MAHKEMESİ : Beypazarı Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 05/12/2013
NUMARASI : 2011/204-2013/312

Taraflar arasındaki genel kurul kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacılar vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde temyiz eden davacılar vekili Av. Ö.. G.. ile davalı vekili Av. F.. Ü.."ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacılar vekili, 30.06.2011 tarihli genel kurulda alınan kararların hukuka ve iyiniyet kurallarına aykırı olduğunu, yönetim kurulunca çoğunluğu sağlayabilmek için üye kaydedildiğini, bir üyeye ise üyelik haklarının kullandırılmadığını ileri sürerek, genel kurul kararlarının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; dava dilekçesinde sayılan nedenlerin iptal nedeni olamayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif genel kurul kararlarının iptali istemine ilişkindir. Kooperatifler Kanunu"nun 53. maddesine göre genel kurula katılıp karşı oy kullanan ve muhalefet şerhini tutanağa geçirten ortaklar kanuna, anasözleşmeye ve iyiniyet kurallarına aykırı kararların iptalini talep edebilirler. Yokluk halinde karşı oy ve muhalefet aranmaz.
Kooperatifler Kanunu"nun 87. maddesine göre genel kurul toplantılarına bakanlık temsilcisinin katılması zorunludur. Ancak usulüne uygun müracaat yapıldığı halde, temsilci toplantıya gelmez ise toplantı icrasını temin etmek üzere, mahalli idare amirine durum bildirilir. Temsilci yine gelmez ise bir saat sonunda toplantıya başlanır. Aynı Kanun"un 87/6. maddesi uyarınca temsilcinin niteliği ve görevi ile ilgili olarak 24.04.1969 tarihli Resmi Gazete"de yayınlanarak yürürlüğe konulan "Kooperatif ve Üst Kuruluşların Genel Kurullarında Bulundurulacak Ticaret Bakanlığı Temsilcisinin Nitelik ve Görevleri Hakkında Tüzük"ün 4. maddesinde "Ancak, usulüne uygun şekilde istemde bulunulduğu halde temsilci toplantıya gelmezse, durum, o yerin mülkiye amirine bildirilir ve temsilci onun tarafından atanır." hükmüne yer verilmiş; 5, 6 ve 7. maddelerde toplantı öncesinde, toplantı sırasında ve sonrasında temsilcinin görevleri açıklanmıştır. Öte yandan, aynı Kanun"un 98. maddesi yollamasıyla TTK"nın uygulanması gereken anonim şirketler ile ilgili “Sermaye Şirketlerinin Genel Kurul Toplantıları ve Komiserleri Hakkında Yönetmelik” hükümleri kooperatifler hakkında da kıyasen uygulanması gerekmekte olup, “Komiser Bulundurma Zorunluluğu” başlıklı 8. maddesinde, genel kurul toplantılarında komiser bulundurulmasının zorunlu olduğu, komiserin yokluğunda yapılan toplantılarda alınan kararların muteber olmadığı ve
16. maddesinde de genel kurul toplantılarında Bakanlık Komiserinin bulundurulması için; toplantının yer, gün ve saati bildirilmek suretiyle toplantı tarihinden en az 10 gün önceden şirketi temsil ve ilzama yetkili kişilerce imzalanmış bir dilekçe ile müracaat edilmesi gerektiği düzenlenmiştir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 45/4, 87/4; anasözleşmenin 30. maddesinde genel kurul toplantısının tarihi, yeri ve gündeminin en az 15 gün önce ilgili Bakanlık İl Müdürlüğü"ne bildirilerek temsilci talebinde bulunulması ve ücretinin yatırılması gerektiği de öngörülmüştür. Görevlendirilen bakanlık temsilcisinin gelmemesi üzerine mahalli idare amirine durum bildirilmeli, temsilcinin bu bildirime ve bir saat beklenmesine rağmen yine gelmemesi halinde toplantıya başlanmalıdır. Bu prosedür uygulanmadan alınan kararların yok hükmünde sayılacağı, dolayısıyla genel kurul kararlarının iptalini talep ve dava etmek için anılan Kanun"un 53. maddesinde aranan ret oyu kullanılması ve muhalefet şerhi yazdırılması koşullarının aranmayacağı açıktır.
Somut uyuşmazlıkta 30.06.2011 tarihli genel kurulda alınan kararların iptali talep edilmiştir. Genel kurul tutanağının incelenmesinde, bakanlık temsilcisinin toplantıya katılmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, yukarıda açıklanan prosedürün yerine getirilip getirilmediği araştırılmadan yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bunun yanında, 6101 sayılı Kanun"un 7. maddesine göre görülmekte olan davalarda da uygulanması gereken 6098 sayılı TBK"nın 120. maddesine göre taraflar arasında serbestçe kararlaştırılan temerrüt faizi yasal faizin %100"ünü aşamaz. Bu kural emredici nitelikte ve kamu düzenine ilişkindir. Kooperatif genel kurulunda gündemin 10. maddesi ile gecikme faizi aylık %10 kabul edilmiştir. Genel kurulda kararlaştırılan gecikme zammı temerrüt faizi niteliğinde olup Yasa"nın 120. maddesinde öngörülen sınırı aşamaz. Kanunun emredici hükmüne aykırı alınan karar mutlak butlanla malûl olup, muhalefet şerhi ve karşı oy şartı aranmaksızın iptali talep edilebilir.
Ayrıca, davacılar vekili muhalefet şerhlerinin tutanağa geçirilmediğini iddia etmiş ve bu konuda tanık ve genel kurula ilişkin kayıtlara dayanmıştır. Bu durumda, yapılacak inceleme ile yokluk halinin bulunmadığı sonucuna varıldığı takdirde, davacıların muhalefet şerhlerinin tutanağa geçirilmediği yönündeki iddiaları araştırılıp, bu konudaki delilleri toplandıktan sonra, muhalefet şerhlerinin tutanağa geçirilmesine engel olunduğu saptanırsa dava açabilecekleri kabul edilerek, yokluk hali dışında, 1163 sayılı Kanun"un 53. maddesine iptal nedeni bulunup bulunmadığı hususu üzerinde durulmalıdır.
Bu durumda, kooperatif uygulamaları konusunda uzman kişilerden oluşan bir bilirkişi heyeti seçilerek, yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, 1.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.