MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasındaki işe iade ve alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatiften 02.01.2003 tarihinde hisse satın aldığını, kooperatif uygulamasında üyeler arasında eşitsizlik bulunduğunu, üyelerin çalıştırılmasında ayrımcılık yapıldığını, davacının çalıştırılmadığını, çalışmak üzere defalarca başvurmuş olmasına rağmen hiçbir sonuç alamadığını, kooperatif üyelik aidatlarını ödemek istemesine rağmen, çalıştırılmaması nedeniyle aidat alınmayacağının bildirildiğini ileri sürerek, kooperatif üyelerinin çalışma şekil ve şartlarının yeniden düzenlenerek, ... hatta ... üyenin dönüşümlü olarak çalıştırılmasına ve davacının bu güne kadar çalıştırılmamasından dolayı uğramış olduğu şimdilik ....000,00 TL müspet zararın üyelik tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu edilen muarazanın ticari ... kapsamında değerlendirilemeyeceğini, davanın Ticaret Mahkemesi sıfatıyla görülemeyeceğini, tazminat talebinin yersiz olduğunu ve zamanaşımına uğramış bulunduğunu, tespit niteliğindeki davanın alacak davası ile birlikte görülemeyeceğini, davacının kooperatife karşı hiçbir yasal yükümlülüğünü yerine getirmediğini, hat verilmesine rağmen kar edemediğinden kendisinin vazgeçtiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; belediye otobüslerinin şehir içi yolcu taşımacılığından çekilmesi üzerine boşalan hatların intifa hakkının “yeni kurulacak Kooperatif üyeleri adına müşterek vaziyette” tasarruf edilmek üzere dava dışı ..."ya satıldığı ve satışın amacına uygun olarak davalı kooperatifin kurulduğu, fiili uygulamanın, Kooperatife üyelik sırasına göre çalışma esasına dayandığı, kooperatif üyelerinin hak ve vecibelerde eşitliği, kooperatifin kuruluşundaki genel amacın ortaklarının taşıma hizmetlerini pazarlamak ve bu hizmetlerle ilgili ihtiyaçlarını karşılamak, özel amacın ise, Belediye araçlarından boşalan hatlarda şehir içi yolcu taşımacılığı yapmak olduğu gözetildiğinde davacının davasında haklı olduğu gerekçesiyle, davacının ....579,41 TL maddi zararının davalıdan tahsiline, kooperatifin ... hat ruhsatını, ... üyeye dönüşümlü olarak kullandırmak şeklinde çalışma şartlarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kooperatif çalışma şeklinin düzenlenmesi ve yönetim kurulu kararı uyarınca davacının çalışmasına engel olunduğu iddiasına dayalı tazminat istemine ilişkindir. Davacının, kooperatif yönetim kurulu tarafından tespit edilen çalışma düzenine uyulması
nedeniyle tazminat talep edebilmesi için öncelikle anasözleşmenin .... maddesi gereğince kendi adına kayıtlı çalışmaya elverişli, aracının bulunması gerekmektedir. Ayrıca, davacının kooperatifçe çalıştırılmaması durumunda dahi başka bir işte de çalışmayarak gelir elde etmemesi hayatın olağan akışına uygun değildir. O halde mahkemece, davacının kendine ait aracının bulunup bulunmadığı hususu araştırılarak, taşıma konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla, davalı kooperatifin kayıtları üzerinde inceleme yapılıp, kooperatif hattında çalışan bir ortağın ortalama kazancının belirlenmesi, belirlenen miktardan masrafların ve amortisman giderlerinin düşülmesi, davacının çalışmadığını iddia ettiği süre içinde başka bir işte çalışarak elde etmesi muhtemel gelirlerin gözetilmesi yoluyla yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda, gelirin somut verilerle belirlenememesi halinde Borçlar Kanunun 42. vd. ( TBK 50 vd. ) maddelerinden yararlanılarak davacının gerçek zararının belirlenmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporuna dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Öte yandan, ayrı bir tüzel kişiliği bulunan kooperatifin işleyişi karar, yürütme ve denetim organlarınca sağlanır. Hukuka aykırı olduğu iddiasıyla kooperatif genel kurul, yönetim kurulu kararları aleyhine dava açılarak iptali sağlanabilir. Somut olayda ise, kooperatif organları yerine geçilerek kooperatifin çalışma düzeni hakkında direkt olarak karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.