Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2015/17912 Esas 2017/3126 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I



Davacı; yapılan inceleme sonucu oluşturulan .... Gümrük Ticaret ve Bölge Müdürlüğü .... Gümrük Müdürlüğünde 2004 yılından 2008 yılı Ağustos ayına kadar görev yapan personelden gelir ve damga vergilerinin eksik alındığının saptandığını, davalının da bu kişiler içinde olup, gelir ve damga vergisi eksik kesilerek Hazine"nin zarara uğramasına sebebiyet verdiği belirterek 2.618,44 TL alacağın kesinti yapılması gereken günden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı; talep konusu eksik tahsil edilen gelir vergisi ve damga vergisinin sorumlusunun kendisinin olmadığını, Vergi Mahkemesinin de muhtelif kararları ile reddedildiğini, Gümrük İdaresi ile hizmet vermiş olduğu ilgili firma arasında yapılan protokol gereğince Gümrük İdaresinde çalışan personele verilecek olan sosyal yardımlardan yasal kesintiler yapıldıktan sonra net kalan miktarın ödeneceği belirtildiğinden kendisinin bir sorumluluğu bulunmadığını, ayrıca vergi alacağının 5 yıl içerisinde zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; protokol hükmü uyarınca, dosyaya ibraz edilen sosyal yardım bordrolarına göre davalıya yapılan ödemelerin protokol hükümlerine uygun ve net olarak yapıldığı, kesilmediği iddia edilen gelir vergisi ve damga vergisi sorumlusunun davacı kuruma ödemeyi yapan koordinatör Çekisen Depolama Hizmetleri Limited şirketi olduğu, davalının sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, sosyal yardım ödemelerinden eksik gelir ve damga vergisi kesilmesi nedeniyle davalıya yapılan fazla ödemenin tahsiline ilişkin sebepsiz zenginleşme davası niteliğindedir.




Sebepsiz zenginleşme, TBK 72-82.maddeleri gereğince, bir kimsenin malvarlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun malvarlığından bir başkasının aleyhine olarak zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Haklı bir sebep olmaksızın başkası zararına mal edinen kimse onu iade ile yükümlüdür. Sebepsiz zenginleşme kurumunun varlık sebebinde haksız değer kaymalarının önlenmesi amaçlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, davalıya yersiz ödeme yapıldığı sabittir. Konunun, sebepsiz zenginleşme hükümleri (TBK 72-82.maddeleri) çerçevesinde değerlendirilerek; davacının davaya konu eksik vergi kesintisi nedeniyle davalıya yaptığı yersiz ödeme miktarını talep edebileceğinden dava konusu miktarın tespiti ile sonucu dairesinde hüküm tesisi gerekirken; yanılgılı değerlendirme sonucu dava dışı şirketin sorumlu olduğu benimsenerek davanın reddine ilişkin karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 15.03.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.