MAHKEMESİ : Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 20/06/2012
NUMARASI : 2009/642-2012/318

Taraflar arasındaki genel kurul kararının iptali ve tesbit davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen davada davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-

Asıl davada davacı vekili, müvekkilinin, davalı kooperatif üyesi iken vefat eden muris S.. E.."nun mirasçıları Sami ve A. E.."dan davalı kooperatifteki daireyi ve kooperatif ortaklığını 08.11.2004 tarihinde satın aldığını, 14.11.2004 tarihli yönetim kurulu kararı ile de müvekkilinin ortaklığa kabul edildiğini, ancak 22.01.2006 tarihli genel kurul kararı ile müvekkilinin ortaklıktan ihraç edildiğini ileri sürerek, genel kurul kararını iptali ile müvekkilinin kooperatif ortağı olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı kooperatif temsilcileri, Yenimahalle .... Konut Yapı Kooperatifi"nin, Aralık 2005 tarihinde tüzel kişiliğini değiştirerek, S.S. Yenimahalle Yıldızevler Site İşletme Kooperatifi ismini aldığını,davacının üyelik koşullarını taşımadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar, Yargıtay 16. Hukuk Dairesi"nin 07.04.2009 tarih ve 2008/4188 E, 2009/2372 K. sayılı ilamıyla daire satımı ile kooperatif üyeliğinin devrinin ayrı ayrı işlemler olduğu, ayrıca devredilmedikçe, daire satışı ile kooperatif üyeliğinin kendiliğinden yeni malike geçmeyeceği, bu nedenle, hisseyi devrettikleri iddia edilen kişilerin iddialarının da araştırılması için bu kişilere karşı dava açması için davacıya süre verilmesi ve dava açıldığında davaların birleştirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilerek, diğer temyiz itirazları incelenmeksizin bozulması üzerine, mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, davacıya, muris S. E.. mirasçiları Semih ve A.. E.. aleyhine üyeliğin devrinin tespiti davası açmak ve bu dava ile birleştirilmesini sağlamak üzere süre verilmiştir.
Birleşen davada, davacı S.. K.. vekili, davalılar Semih ve A.. E.."nun daire satışı ile birlikte kooperatif hissesini devrettiklerinin tespitini talep ve dava etmişlerdir.
Birleşen davada davalılar A. S.. ve S.. E.., muris S.. E.."nun vefatı ile kooperatif ortaklığının sona erdiğini, anasözleşmenin 16. maddesi gereğince, mirasçı olarak yönetim kuruluna başvurmadıklarını, bu nedenle yönetim kurulunun, kendilerini ortak olarak kabul etmemişken,ortaklık haklarını devretmelerinin mümkün olmadığını, davacıya sadece daireyi sattıklarını savunarak, birleşen davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma, Yargıtay 16. Hukuk Dairesi bozma ilamı, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; kooperatif ortağı muris S.. E.."nun vefatından sonra mirasçılar Semih ve A.. E.."nun, davalı kooperatife başvurarak ortaklığı devam ettireceklerini bildirmemeleri sebebiyle devir tarihinde davalı kooperatifin ortağı olmadıkları, ortak olmayanların hisse devri yapmalarının söz konusu olmayacağı bu nedenle davacının davalı kooperatif ortağı olmadığı, konut yapı kooperatifi yönetim kurulunun 14.11.2004 tarihli davacının üyeliğe kabulüne ilişkin kararın batıl olduğu, davalı İşletme Kooperatifi"nin 22.01.2006 tarihli genel kurulunda, önceki yönetim kurulunun kararının yok hükmünde sayılamasına ilişkin alınan kararın yasaya aykırı olmadığı gerekçesiyle, asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl ve birleşen davada davacı vekili, temyiz etmiştir.
Asıl dava, 22.01.2006 tarihli ihraca ilişkin genel kurul kararın iptali ile davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespiti, birleşen dava,davalıların daire satışı ile birlikte kooperatif hissesini devrettiklerinin tespiti istemine ilişkindir.
