9. Hukuk Dairesi 2021/323 E. , 2021/6967 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ..."na ait ... Komutanlığı/... iş yerinde çalıştığını, ... Sendikası üyesi olduğunu, Toplu İş Sözleşmesinin 59. maddesi gereğince C grubu idareci primi almakta iken fiilen aynı göreve devam etmesine rağmen 14.09.2015 tarihinden itibaren meslek kodunun değiştirilmesi sebebiyle kullandığı mührün kendisinden alınarak priminin de kesildiğini, fiilen aynı işi yapmaya devam ettiği için prime hak kazandığını ileri sürerek, 14.09.2015 tarihinden itibaren ödenmeyen C grubu idareci primin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının meslek kodunun değiştirilmesinin prim almasını önleme amacı taşımadığını, üstelik davacının prim alamaya hak kazanacak şekilde QC mührünü de kullanmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı işçinin davalı iş yerinde çalıştığı ve sendika üyesi olduğu, iş yerinde Kalite Kontrol Görevi yaptığı ve dolayısıyla Toplu İş Sözleşmesinin 59/d maddesinde yazılı prime hak kazandığı, davacının kadro isminin değiştirildiği, ancak fiilen aynı işi yapmaya devam ettiği, Toplu İş Sözleşmesinin 52/d maddesinin 3. bendi gereği %6 oranında idarecilik primi alması gerektiği, kaldı ki daha öncesinde kadrosuna göre söz konusu prim ödenirken kadro isminin değiştirilerek aynı işi yapmasına rağmen idarecilik primi ödenmediği, fiilen yapılan işin aynı iş olduğu, bu nedenle davacının idarecilik primi alacağına ilişkin talebinin dosya kapsamına ve tüm delillere göre yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu ve Bozma :
Kararın davalı tarafça temyizi üzerine Yargıtay ( Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi tarafından, seri olarak açılan dava dosyalarında davacı işçilerin C grubu idareci primi almakta iken fiilen aynı göreve devam etmelerine rağmen 14.09.2015 tarihinden itibaren meslek kodunun değiştirilmesi sebebiyle kullandıkları mührün kendilerinden alınarak primlerinin de kesildiğini, fiilen aynı işi yapmaya devam ettikleri için prime hak kazandıklarını ileri sürdükleri, her ne kadar hükme esas alınan bilirkişi raporunda Q mührünü kullanan işçilerin C grubu idareci primi almaya hak kazandıkları belirtilerek hesaplama yapılmış ise de davacı işçilerin dahi mührün kendilerinden alındığını bildirdikleri, bu yönü ile hükme dayanak yapılan bilirkişi raporundaki tespitin dosya kapsamına uygun olmadığı, ayrıca, yargılama sırasında davalı tarafından davacıların Q mührünü hiç kullanmadıklarının da savunulduğu, bu durumda, öncelikle davacıların 15.09.2015 tarihine kadar Q mührünü kullanıp kullanmadıkları, o tarihe kadar C grubu idareci primi alıp almadıklarının açıklığa kavuşturulması gerektiği, ardından davacıların 15.09.2015 tarihinden sonraki dönem için fiilen yaptıkları işle ilgili evrakların dosyaya kazandırılması ve gerekirse işyerinde konunun uzmanı olan teknik bilirkişi ile birlikte keşif de yapılarak davacıların fiilen yaptıkları işe göre Toplu İş Sözleşmesi"nin 59-c bendindeki şartları sağlayıp sağlamadıkları ve C grubu idarecilik primine bu madde kapsamında hak kazanıp kazanmadıklarının belirlenmesi gerektiğine yönelik gerekçe ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmadan Sonra İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti :
Bozmaya uyan İlk Derece Mahkemesince, davalı iş yerinde keşif yapılmasına karar verilmiş, talimat mahkemesince mahallinde keşif yapılmış ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
25. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 59. maddesinde idarecilik priminin ödeme kapsamı ve şartları açıklanmış ve A, B, C grubu primleri oranları açıklanırken 59/C bendinde; “Kalite kontrol ve teknik kontrol görevlilerine verilecek prim miktarı, işyerinde onarım ve imal edilen malzeme ve teçhizatın teknik resmine, projesine, kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol eden, performansını imzalayarak sorumluluk yüklenen, kalite kontrol ve teknik kontrol görevlileri ile iş emniyetçilerine C grubu idareci primi verilir." şeklinde düzenleme getirilmiştir.
Toplu İş Sözleşmesinin "Primler" başlıklı 52. maddesinde idarecilik primlerinin hangi süreler için geçerli olduğu düzelenmiş olup anılan maddede “Verilmesini gerektiren sebeplerin geçici olarak ortadan kalkması halinde kalktığı sürece, devamlı olarak ortadan kalkması halinde tamamen kesilmek, müktesep bir hak sayılmamak ve başkaca bir ödemeyi etkilememek üzere bu toplu iş sözleşmesinin “İşçi İdarecileri ve Görevleri” başlıklı 59. Maddesi hükümleri uyarınca C grubu işçi idarecisi olarak görevlendirilenlerin fiili çalışma sürelerine %6 oranında idareci primi ödenir ” denilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, bozmaya uyan İlk Derece Mahkemesince yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde davacının Toplu İş Sözleşmesi"nin 59/d maddesinde belirtilen kalite kontrol/ teknik kontrol görevini bilfiil yaptığı, belgeleri düzenleyip mühürlemek sureti ile imzaladığı ve sorumluluk üstlendiği, bu nedenle 52/d maddesinde belirtilen C grubu idareci primini alması gereken çalışan olduğunun tespit edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ne var ki, Mahkemece varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemiştir. Dosyada yer alan tüm belge ve yazıların değerlendirilmesinden, davacının görev yaptığı ... İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı’nın kuruluş kadrolarının 27 Ağustos 2015 tarihinden geçerli olmak üzere güncellenmesi nedeniyle davacının form kontrolörü kadrosundan form ve sicil inceleme teknisyeni kadrosuna görevlendirildiği, dava konusu primin ödenmesinin kadro onay tarihi olan 27 Ağustos 2015 tarihinden geçerli olmak üzere kesildiği, 25. Dönem Toplu İş Sözleşmesi’nin 59/d maddesinde kalite kontrol/teknik kontrol görevlerinin kapsamının sayılmış olduğu, davacının fiilen yapmakta olduğu form ve sicil inceleme faaliyetine yönelik kadro görev tanım formları, standart çalışma usulleri ve kalite çalışma talimatlarında belirten işlerin Toplu İş Sözleşmesi’nin 59/d bendinde sayılan işlere uymadığı, genel anlamda form ve sicil kayıtlarının tutulması, düzenlenmesi, takip edilmesi ve ilgili birimlere gönderilmesi gibi işlemlerin kalite/teknik kontrol faaliyeti olarak nitelendirilemeyeceği anlaşılmaktadır.
Belirtmek gerekir ki, işçiye daha önce prim ödemesi yapılmış olması Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine göre uygulama yapılmasına engel değildir. 25. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 52/d maddesine göre, 59. maddede tanımlandığı şekilde madde kapsamında yapılmış olan ödemeler müktesep hak oluşturmamaktadır.
Her ne kadar bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda davacının iş yerinde kalite/teknik kontrol görevini bilfiil yerine getirdiği yönündeki değerlendirme hükme esas alınmış ise de, davacının onarım ve imal edilen malzeme ve teçhizatın teknik resmine, projesine, kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol etmek şeklinde tanımlanabilecek bir görev ifa etmediği anlaşılmakla, davacının talebinin reddi gerekirken, yazılı gerekçe ile kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 25.03.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.