MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti


Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 12.02.2019 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davacılar vekili Av. ... geldi. Karşı taraftan davalılar vekili Av. ... geldi. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek; Dosya incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR

Davacılar vekili, ... 11. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/1066 Esas sayılı ortaklığın giderilmesi dosyasına konu 32 Parsel sayılı taşınmazın tapuda vekil edeni ile davalılar adına kayıtlı olduğunu, dava konusu taşınmaz üzerindeki çok katlı binanın vekil edenleri tarafından yapıldığını belirterek, dava konusu taşınmaz üzerindeki binanın arsadan ari olarak değerinin ve aidiyetinin davacılarda olduğunun, davalıların hisselerinin sadece arsa payı üzerinde geçerli olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, vekil edeninin dava konusu binanın yapımında katkısı olduğunu, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirterek, davanın reddini savunmuş, bahsi geçen davalının yargılama sırasında ölümü üzerine mirasçıları davaya dahil edilmiştir.
Davalı ..., davayı kabul etmiştir.
Bir kısım davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, davacıların davayı ispatlamayamadıkları gerekçesi davalı ... hakkında açılan davanın reddine, davalı ... davayı kabul ettiğinden onun hakkında açılan davanın kabulü ile muhdesat bedeline isabet eden 285.062,40 TL değerden, ..."ın pay alamayacağına karar verilmiş, hüküm duruşma talepli olarak davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dava; muhdesatın tespiti talebine ilişkindir.
Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur (4721 sayılı TMK 684/1 mad.). Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarınıda kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere kalıcı yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK 718 mad.). 22.12.1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukukunda, muhdesattan, bir arazi üzerinde kalıcı yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, şahsi bir hak olup (TMK 722, 724, 729 maddeler), sahibine arazi mülkiyetinden ayrı bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Taşınmaz üzerindeki kalıcı yapı, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan bu ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez.
Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir.
Yine, tespit davası, kendine özgü davalardan olup dava sonucunda istihsal edilecek ilamın icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır.
Somut olayda, her ne kadar mahkemece, ... hakkında açılan davanın kabul nedeni ile kabulüne karar verilerek, muhdesat bedeline isabet eden 285.062,40 TL değerden, ..."ın pay alamayacağına karar verilmiş ise de, bu hükme katılma olanağı bulunmamaktadır. Şöyle ki, yukarıda açıklandığı üzere, bu tür davalarda, ileride tarafları bağlayabilecek ve eda davasının konusunu oluşturabilecek şekilde karar verilmemesi sadece muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekmektedir. Mahkemece bu hususun gözardı edilmesi doğru görülmemiştir, ne var ki bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden temyiz edilen hükmün 1 fıkrasının HUMK"un 438/5 maddesi uyarınca düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, yerel mahkeme hükmünün 1. fıkrasındaki "".... 285.062,40 TL ...."" ifadesinin hüküm fıkrasından çıkartılmasına, 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK"un 438/7. fıkrası gereğince düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, davacılar vekilnin diğer temyiz itirazlarının (1) nolu bentte yazılı nedenlerle reddine, Yargıtay duruşmasının yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi hükümleri uyarınca 2.037,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak Yargıtay duruşmasında avukat marifetiyle temsil olunan davacıya verilmesine,
taraflarca HUMK’un 440/1. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, 12.02.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.