10. Hukuk Dairesi 2017/219 E. , 2017/1930 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, davacının hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabülüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum ve dahili davalılar ..., ..., ..., ... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
1-Dosya kapsamında toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde her ne kadar davacının 01.12.1998-25.07.2005 tarihleri arasında sigortalı olarak çalıştığının tespiti isabetli ise de, davalılar ... ve... yanında çalıştığının tespiti yerinde değildir. Davalı ...’ın hizmet cetvelinden; 1998/1-2-3, 1999/1-2-3, 2000/1-2-3, 2001/1-2-3 ve 2002/1. dönemde işveren yanında sigortalı çalışmalarının bulunduğu, ... ile ... arasında adi ortaklık ilişkisinin de bulunmadığı ve ... Tesktil San. Tic. Ltd. Şti."nin ise 25.07.2005-26.12.2008 arasında faaliyet gösterdiği gözetildiğinde, davacının 01.12.1998-25.07.2005 tarihleri arasında sadece davalılardan ...’ün yanında çalıştığının kabulü gerekir.
2-Davacının 25.07.2005 tarihinden sonraki talebine ilişkin ise; ... Tesktil San. Tic. Ltd. Şti."nin 25.07.2005-26.12.2008 tarihleri arasında faaliyet gösterdiği sabit olduğundan, davacının 25.07.2005-01.05.2006 tarihleri arasında çalışmasının tespitine ilişkin eldeki toplanan deliller hüküm kurmaya elverişli ve yeterli değildir. Dinlenen bordro tanıklarından sadece Derya’nın en son 2004 yılının 9. ayına ilişkin düzenlenmiş bordrosu söz konusudur. Mahkemece, Kuruma bildirilmeyen çalışmaların geçtiği iddia edilen işverenin ihtilaf konusu dönemdeki kurum nezdindeki dönem bordroları celp edilerek, dava konusu dönemde davacı ile birlikte çalışan ve işverenin bordrolarında kayıtlı kişiler ile iş yerinin bulunduğu yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler zabıta marifetiyle resen saptanarak, çalışmaların varlığı ve süresi yönünden bilgi ve görgülerine başvurulmalı, davalı işyerinde tespiti istenen dönemde kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa, belgeler getirtilmeli, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde; iş yerinin kapsamı, kapasitesi ile işin ve işyerinin niteliği nazara alınmalı, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek çalışma olgusunun varlığı tespit edilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin eksik araştırma ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum ve dahili davalılar ..., ..., ..., ... ve ... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."e iadesine, 09.03.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.