MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 12/07/2011-06/01/2014 tarihleri arasında jimmyjib crane operatörü olarak çalıştığını, devam etmekte olan projelere rağmen hiçbir gerekçe gösterilmeden işten çıkarıldığını, bir kısım kıdem ve ihbar ödemesi yapıldığını, son ücretinin 3.750 Amerikan Doları olduğunu, fazla mesaisiz net ücret aldığını, tüm dini, milli bayramlarda çalıştığını, fazla mesai yaptığını, hafta tatillerinde çalıştığını ancak ücretinin ödenmediğini, iddia ederek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, ulusal bayram genel tatil, hafta tatili ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 12/07/2011 de işe başladığını, davacının son olarak 2.250 Amerikan Doları ücret aldığını, aşan kısmın fazla çalışma gibi diğer işçilik alacakları olduğunu, davacının kıdem, ihbar tazminatı ve fazla mesai ücretinin ödendiğini, iş ve çalışmanın Türkmenistan"da yapılması nedeniyle oranın tatillerinde çalışılmadığı, iddiaların asılsız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece verilen kısmen kabul kararı Dairemizce; davacının aylık net 3.750 Amerikan Doları ücret ile çalıştığının anlaşıldığı, davacının gerçek çıplak ücretinin aylık net 3.750.-Amerikan Doları olduğu kabulü ile alacaklarının bu ücrete göre belirlenmesi gerektiği gerekçesi ile bozulmuştur. Bozmaya uyan mahkemece davacının ücreti 3.750.-Amerikan Doları kabul ile ihbar tazminatı, fazla mesai, ulusal bayram genel tatil alacakları hesaplanarak davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.

Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda "usuli kazanılmış hak" kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamakla birlikte, bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Yargıtayın vermiş olduğu bozma kararına uymuş olan yerel mahkeme, bozma kararı doğrultusunda inceleme yapmak ve hüküm kurmak zorundadır. Mahkeme uyma kararını kaldırarak, direnme kararı veremeyeceği gibi, hükmünün bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan bölümleri hakkında da farklı bir karar vermeden yeniden hükümde karar vermek zorundadır. Bozmaya uyulmakla bozma lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak doğmuş olur. Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usulü kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak oluşturur.
Somut olayda; İlk Derece Mahkemesince verilen ilk karar, Dairemizin 19.02.2019 tarih, 2016/22451 esas, 2019/4069 karar sayılı ilamı ile davacının ücrete ilişkin temyizinin yerinde olduğu, gerçek çıplak ücretinin aylık net 3.750 Amerikan Doları olduğunun kabulü ile alacaklarının belirlenmesi gerektiği yönünden bozulmuştur. Mahkemece bozmaya uyulmakla taraflar lehine usuli kazanılmış hak oluşmuştur.
Bu bozma ilamı doğrultusunda, bozmaya uygun şekilde sadece ücrete ilişkin bozma dikkate alınarak, davacının alacakları hesaplanmalıdır. Fazla mesai alacağı yönünden bozmadan önce yapılan hesaplamada dikkate alınan tarih aralıklarına ve fazla mesai saatlerine ilişkin ve yine hafta tatili alacağı yönünden kullanılmadığı belirlenen hafta tatili gün sayısına ilişkin bir bozma yapılmadığı dikkate alınarak bu hususlarda bozma öncesi hesaplamalarda bir değişiklik yapılmamalıdır. Mahkemece kararda bu şekilde hüküm verildiği belirtilmesine rağmen, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 01.02.2012-30.09.2012 tarihleri arasında 39 saat fazla mesai yapıldığı belirtilerek hesaplama yapıldığı, oysa bozmadan önce alınan bilirkişi raporunda 01.02.2012-28.02.2012 tarihleri arasında 12 saat, 01.03.2012-30.09.2012 tarihleri arasında 33 saat fazla mesai yapıldığının belirlenerek fazla mesai ücret alacağının bulunduğu, hafta tatili ücretinin hesaplanması bakımında da bozma öncesi raporda 67 hafta tatilinde çalışıldığı belirlenmiş olmasına rağmen hükme esas bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda 88 hafta tatilinde çalışıldığının kabulü ile hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu bakımdan davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hak dikkate alınmadan hesap yapan bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması hatalıdır, bozmayı gerektirmiştir.
Mahkemece ulusal bayram genel tatil alacağı bozma öncesi ilk kararda ispat edilemediğinden reddedilmiştir. Davacı bu hususu temyize getirmiş ancak bu hususta dairemizce açıkça bir bozma yapılmamıştır. Bu durumda ulusal bayram genel tatil ücretinin reddi yönünden davalı lehine usuli kazanılmış hak oluşmuştur. Ücrete ilişkin bozmadan sonra ulusal bayram genel tatil alacağı hesaplanmış ve mahkemece ulusal bayram genel tatil alacağı hüküm altına alınmıştır. Bu şekilde de davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hak ihlal edilmiş olup, kararın bu yönünden de bozulması gerekmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24/02/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.