MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ..."ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -

Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatifin ortağı iken, istifasının ....06.2010 tarihli yönetim kurulu kararı ile kabul edildiğini, yatırdığı aidat toplamının 33.760,00 TL, noter masrafının ise 69,74 TL olduğunu ileri sürerek, 33.829,74 TL’nın davacının yerine ortak alınması halinde o tarihten, aksi halde temerrüt tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile istemini ....400,00 TL daha artırmıştır.
Davalı vekili, ....04.2011 tarihli genel kurulda ayrılan ortaklara yapılacak ödemelerin ... yıl ertelenmesi hususunda genel kurul kararı alındığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; ayrılan ortaklara yapılacak ödemelerin davalı kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
...-Dava, istifa eden davacının çıkma payı alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Kooperatif üyeliğinden ayrılan ortak, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun .../.... maddesi ve anasözleşmenin .../.... maddesi hükümleri gereğince, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil, ayrıldığı yıl sonu bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkını haiz olup, ayrıldığı yıl sonu bilançosunun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra bu hak talep edilebilir. Aynı Kanun"un .../.... maddesi uyarınca, kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği gerekçesiyle ödemelerin ... yılı aşmamak üzere geciktirilmesine ilişkin bir kararın, anılan aynı genel kurulda alınması ve mahkemece, ödemenin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikte olduğunun bilirkişi raporu ile yargılama sırasında saptanması halinde, erteleme kararındaki süre geçmeden önce açılan dava, alacağın muaccel olmasından önce (erken) açıldığı gerekçesiyle reddedilmelidir.
Somut olayda, davacının istifa ettiği 2010 yılına ilişkin bilançoyu tasdik eden ....04.2011 tarihli genel kurul toplantısında ayrılan ortaklara aidatların ödenmesinin üç yıl ertelenmesine karar verildiği ve ödemelerin kooperatifin varlığını tehlikeye düşürdüğü gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, mahkemece hükme esas alınan 04.07.2012 tarihli ek bilirkişi raporu, hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki, bu raporda davacı dışında istifa eden ortaklara yapılacak ödeme toplamının 422.920,00 TL olduğu, ... yeni ortağın kaydedildiği, 2010 yılında ortaklardan ....029.380,00 TL aidat toplandığına dair saptamalar nazara alındığında, kooperatif mevcudiyetinin tehlikeye düşeceği görüşünün yerinde olmadığı sonucuna ulaşılabilecektir.
Bu durumda, mahkemece, davacı ve erteleme kararının verildiği ....04.2011 tarihli genel kurula kadar çıkan diğer ortaklara yapılacak ödemeler toplamı, yeni ortak kaydedilip kaydedilmediği ve kooperatifin gelirleri nazara alınmak suretiyle davalı kooperatifin mevcudiyetinin tehlikeye düşüp düşmeyeceği hususunun belirlenmesi bakımından, kooperatif ve muhasebe konusunda uzman bir bilirkişi kurulundan, kooperatife ait defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yapılarak, kooperatifin mali durumunu ayrıntılı bir şekilde inceleyen, ayrıntılı, açıklamalı ve denetime elverişli bir bilirkişi raporu alınması, erteleme kararının yerinde olup olmadığının, dolayısıyla davanın erken açılıp açılmadığının üzerinde yeterince durulması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, hüküm kurmaya yeterli olmadığı anlaşılan bilirkişi raporuna itibar edilerek karar verilmesi doğru olmamıştır.
...-Dava dilekçesinin sonuç bölümünde davacı “birikmişinin” dendiğine, yargılama sırasında davacının ödediği aidat toplamının 39.160,00 TL olduğunun anlaşılmasına, dava ve ıslahla noter masrafı dahil 39.229,74 TL’nın dava konusu edilmiş olmasına, HMK’nın 109/.... maddesi, “talep konusunun niteliği itibariyla bölünebilir olduğu durumlarda, sadece bir kısmı da dava yoluyla ileri sürülebilir” hükmünü içerdiğine göre, mahalli mahkeme kararının gerekçe bölümünde, davacı alacağının 33.760,00 TL olduğu hususunda çekişme bulunmadığı gerekçesine yer verilmesi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda ... ve ... numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 990,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.