MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde taraflardan gelen olmadığından incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili, davalı kooperatifin üyesi olan müvekkilinin, kooperatife karşı yükümlülüklerini yerine getirmesine ve diğer ortaklara konut tahsis edilmesine rağmen kendisine bağımsız bölüm verilmediğini, verilecek bağımsız bölüm bulunmadığını ileri sürerek, ıslahla birlikte 110,000 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının kooperatife karşı olan yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmediğini, rayiç bedel talebinin yerinde olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacının aidat borcu olmadığı, davacıya tahsis edilecek bir daire de bulunmadığı, kooperatifçe davacının herhangi bir borcu olduğu iddia ve isbat edilmediğinden eşitlik ilkesi ve ... uygulamaları dikkate alındığında dava tarihi itibariyle dairenin rayiç değeri olan 110.000 TL"nin dava ve ıslah tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, Kooperatif tarafından konut tahsis edilememesi nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
Kendisine konut teslim edilemeyen kooperatif ortağının tazminat talep hakkı vardır. Bu tazminat borcu olmayan ortak için dairenin dava tarihindeki rayiç değeridir. Ödemeleri eksik olan ortak için ödenecek tazminat ise dairemizin yerleşik uygulamalarına göre aşağıdaki gibi formüle edilmiştir:
...)Önce, ortaklara tahsis edilen konut veya işyerinin dava tarihi itibariyle rayiç değeri saptanmalıdır.
...)Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin, ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar (Toptan Eşya Fiyat Endeksi Artış ortalama rakamları esas alınarak) taşınarak, güncel değeri bulunmalıdır.
...) Bundan sonra, yukarıda (...) numaralı bentte bulunan değerden (...) numaralı bentte bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın, bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettiği ortaya çıkarılmalıdır.
...)Bunu takiben, davacı eksik ödeme yapan ortağın ödentileri (...) numaralı bentteki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı da güncelleştirilmelidir.
...)Bu hesaplamalardan sonra, normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda (...) numaralı bentte bulunan ödemelerinin güncel değeri karşılığı, yine yukarıda (...) numaralı bentte bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre, davacının (...) numaralı bentte eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yarar sağlaması gerektiği, orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak, (...) numaralı bentte bulunan miktar, (...) numaralı bentte bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan miktarın (...) numaralı bentte bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktara (...) numaralı bentte bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar, davacı ortağın bu davada kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar miktarını belirleyecek ve mahkemece (talep miktarı aşılmadan) bu miktara hükmedilecektir.
Davalı vekili, davacının kooperatife borcu olduğunu, bu nedenle rayiç değer üzerinden hesaplama yapılamayacağını, kooperatifin tüm defter ve kayıtları getirtilerek inceleme yapılması gerektiğini savunarak hükme esas alınan bilirkişi raporuna itiraz etmiştir. Mahkemece davalıya delillerini sunması için usulüne uygun süre verilmediği gibi davacının da delil listesinde kooperatifin ticari defter ve kayıtlarına dayandığı anlaşıldığından davalıya delillerini sunması için süre verilmeden ve davalının ticari defterleri incelenmeden eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu durumda, mahkemece davalıya delillerini sunması için usulüne uygun süre verilerek davalının ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak davacının kooperatife borcunun olup olmadığı, diğer üyeler kadar ödeme yapıp yapmadığı konusunda açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli bilirkişi raporu alınıp, davacının normal ödemesini yapıp bir konut sahibi olan ortak kadar aynı miktarda ödeme yapmış olması durumunun tespiti halinde yine dava konusu taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri üzerinden tazminata hükmedilmesi; davacının peşin ödemeli ortak olmadığı ve ödemelerinin de tam olmadığının tespiti durumunda ise yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan formül gereğince tazminat hesabı yaptırılmak suretiyle varılacak sonuca göre tazminat isteminin karara bağlanması gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ :Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 03.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.