Dosya kapsamından, birleşen davada davalılar S.. E.. mirasçıları Semih ve A.. E.."nun 08.11.2004 tarihli hisse ve daire devrine ilişkin imzalı dilekçelerine dayalı olarak davacının 14.11.2004 tarihli yönetim kurulu kararı ile ortaklığa kabul edildiği, davalı işletme kooperatifinin 07.10.2005 tarihli genel kurul kararı ile, Yenimahalle Yıldızevler Konut Yapı Kooperatifi"nin bütün mal varlığı, aktif ve pasifleri ve bütün üyeleri ile kooperatifçe devralınmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Site İşletme Kooperatifi anasözleşmesinin 10. maddesinin 2. bendinde, ..... Yapı Kooperatifinin ortağı olmak üyelik şartları arasında sayıldığı gibi, Konut Yapı Kooperatif anasözleşmesinin ortaklık şartlarını düzenleyen 10/4. maddesinde, "T.C. uyruğunda olan muvazzaf subay, assubay ile askeri müesseselere hizmet gören memurlar ve bunların emeklileri olmak, Eski ortakların kazanılmış hakları bakidir" hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 14. maddesinin 1. ve 2. fıkrasında "Ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer. Anasözleşmede gösterilecek şartlarla, ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmaları sağlanabilir." hükmüne; kooperatif anasözleşmesinin 16. maddesinde ise "Ölen ortağın kanuni mirasçılarının üç ay içinde temsilci tayin ederek kooperatife bildirmeleri halinde, ortaklık hak ve yükümlülükleri kanuni mirasçıları lehine devam eder. Mirasçıların temsilci tayin etmemeleri veya ortaklığa devam etmek istememeleri halinde, ölen ortağın alacak ve borçları 15. madde hükümlerine göre tasfiye edilir." hükmüne yer verilmiştir. Bu durumda, anılan yasa ve anasözleşme hükümleri ile getirilen düzenlemenin amacı ve özü gözetildiğinde ölen ortağın mirasçıları ortaklığa devam edip etmeyecekleri konusunda uyarılmaları gerektiğinden, mirasçıların kendiliğinden harekete geçmedikleri gerekçesiyle, ortaklık sıfatının düştüğü kabul edilemez.
Davalı kooperatifçe, Yenimahalle .... Konut Yapı Kooperatifi"nin 10/4. maddesindeki, "T.C. uyruğunda olan muvazzaf subay, assubay ile askeri müesselerde hizmet gören memurlar ve bunların emeklileri olmak" koşulunu taşımayan davacının kooperatif ortaklığına kabulünden sonra 22.03.2006 tarihli genel kurul kararı ile ortaklık şartlarını taşımadığından bahisle ihracına karar verilmiş olup, birleşen davada davalılar S. E.. ve A.. E.."nun kooperatif üyeliğini davacıya devrettikleri davalı kooperatifin kabulünde olup, ihraç nedeni anasözleşmenin 10/4. maddesindeki koşulları taşımamak olarak açıklanmıştır.
Bu durumda mahkemece, 22.01.2006 tarihli genel kurulun Konut Yapı Kooperatifi"nin anasözleşmesinin 10/4. bendindeki "eski ortakların kazanılmış hakları bakidir" hükmüne aykırı olduğu gibi, TMK"nın 2. maddesine de aykırı olduğu gerekçesiyle iptali ile davacının kooperatif üyesi olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken, davalı tarafça savunulmayan, ihraç nedeni olarak gösterilmeyen S.. E.. mirasçılarının davalı kooperatif ortağı olup olmadıklarının tartışılması, birleşen davada davalılar S.. E.. mirasçıları tarafından imzası inkâr edilmeyen devir belgesinde üyeliğin devredildiği açık olarak belirtilmesine rağmen, devir belgesine ve dosya kapsamına uymayan açıklamalarına itibar edilerek yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen davada davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün asıl ve birleşen davada davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararının tebliğinden itibaren 15 gün içeresinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.04.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.