark bulunup bulunmadığını irdeleyen, çekişmeli taşınmazın niteliğini, kullanım durumunu ve zilyetlik süresini kesin olarak belirleyen, taşınmaz üzerinde olduğu öne sürülen meyve ağaçlarının yaşını, verimlilik durumunu bildirir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazın dört hududunu gösterir şekilde ve taşınmazın hangi bölümüne ait olduğuna dair gerekli açıklamanın yapıldığı fotoğraflar raporlara eklenmeli, fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir, taşınmaz üzerinde bulunduğu beyan edilen eski taş duvarın yerini de işaret eder şekilde kroki ve rapor düzenlemesi istenmeli, zilyetlikle kazanma şartlarının davacı taraf lehine oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de hüküm ile taşınmaz birbirinden bağımsız 3 parçaya bölündüğü ve tapu kaydının tamamının iptaline karar verildiği halde kalan bölümler hakkında tescil hükmü kurulmamış olması da isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacılara iadesine, 07.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.