MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, hile ve ehliyetsizlik hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, miras bırakanı ... ... ’in ve aklen zayıf olduğunu, davalının, murisin bu durumundan faydalanarak çeşitli hile ve desise kullanarak murise ait ... ada ... parsel sayılı taşınmazdaki 8 nolu bağımsız bölümü 19.000.-TL satış göstermek suretiyle adına devrini sağladığını, gerçekte taşınmazın değerinin en az 80.000-100.000.-TL civarında olduğunu, davalının alım gücünün de bulunmadığını ileri sürerek söz konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, muris ... ... ile yapılan pazarlık sonucunda dava konusu taşınmazı 40.000 TL ye satın aldığını, bu bedelin bir kısmını yakınlarından borç alarak ve bir kısmını da kendisinin denkleştirerek ödediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine ilişkin olarak verilen karar Dairece, “....Somut olayda, mahkemece, hile olgusu yönünden bir değerlendirme yapılmış değildir. Hal böyle olunca, yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde araştırma ve soruşturma yapılarak hile iddiası yönünden hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yetinilerek yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.” gerekçesi ile bozulması üzerine bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, bozma kararına uyulmuş olmakla kazanılmış hak kuralı uyarınca bozma kararında gösterilen şekilde inceleme yapılarak belirtilen hukuki esaslar gereğince karar verilmesi zorunludur. Bu hususun kamu düzeniyle ilgili olduğu tartışmasızdır.
Somut olayda; davacının dava konusu edilen mesken nitelikli 8 nolu bağımsız bölümün davalıya devrinin hile ve ehliyetsizlik nedenleri ile sakat olduğunu iddia ettiği, bozma ilamında hile iddiasının araştırılması gerektiğinin belirtildiği halde bozma sonrası yapılan yargılamada mahkemece bozmaya uyulmasına rağmen bozma gereklerinin yerine getirilmediği görülmektedir.
Şöyle ki, bilindiği ve önceki bozma ilamında da değinildiği üzere; ... Borçlar Kanunu"nun 39. (Borçlar Kanunu"nun 31.) maddesine göre, sözleşmeden dönme iradesi aldatmanın (hile) öğrenildiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde karşı tarafa yöneltilecek bir irade açıklaması, defi yahut dava yoluyla da kullanılabilir.
Öte yandan, hile her türlü delille ispat edilebileceği gibi iptal hakkının kullanılması hiç bir şekle bağlı değildir.
Ne var ki, mahkemece hüküm kurmaya yeter derecede bir araştırma ve inceleme yapıldığını söyleyebilme imkanı bulunmamaktadır.
Hâl böyle olunca; öncelikle davanın hak düşürücü süre içinde açılıp açılmadığının belirlenmesi, anılan sürede açıldığına kanaat getirilir ise esasa girilmesi ve hile bakımından araştırma ve inceleme yapılması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.
Davalının, bu yönlere değinen temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 23.11.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.