Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/12071 Esas 2007/9237 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi
Esas No: 2007/12071
Karar No: 2007/9237
Karar Tarihi: 30.05.2006

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/12071 Esas 2007/9237 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, davalı işverenle çalıştığı döneme ilişkin sigortalılık süresinin tesbit edilmesi için dava açmıştır. Ancak davacı vekilinin feragat beyanı üzerine, mahkeme feragat sebebiyle davanın reddine karar vermiştir. Karar, sigortalılık süresinin kişinin temel haklarından biri olduğunu belirten Anayasa'nın 12. ve 60. maddeleri ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 6. maddesi uyarınca hatalı bulunmuş ve bozulmuştur.
Anayasa'nın 12. maddesi kişiliğe bağlı dokunulamaz, devredilemez ve vazgeçilemez temel hak ve hürriyetlerin bulunduğunu belirtmektedir. 60. madde ise herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip olduğunu ifade etmektedir. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 6. maddesi ise çalışanların sigortalı olduğunu ve bu haklarını vazgeçemeyeceğini belirtmektedir.

21. Hukuk Dairesi 2007/12071 E. , 2007/9237 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Tokat 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 01/05/2007
NUMARASI : 1457-424

Davacı, murisinin davalı işveren nezdinde 1.6.2004-1.4.2005 tarihleri arası çalıştığı tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Davacı vekili, davalı işveren yanında 1.6.2004-1.4.2005 tarihleri arasında çalıştığının ileri sürülerek davalı Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tesbitini istemiştir.
Mahkemece davacı vekilinin 1.5.2007 tarihli vazgeçme beyanına dayanılarak feragat sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık sigortalılık süresinin tesbitine ilişkin bu tür davalardan feragat edilip edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davaya son veren taraf işlemlerinden biri olan feragat davanın taraflardan birinin (davacının) netice-i talebinden vazgeçmesidir. Feragat ile yanlış mevcut davadan değil o dava ile istenilen haktanda vazgeçilir. Davadan feragat sonucunda feragata konu teşkil eden hak tamamen düşer ve artık bir daha dava konusu yapılamaz.
1982 Anayasa"sının 12.maddesine göre "herkes kişiliğine bağlı dokunulamaz devir edilemez vazgeçilemez temel hak ve hürriyetlere sahiptir." 60.madde ise "herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir" hükmüne yer verilmiştir. Bu iki hüküm birlikte değerlendirilecek olursa sosyal güvenlik hakkının kişiye sıkı sıkıya bağlı dokunulamaz ve feragat edilemez hak olduğu sonucuna ulaşılır.
506 sayılı Yasa"nın 6. maddesinde de bu ilke aynen benimsenerek çalışanların işe alınmalarıyla kendiliğinden sigortalı olduğu bu suretle sigorta olmak hak ve yükümlülüğünden kaçınılamayacağı ve vazgeçilemeyeceği sözleşmelere sosyal sigorta yardım ve yükümlerinin azaltmak veya başkasına devretmek yoluyla hükümler konulamayacağı belirtilmiştir. Bu haliyle sigortalı olmak kişi bakımından hem bir hak hemde yükümlülüktür.
Mahkemece davanın yukarıda açıklanan hukuksal niteliği göz önünde tutularak işin esasına girilerek sonucuna göre karar vermek gerekirken yazılı şekilde feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.Dairemizin giderek Yargıtay"ın yerleşik uygulamaları bu yöndedir. (Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2004/12345, 2005/817 K; 8.12.2005 günlü kararı Hukuk Genel Kurulu"nun 11.2.2004 gün 2004/21-54E.2004/54 K.)
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.05.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.