MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi



Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespiti ile bu çalışma sürelerinin itibari hizmet süresi olarak sigortalılık süresine eklenmesine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile hak ediş tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek banka faizi işletilerek işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının 08.08.2002-31.12.2009 tarihleri arasında davalı ... Limited Şirketi"ne ait...-... arasında sefer yapan gemilerde çalışması nedeniyle işçilik alacaklarının tahsili, Kuruma bildirilmeyen hizmet süresinin tespiti ve Kuruma bildirilen süre için de itibari hizmet süresinden yararlanma hakkı bulunduğunun tespiti istemine ilişkin olup işçilik alacaklarına ilişkin davanın tefriki nedeniyle eldeki dava hizmet süresinin ve itibari hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının Deniz İş Kanunu"na göre çalışmadığı ve davacının çalıştığı geminin yabancı ülke bayrağı taşıması nedeniyle 4857 sayılı Kanun kapsamına girmediği, gemi adamı vasfı taşımadığı için itibari hizmet süresinden yararlanamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacının 10.06.2003-30.05.2008 tarihleri arasında 1.. sicil sayılı ..."ne ait işyerinde geçen çalışmaları ile 02.06.2008-30.12.2009 tarihleri arasında ... Limited Şirketi"ne ait... sicil sayılı işyerinde geçen çalışmaları Kuruma bildirilmiştir. Davacının daha önce..."nden Kuruma bildirilen çalışması bulunmadığı halde 02.06.2008 tarihli sigortalı işe giriş bildirgesinde .. işe tekrar girdiği yazılı olup işyeri adresi olarak...-.../..yazılıdır...."nin..."de merkezi..."nda şubesi bulunmaktadır.
Dosyada bulunan belgelere göre davacı usta gemici (kamorot) olup gemi adamı siciline kayıtlıdır. Dinlenen tanıklar da davacının gemide çalıştığını doğrulamışlardır. Davalı ...i vekili cevap dilekçesinde davacının 10.06.2003 tarihinden itibaren...-... arasında sefer yapan gemilerde çalıştığını kabul etmektedir. 854 sayılı Deniz İş Kanunu"nun 2.maddesine göre "Bir hizmet aktine dayanarak gemide çalışan kaptan, zabit ve tayfalarla diğer kimselere "gemiadamı" denir." Bu deliller çerçevesinde davacının gemi adamı olduğunda kuşku bulunmamaktadır.
Davacının çalıştığı geminin ismi ...olup 30.06.2003 tarihinden beri bu gemide çalıştığı belirtilerek 22.12.2009 tarihinde iş akti ... tarafından feshedilmiştir.
Davacı hizmet akdi ile çalıştığından 506 sayılı Kanun"un 2 ve 5510 sayılı Kanun"un 4/1-(a) bendine göre sigortalı sayılmaktadır. 506 sayılı Kanun"un 3 ve 5510 sayılı Kanun"un 6.maddesinde denizci (gemi adamı) olarak çalışanların sigortalı sayılmayacaklarına dair hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenledir ki davacının 10.06.2003 tarihinden itibaren çalışmaları işverenleri tarafından Kuruma bildirilmiş olup uyuşmazlık, 08.08.2002-09.06.2003 tarihleri arasında Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti ile Kuruma bildirilen çalışmaları nedeniyle 506 sayılı Kanun"un Ek 5/III ve 5510 sayılı Kanun"un 40.maddesine göre itibari hizmet süresinden yararlanma hakkı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
20/6/1987 tarih ve 3395 sayılı Kanun"un 13. maddesi ile değişik 506 sayılı Kanun"un Ek 5/III"e göre "Gemi adamları, gemi ateşçileri, kömürcüler, dalgıçlar" denizde geçen her 360 gün için 90 gün itibari hizmet süresinden yararlanırlar. Davacı 506 ve 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olup işverenlerin ...de şubesi ve işyeri tescili bulunmaktadır ve davacının 854 sayılı Deniz İş Kanunu"na tabi olması ve çalıştığı geminin ... bayraklı olması Kuruma bildirilmeyen sürenin tespitine ve itibari hizmetten yararlanmaya engel değildir.
Mahkemece, davacının itibari hizmet süresinden yararlanma hakkı bulunduğunun tespitini istediği dönemin bir kısmının (10.06.2003-30.05.2008) dava dışı ..."ne ait .. sicil sayılı işyerinden Kuruma bildirildiği anlaşılmakla bu şirketin davaya dahil edilmesi için davacıya süre verilmesi ve sonrasında taraflarca sunulan deliller toplanarak ve davanın kamu düzenine ilişkin olduğu gözetilerek kendiliğinden araştırma yapılmak suretiyle yargılamaya devam edilerek 08.08.2002-09.06.2003 tarihleri arasında Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti ile Kuruma bildirilen çalışmaları nedeniyle 506 sayılı Kanun"un Ek 5/III ve 5510 sayılı Kanun"un 40.maddesine göre itibari hizmet süresinden yararlanma istemi hakkında bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın taraf teşkili sağlanmadan ve hatalı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 30.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.