Esas No: 2012/6926
Karar No: 2013/2457
Karar Tarihi: 15.04.2013
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2012/6926 Esas 2013/2457 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin tesbiti, mümkün olmasa tazminat davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalı ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı kooperatifin ortağı olan davalılardan Hüdai’nin hissesini davalı ...’e 18.05.2002 tarihinde devrettiğini, davalı ...’in de devraldığı hisseyi davacı ...’ye 10.06.2002 tarihinde 15.000,00 TL bedelle devrettiğini, protokolün Meltem yerine davalı ... tarafından imzalandığını, protokol ile kararlaştırılan 10.000,00 TL’nın peşinen ödendiğini, davalı ... ile davalı ... arasındaki devir protokolüne göre, ödemelerin bitmesi halinde devir teslim işleminin yapılacağının kararlaştırıldığını, davalı ...’in davalı Hüdayi’ye 25.07.2002 tarihinde yapacağı ödemeyi yapmadığını, davalı kooperatifin davacı ...’yi 26.08.2002 tarihli kararla ortaklığa kabul ettiğini, ortaklığa kabul kararı sonrasında davalı kooperatifin davacıyı hiçbir genel kurul toplantısına çağırmadığı gibi, anılan ortaklığa kabul kararının iptal edildiğini, oysaki, davacının ihraç edileceğine dair hiçbir ihtarname gönderilmediğini ileri sürerek, davacının davalı kooperatifin ortağı olduğunun tespiti suretiyle muarazanın önlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, 12.03.2009 tarihli ıslah dilekçesiyle, davayı tamamen ıslah ettiklerini, davacıya tahsis edilen dairenin rayicinin 45.000,00 TL olduğunu belirterek, öncelikle davacının davalı kooperatif ortağı olduğunun tespitine, olmaması halinde 45.000,00 TL’nın davalılardan Gazi ve Meltem’den temerrüt faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılardan, kooperatif, Hüdai ve Meltem vekilleri davanın reddini istemişler, diğer davalı davaya yanıt vermemiştir.
Mahkemece, davanın Hüdai ve kooperatif yönünden reddine, diğer davalılar Meltem ve Gazi yönünden kısmen kabulüne dair verilen karar davalı ... vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 26.03.2012 tarih ve 2011/4570 Esas, 2012/2286 Karar sayılı ilamıyla, "....Davacının davalı kooperatifin ortağı olmadığı, hisse devir sözleşmesine dayalı olarak ödediği 15.000,00 TL’nin 5.000,00 TL’sini davalılardan ...’den tahsili yönünde ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin ... E. 372 K. sayılı dosyasından kabul kararının bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda mahkemece, davacının devir tarihi itibariyle tüm daire bedelini ödediği kabulünden yola çıkılarak tazminata karar verilmesi doğru olmadığı gibi, bu davanın çözümünde, genel hükümler nazara alınarak araştırma yapılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, kooperatifler hukukundan yola çıkılıp kooperatif ve ortak arasındaki ilkeler doğrultusunda yazılı şekilde karar verilmesi de doğru bulunmamıştır." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, bozma ilamında sözü edilen ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2007/202 E. 372 K. sayılı kararının 31.12.2007 tarihinde kesinleştiği, bu karardan da anlaşılacağı üzere davacının, sözleşmeye dayalı olarak ödediği 15.000,00 TL"nin 5.000,00 TL"sinin davalı ..."den tahsiline karar verildiği, bu miktar düşüldükten sonra davacının 10.000,00 TL daha alacağının kaldığı, bir önceki kararın sadece davalı ... tarafından temyiz edilmesi ve onun lehine bozulması, diğer davalı ..."nin kararı temyiz etmemesi nedeniyle kararın haklarında dava reddedilen davalı kooperatif ve davalı ... ile davalı ... tarafından kesinleştiği anlaşıldığından, 10.000,00 TL"nin davalı ..."tan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, diğer davalılar hakkındaki kararın kesinleşmesi nedeniyle yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerek gerektiği gerekçesiyle davalılardan kooperatif, ... ve ... hakkında verilen kararların temyiz edilmeksizin kesinleşmiş olduğundan ve verilen eski karar da davalılardan ... lehine bozulmuş olduğundan, bu davalılar hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına, 10.000,00 TL alacağın ıslah tarihi olan 12.03.2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı ..."tan alınarak, davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı ve davalı ... vekilleri temyiz etmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davacı ve davalı ... vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-a) Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Dava, ıslahla kooperatif hisse devri sözleşmesi gereği ödenen daire bedelinin tahsili istemine ilişkindir.Mahkemece, bozma ilamına uyulmuş ise de bozma ilamı kısmen yerine getirilmiştir.Mahkemece, davacının hissesi alımı için ödediği bedelin genel hükümlere göre sebepsiz zenginleşme kuralları gereğince denkleştirici adalet ilkesi doğrultusunda hesaplanarak iadesine karar verilmelidir.Bu bakımdan mahkemece, davacının ödediği bedelin, enflasyon, mevduat, altın, döviz, gayrimenkul fiyatlarındaki artış, asgari ücretteki artış, memur maaşındaki artışa göre uyarlanarak güncellenmesi, bu ilkeler doğrultusunda uzman bilirkişi kurulundan denetime elverişli , ayrıntılı rapor alınıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, ödenen bedelin iadesine karar verilmesi doğru olmamıştır.
b) Davalı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Davacı tarafça, ödenen bedelin davalılar ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsilinin istendiği, ilk karar ile hükmedilen 28.984,67 TL"nin davalı ... yönünden temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmıştır.Mahkemece davalı ... yönünden kurulan hükmün, davalı ... ile ilgili kesinleşen hükümle tahsilde tekerrür etmemek üzere hükmedilmesi gerekirken ayrı ayrı her iki miktar toplamının tahsili sonucu doğuracak şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı ve davalı ... vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2-a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin, (2-b ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı ve davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 15.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.