3. Hukuk Dairesi 2014/6453 E. , 2014/12657 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : SAKARYA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 28/11/2013
NUMARASI : 2013/113-2013/511
Taraflar arasında görülen tazminat davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesi ile davalı şirketin işçisi olan diğer davalının asansör bakımı yaptığını, işi yarım bırakıp giderken uyarıcı levha bırakmadığını,davacıların çocuğunun kilitli olmayan 2. kat asansör kapısını açtığını, adımını attığını, asansör boşluğuna düştüğünü, sağ kolunun kırıldığını, kekelemeye başladığını, fazlaya ilişkin haklarının saklı olduğunu belirterek 800.00 TL maddi, 1.000.00 TL manevi tazminatın olay tarihinden yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar beyanlarında emniyet tedbirlerini aldıklarını belirtmişlerdir.
Mahkemece maddi tazminat bakımından davanın kısmen kabulü ile 600,00 TL maddi tazminatın davalı İ.. D.."dan, 420,00 TL maddi tazminatın ise davalı K. Asansör Ltd. Şti" nden olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte alınarak davacılara verilmesine, manevi tazminat bakımından davanın kısmen kabulü ile 3.000,00 TL manevi tazminatın davalı İ.. D.."dan, 1.800,00 TL manevi tazminatın ise davalı K. Asansör Ltd. Şti"nden olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, haksız eylem nedeni ile adam çalıştıran şirket ve çalıştırdığı kişiden 800.00 TL maddi,1.000.00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.Davacının talebi müştereken ve müteselsilen ibaresini taşımadığından talebinin her bir davalı için müştereken olduğunun kabulü gerekecektir. Diğer bir anlatım ile dava dilekçesinde talep edilen 800.00 TL maddi tazminatın yarısı davalı şirketten, yarısı da çalıştırdığı kişi olan diğer davalıdan, 400.00"er TL olarak talep edilmektedir, aynı şekilde talep edilen 1.000.00 TL manevi tazminatın yarısı davalı şirketten, yarısı da çalıştırdığı kişi olan diğer davalıdan, 500.00"er TL olarak talep edilmektedir.
HUMK. 74.maddesinde; "Kanunu Medeni ile muayyen hükümler mahfuz olmak üzere hakim her iki tarafın iddia ve müdafaalarıyla mukayyet olup ondan fazlasına veya başka bir şeye hüküm veremez. Tahakkuk edecek hale göre talepten noksan ile hüküm caizdir" düzenlemesi bulunduğu gibi; HMK 26.maddesinde; "Hakim tarafların talep sonuçları ile bağlıdır, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez" düzenlemesi yeralmaktadır.
Hakim davacının talebi ile bağlı olup, bu talepten fazlasına karar veremez. Bunun gibi hakimin talepten başka bir şeye de hüküm vermesi yasaktır. Buna karşılık, mahkeme yapılan tahkikat sonunda gerçekleşecek duruma göre talepten noksanına hüküm verebilir.
Kural bu olmakla birlikte bu kuralın bir takım istisnaları vardır. Bunlar; kamu düzenine ilişkin haller(örneğin, babalık davası, velayetin ve şahsi münasebetin düzenlenmesi gibi); davalının, davacının davasını değiştirmesine yada genişletmesine muvafakat etmesi; tenkis davasında dava dilekçesinde gösterilen miktardan fazlasına karar verilebilmesi (26.5.1965 gün ve 1965/2-781-223 sayılı Hukuk Genel Kurulu kararı); mahkemece davacının talep sonucuna zımnen dahil olan talepler hakkında da karar verebilmesi; kanunen talepten başka bir şeye hüküm verilebilmesinin caiz olduğu durumlarda (örneğin, boşanma davasında ayrılığa hükmedilebilmesi) talepten başka bir şeye hüküm verilebilmesi şeklinde sıralanabilir (Prof.Dr.Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6.Baskı 2001, Cilt 3, Sayfa 3081 vd.).
Davacı talebinin aşılıp aşılmadığı ise öncelikle dava dilekçesi ve aşamalarda varsa ıslah dilekçelerinin kapsamıyla belirlenebilir.
Somut olayda davacı tarafından ıslah yapılmadığı halde maddi tazminat talebi yönünden dava dilekçesinde 800.00 TL olan talep 1.020.00 TL olarak, manevi tazminat talebi yönünden dava dilekçesinde 1.000.00 TL olan talep 4.800.00 TL olarak kabul edilmiş ve her iki tazminat yönünden talep aşılarak karar verilmiştir. Ayrıca talebin müştereken olması, davacının her iki davalıya davasını yöneltmiş olması nedeni ile talep edilen tazminat bedellerinin yarısının davalı şirketten yarısının da şirketin çalıştırdığı kişi olan diğer davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekir iken davalı şirketin çalıştırdığı kişi olan diğer davalıdan daha az tazminat ödemesine karar verilmiş olması yasaya aykırı bulunmuştur.
Mahkemece anılan ilkeler gözardı edilerek her iki ana kurala uyulmamak sureti ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 29.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.