11. Hukuk Dairesi 2015/10198 E. , 2016/4744 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Hasımsız olarak görülen davada ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 28.04.2015 tarih ve 2014/1355-2015/393 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin ... isimli benzin istasyonu işlettiğini, istasyonda 12/10/2014 tarihinde yangın çıktığını, ticari işletmenin mutfak ve arşiv olmak üzere iki bölümden meydana geldiğini, arşiv bölümünde bulunan 2009 ve 2010 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, mal alış satış ve gider faturaları, tüm resmi beyannameler, yazar kasa arşiv ruloları ve yazışma evraklarının yangında tamamen yandığını, server ve bilgisayar sisteminin de zarar gördüğünü, ticari işletmede ticari belge ve defterlerin arşiv bölümünde özenle saklandığını, yangının kazaen çıktığını ileri sürerek, müvekkilinin 2009 ve 2010 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, mal alış satış ve gider faturaları, tüm resmi beyannameler, yazar kasa arşiv ruloları ve yazışma evrakları için zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında 2009-2010-2011-2012-2013 ve 2014 yıllarına ait tüm defterlerin ve daha önce belirtilen diğer fatura ve belgelerin yanması nedeniyle zayi belgesi verilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Mahkemece iddia, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, tacirin basiretli bir iş adamı olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgelerini saklaması ve zayi olmaması için üzerine düşen bütün yükümlülükleri ihtimam ile yerine getirmesi gerektiği, davacının 2011-2012-2013-2014 yıllarına ait ticari defterler hakkında 15 günlük yasal süre içerisinde talepte bulunulmadığı gibi, dava dilekçesinde belirtilen 2009-2010 yıllarına ait defterlerin, yangın raporu ile belirlenen elektrikli yemek pişirme fırınının bulunduğu mutfak bölümünün yanında, kapısı açık vaziyetteki arşiv bölümünde muhafaza edilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu gerekçesiyle, sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıda özetlenen gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, 6102 sayılı TTK"nın 82/7 madde ve fıkrasında "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir." hükmü düzenlenmiş olup, davacı tarafça dava dilekçesinde belirtilen defter ve belgeler yönünden işbu defter ve belgelerin muhafazası için iş yerinde ayrı bir bölüm tahsis edildiğine göre, iş yerinin başka bir yerinde meydana gelen yangının arşiv bölümüne sirayet etmesinin davacının basiretli bir tacir olmanın gerektirdiği özeni göstermediği anlamına gelmeyeceğinden ve somut olay da dava konusu defter ve belgeler davacının iş yerinde olup, çıkan yangın nedeniyle zayi olduğundan, mahkemece yazılı gerekçe ile işbu defter ve belgeler yönünden de davanın reddi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 27.04.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.