İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Lüleburgaz 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 24/12/2013
NUMARASI :
DAVACI : Ş.. D..
DAVALI : M.. D.. vs.
DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı

Ş.. D.. ile M.. D.. ve müşterekleri aralarındaki katılma alacağı davasının reddine dair Lüleburgaz 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 24.12.2013 gün ve ... sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili, ortak miras bırakan eş R."nın 24.10.2006 tarihinde vefat ettiğini, tarafların 1957 senesinde evlendiğini, evlilik birliği içerisinde edinilen muris eş adına kayıtlı ada ve parsel numarası yazılı dava dilekçesinde belirtmiş oldukları 01.01.2002 tarihinden önce edinilen on adet taşınmazla ilgili olarak elde edilen kira gelirleri, 01.01.2002 tarihinden sonra edinilen altı adet taşınmaz ve taşınmazlardan elde edilen kira gelirleri, tarım araç-gereçleri ve banka hesaplarındaki paralar ile ilgili alacağın davalılardan faiziyle tahsilini talep etmiştir.
Davalı E.. K.. vekili ve diğer davalılar vekili, davacının katkısının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
Yargılama devamında; davalılardan E.. K.."ın murisin kızı olduğunun Büyükçekmece 1. Asliye hukuk Mahkemesinin 2007/.... Esas- 2007/... Karar sayılı soy bağının düzeltilmesine ilişkin kesinleşen kararı ile tespiti üzerine yeniden alınan Lüleburgaz Sulh Hukuk Mahkemesi 2007/... esas ve 2008/... karar sayılı veraset ilamı ile murisin mirasçıları olarak sadece eşi davacı Ş. ve kızı davalı E.. K.."ın belirlendiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davalı E.. K.. yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden ise karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi üzerine; hüküm süresi içerisinde reddedilen bölüm yönünden davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 s.lı HMK 33 m). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava; sağ eş tarafından, diğer mirasçılara karşı açılan ölüme bağlı mal rejiminin tasfiyesi ile katılma alacağı isteğine ilişkindir.
Eşler, 22.04.1957 tarihinde evlenmiş olup, muris R. 24.10.2006 tarihinde vefat etmiştir. Mal rejimi, ölüm tarihi itibarıyla sona ermiştir (TMK 225/1). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK"nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TKM 170.m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 sayılı yasanın 10, TMK 202/1. m). Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK 179.m).
1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava konusu edilenlerden ... ada ... parsel ... nolu meskene yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, kararda özetle meskenin mülkiyetinin kooperatif hissesinin devralındığı tarihte edinildiği ve murisin kişisel malı olduğu gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiş ise de, verilen karar dosya kapsamına uygun olmadığı gibi yapılan araştırma ve inceleme de karar vermeye yeterli değildir. Dosyadaki kayıt ve belgelerden; dava konusu edilen meskenin edinildiği G. Konut Kooperatifine muris tarafından 29.08.1995 tarihinde üye olunmuş, mesken 28.06.2004 tarihinde ferdileşme yolu ile muris adına tescil edilmiştir.
Tasfiyeye konu taşınmazın kooperatif üyeliği yoluyla edinilmesi halinde, kooperatife yapılan ödemelerden ve bu ödemelerin isabet ettiği dönemlerden hareketle, mal rejiminin tasfiyesi ile eşlerin alacak miktarları belirlenir. Kooperatif ödemelerinin 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi"nin 170. maddesi gereğince mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda eşler lehine katkı payı alacağı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonraki dönemde tamamlanmasında ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakkı doğabilecektir.
Kooperatif ödemelerinin bir kısmının mal ayrılığı, bir kısmının da edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlerde yapılması halinde ise; mal ayrılığı dönemindeki ödemelere her bir eşin yaptığı katkı oranı, daha sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel mal olarak geçeceği kabul edilmektedir.
Buna göre; mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde (01.01.2002 tarihine kadar) eşlerin kooperatif ödemelerine yaptıkları katkı oranı, 743 sayılı TKM, Borçlar Kanunu"nun genel hükümleri ile Yargıtay ve Dairemizce kabul edilen "katkı payı alacağı" hesaplama yöntemi göz önünde bulundurularak belirlenmelidir. Kişisel mal olarak kabul edilen bu katkı oranı, 01.01.2002 tarihinden sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimi kurallarına göre, hesap edilecek "değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak" miktarlarının tespitinde gözetilecektir.
Yukarıdaki ilkeler doğrultusunda somut uyuşmazlık incelendiğinde, öncelikle iddia ve savunmalar doğrultusunda kooperatif üyeliğine ve ödemelere ilişkin belgeler bulundukları yerlerden eksiksiz olarak getirtilerek uyuşmazlığın çözümünde göz önünde bulundurulmalı, ihtiyaç duyulması halinde, değer tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi için konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden de yardım alınmalıdır.
3- İmar bankasında muris eş adına kayıtlı hesaptaki paralara ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde; 02.04.2008 tarihli TMSF cevap yazısında murisin evlilik birliği içerisinde 25.03.2003 hesap açılış tarihli .... nolu hesapta 42.169,92 TL tutarlı hazine bonosu adı altında yatırım işlemi bulunduğu, murisin ölüm tarihi itibariyle bu paranın mevcut olması karşısında sağ eşin söz konusu para ile ilgili alacak talebi hakkında mahkemece olumlu ya da olumsuz bir hüküm kurulmaması da HMK 297/2 maddesine aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.



..//..
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) nolu ve (3) nolu bentte gösterilen nedenlerle davacı vekilinin yazılı temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 25,20 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 16.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.