MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Yargıtay bozma ilamında özetle; “Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermek için yeterli olmadığı belirtilerek, öncelikle karar tarihinden sonra yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa uyarınca taşınmazın Antalya Büyükşehir Belediye sınırları içinde kaldığı ve Okurcalar Belde Belediyesinin Tüzel Kişiliği"nin kalkmış olduğu göz önüne alınarak ... ile ilgili ilçe belediye başkanlığına husumet yaygınlaştırılarak taraf koşulunun sağlanması, bundan sonra üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu, jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişi ve uzman fen bilirkişinin katılımıyla mahallinde yeniden keşif yapılması, yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, çekişmeli bölümün hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, çekişmeli bölümün ilk kez ne zaman kullanılmaya başlandığı, kullanımın kimden kime ve ne şekilde geçtiği gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmaya çalışılması, yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkilerin gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılması, keşfe katılacak ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli bölümün tarımsal niteliğini gösterir, çekişmeli bölüm üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıç tarihi, şekli ve süresi ile çekişmeli bölümün ne zaman imar-ihya edildiğini irdeler, eğim, bitki deseni ve toprak yapısı itibariyle komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, gerektiğinde çekişmeli bölümün değişik taraflarından çekilmiş fotoğraflarla desteklenmiş ayrıntılı rapor alınması, fen bilirkişisinden, yapılacak keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak verir, yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırlar işaretlenmiş, çekişmeli taşınmaz üzerinde bulunan binalar ile kal’ine karar verilen binaları ayrı ayrı gösteren ayrıntılı rapor alınması, ayrıca jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden, dava tarihinden 15-20 ve 25 yıl önce çekilmiş çekişmeli bölümü gösteren hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılmak suretiyle, çekişmeli bölümün öncesinin ne olduğu, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, bu bölüm üzerindeki imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı gibi hususlarda ayrıntılı değerlendirmeyi içeren, çekişmeli bölümün haritası ile hava fotoğraflarını çakıştırmalı şekilde gösteren ayrıntılı rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Bozma sonrası yapılan yargılama sırasında, müdahil ..., hibe ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak, çekişmeli taşınmazın bir bölümünün kendi adına tescili istemiyle davaya katılmıştır. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davacı- davalı Hazinenin tescil talebine yönelik davasının reddine, men’i müdahale ve kal istemine yönelik davasının kısmen kabulüne, 22.03.2016 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli 5 nolu krokide (E) ve (F) harfleri ile gösterilen bölümlerin kıyı kenar çizgisi içerisinde kaldığının tespitine, yurt binasının (F) harfi ile gösterilen bölümünün kal’ine, davalı- davacı ... ve müdahil davacı ...’nin tescil davalarının kabulü ile 25.05.2016 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümün ... mirasçılarının payları oranında adlarına, (B) harfi ile gösterilen bölümün katılan ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı- davalı Hazine vekili, katılan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Mahkemece hükmüne uyulan bozma ilamında, çekişmeli bölüme ait hava fotoğrafı incelemesi yapılarak taşınmazın öncesinde ne olduğunun, ne zamandan beri ne şekilde kullanıldığının tespit edilmesi istenildiği halde hava fotoğrafı incelemesi yapılmamış, alınan ziraatçi bilirkişi raporlarında, özellikle ağaç yaşı ve sayısı hakkında açık çelişki olmasına rağmen bu çelişki giderilmemiş, komşu parsel tutanakları ve dayanakları getirtilerek mahallinde uygulanmamış, çekişmeli taşınmazın sınırından karayolu geçmesine rağmen ... davada taraf haline getirilmemiş, kamulaştırma haritaları getirtilerek mahalline uygulanmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve uygulamaya dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle davacıya, davasını ..." ne yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması haline Karayolları Genel Müdürlüğünden savunma ve dilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı, karayollarına ait kamulaştırma evrakları ile komşu parsel tutanak ve dayanak belgeleri ilgili yerlerden getirtilmeli, çekişmeli taşınmaz bölümüne ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek, taşınmaz bölümünün bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı; yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmaz bölümünün öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanları arasında çelişki ortaya çıkması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle bu çelişkiler giderilmeye çalışılmalı; komşu parsel tutanakları ve varsa dayanak kayıtları uygulanmak suretiyle yerel bilirkişi ve tanık sözleri bu yolla denetlenmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmak suretiyle, dava konusu taşınmazın sınırını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, dava konusu taşınmazın konumunu hava fotoğrafları üzerinde göstermesi istenmeli; fen bilirkişisine, kadastro paftası ile karayolları kamulaştırma haritasının çakıştırılması suretiyle çekişmeli bölümün kamulaştırma alanında kalıp kalmadığını belirleyen, keşfi izlemeye ve denetlemeye elverişli ayrıntılı harita ve rapor düzenlettirilmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmaz bölümünün toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, özellikle önce tarihli ziraat bilirkişi raporlarında belirtilen ağaçların yaş ve sayılarını irdeler şekilde, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek, eksik araştırma ve incelemeyle hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden, kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde yatırana iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.