19. Hukuk Dairesi 2017/4364 E. , 2019/4785 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında görülmekte olan menfi tespit davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sonunda verilen kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi tarafından verilen istinaf talebinin esastan reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davacının davalıya madeni yağ sattığını, taraflar arasındaki süregelen ticari ilişkide icra takibine konu çekin avans olarak verildiği halde iade edilmediğini, davacının davalıya herhangi bir borcu bulunmadığını ileri sürerek, icra takibine konu çek sebebiyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, %20 kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının mal sattığını iddia ettiği davalı şirkete avans çeki vermesinin ticari teamüllere uygun olmadığını, davacının icra takibine konu çeki avans olarak verdiğini yazılı delille ispat etmesi gerektiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, davacının açılış ve kapanış tasdikleri bulunan 2013 yılına ait ticari defterlerinde dava konusu çekin kayıtlı olduğu, 19.03.2013 tarihinde çek çıkış kaydıyla davalıya borç kaydedildiği, o tarihten sonra davalının alınan çek karşılığında davacıya vermiş olduğu hizmetten dolayı herhangi bir fatura düzenlemediği, davacının davalıdan takip tarihi ve güncel tarih itibariyle 191.095,09 TL alacaklı olduğu, dava konusu edilen çekin davalı ile dava dışı .....Ltd. Şti"nin defterlerinde kayıtlı olmadığı, avans çeki olarak verildiği ve bedelsiz kaldığı iddiasının usulüne uygun delillerle ispatlanamadığı, davacının bu konuda yemin deliline de dayanmadığı, İİK"nın 72/3. maddesi uyarınca davacı yararına verilen ihtiyati tedbir kararının uygulanmış olması sebebiyle davalının alacağına geç kavuştuğu, İİK"nın 72/4. maddesinde belirtilen tazminatın yasal koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın reddine, takip konusu alacak miktarı üzerinden hesaplanan %20 tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, çekin bir ödeme aracı olduğu, mevcut bir borcun karşılığında verildiğinin kabulü gerektiği, somut olayda ise davacı-satıcı davalı ile aralarında süregelen ticari ilişki kapsamında çekin davalıya avans olarak verildiğini iddia ettiğinden ispat külfetinin davacıya ait olduğu, dava konusu çekin davalı şirketin defter ve kayıtlarında yer almamasının çeki hükümden düşürmeyeceği ve çekin bedelsiz kaldığını göstermeyeceği, davacının takip konusu çekin avans çeki olarak verildiğini HMK"nın 201. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak yazılı delille kanıtlayamadığı ve bu konuda açıkça yemin deliline de dayanmadığı gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle, muhakeme hukukuna ve maddi hukuka uygun bulunan hükmün ONANMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 16/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.