MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacılar murisinin, davalılardan işverene ait işyerinde 01/10/2004-15/12/2006 tarihleri arasındaki çalışmalarının ..."ya tabi sigortalılık hizmeti olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacılar ile davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.



K A R A R

Dava, davacılar murisinin davalı işyerleri nezdinde 01/10/2004-15/12/2006 tarihleri arasında geçen ve Kurum"a bildirilmeyen hizmetlerinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile “davacıların murisi ..."ın 01.08.2005-21.11.2006 tarihleri arasında davalı ...nin asıl işveren, diğer davalılar ... ... alt işverene tabi olarak geçerli asgari ücretten hizmet akti ile çalıştığının” dair hüküm kurulmuştur.
Uyuşmazlık; hizmet tespiti davasında davacı adına Kurum"a hizmet bildiriminde bulunması gereken aralarında hizmet alım ilişkisi bulunan davalı işyerleri arasından gerçek ve tek davalı işyerinin tespiti ile davada taraf sıfatının davalılardan hangi işyerine yöneltilmesi gerektiği noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacılar murisine ait hizmet cetvelinde muris adına 13.07.2004-21.0.2004 tarihleri arasında dava dışı işyerince 69 gün Kurum"a hizmet bildiriminde bulunulduğu, davalı .. .. 01/10/1976 tarihinde tescil olunduğu, davalı ...Ş ile yüklenici olan davalı .... arasında ilk olarak 15.03.2004 tarihinden itibaren istisna kapsamındaki kiralık araç ihalelerine ait tip sözleşme ile şoförüyle birlikte araç kiralandığı, 4.7.2005 tarihi ile 11/10/2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bu sözleşmenin yenilenmiş olduğu, davalı ...tarafından düzenlen “Kiralık Araç Günlük Görev Formu” başlıklı formlarında 10.8.2005 - 21.11.2006 tarihleri arasında,. plaka lı araç ile murise ait hizmet kaydının bulunduğu, davalı..Araç Kiralama Hizmetleri"nin; 30.5.2005-31.12.2006 tarihleri arasında 15 adet davalı."ye “taşıma bedeli” açıklaması ile fatura kestiği, aynı davalı taraflar arasında 04/08/2005 tarihli (1 araç) ve 05/10/2006 tarihli ( 3 araç ) araç kiralama sözleşmesinin yapılmış olduğu, yargılama esnasında alınan bilirkişi raporu ve ek raporlarının dosyaya sunulduğu, duruşmalarda .. İşletme Şefliği personellerinin dinlenildiği anlaşılmaktadır.
Davalı ...ye ait işyerinde diğer davalı işyerlerince araç şoförünün temin edildiği anlaşılmaktadır. Davalı ...işveren olup her ne kadar uyuşmazlık döneminde yürürlükte bulunan 506 sayılı Yasa"nın 87.maddesi gereğince alt işverenlerle birlikte .. Başkanlığı"na karşı pirim borçlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu ise de hizmet tesbit davasında bu davalıya husumet düşmeyeceğinden dava konusu dönem içerisinde davacılar murisinin diğer şirketlerden hangi davalı şirketin çalışanı olarak davalı ...ye ait işyerinde çalıştırıldığı açıkça tespit edilmeden Mahkemece hükmün infazında tereddüde yol açacak nitelikte yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
Yapılacak iş, davalı ...ye yönelik davanın husumetten reddine karar vermek, diğer davalılara yönelik dava yönünden de öncelikle davacıların tesbitini istediği dava konusu döneme ilişkin olarak davalı... nin 2007 yılında Kanun kapsamına alındığından dönem bordrolarının gönderilmediği Kurum tarafından belirtilmiş ise de günlük araç kiralama formlarında davalı ...de görevlendirilen personeller belirtilmiş olduğundan bu formlarda görevli olarak kaydı yer alan ve davalı... tarafından temin edilen araç şoförleri
ile davalı...."ne ait Kurum"dan işyeri tescil bildirgesi, ücret bordroları ile dönem bordrolarının getirtilerek bordrolarda ve dava konusu dönemin tamamında çalışması olan adı geçen sigortalılar arasından re"sen belirlenecek tanıkların beyanlarına başvurmak, tanıkların adreslerinin tespit edilemediği ya da beyanları ile yetinilmediği takdirde bu dönemler için iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken, işverenler tarafından Kurum"a bildirilen komşu işyerleri çalışanları veya işverenleri gibi kişilerin çalışmaya ilişkin bilgilerine başvurmak ve tüm deliller toplandıktan sonra bir arada değerlendirilip gerçek ve tek davalı işyerinin saptanarak o işyerine davayı yöneltmek ve sonucuna göre davacılar murisinin Kurum"a bildirilmeyen hizmet sürelerinin tespiti istemine ilişkin olarak bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile infazda tereddüt yaratacak şekilde tüm işverenleri sorumlu tutacak biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacılar vekili ile davalı taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacılar ile davalılarda...ne iadesine, 23.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.