Borç Tespiti - İtirazın İptali - Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2010/3729 Esas 2010/5769 Karar Sayılı İlamı

16. Hukuk Dairesi 2010/3729 E., 2010/5769 K.

16. Hukuk Dairesi 2010/3729 E., 2010/5769 K.

• BORÇ TESPİTİ
• İTİRAZIN İPTALİ

• 2004 S. İCRA VE İFLAS KANUNU [ Madde 111 ]
• 2004 S. İCRA VE İFLAS KANUNU [ Madde 340 ]
• 5271 S. CEZA MUHAKEMESİ KANUNU [ Madde 309 ]

"İçtihat Metni"

Ödeme şartını ihlal eyleminden borçlu F... D... hakkında yapılan yargılama sonucunda beraatine dair Samsun l.İcra Mahkemesinin 23/12/2009 tarihli ve 2009/489-475 sayılı kararına yönelik itiraz sonucu borçlunun haklı ve makbul bir neden olmaksızın taahhüdünü yerine getirip getirmediğinin tespiti için anılan kararın kaldırılmasına ve mahkemesine iadesine ilişkin Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 25/01/2010 tarihli ve 2010/90 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.

Tebliğname ile; Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 25/01/2010 tarihli ve 2010/90 değişik iş sayılı kararındaki mahkemesince araştırılmak üzere iade sebepleri arasında gösterilen borçlunun geçim kaynaklarının neler olduğu, geçim kaynaklarının borcunu ödemesine yeterli olup olmadığı, borcun ödenmesinden kasten veya hile ile kaçınılıp kaçınılmadığı ve borçlunun ödeme gücü olup olmadığına ilişkin hususların 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu"nun 340. maddesindeki haklı ve makul sebep olmaksızın borçlunun tahhüdünü yerine getirememe sebepleri olarak kabul edilemeyeceği cihetle, karara karşı yapılan itirazın reddi yerine, yazılı şekilde karar verilmiş olunmasında isabet görülmemekle anılan kararın 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 309.maddesi uyarınca bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 18/04/2010 gün ve B.03.0.CIG.0.00.00.04-105-55-0975-2010/4628/24957 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay C.Başsavcılığının 4.5.2010 gün ve K.Y.B.2010/100728 sayılı tebliğnamesiyle istenilmiş olmakla,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Borçluya isnat edilen eylem 2004 sayılı İİK"nun 340. maddesinde, "111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikayeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez." şeklinde düzenlenmiştir. Maddede "makbul bir sebep olmaksızın" ödeme şartını ihlal eden borçlunun cezalandırılacağı öngörülmekte hastalık, yangın, su baskını ve deprem gibi olağanüstü olaylar makbul sebep olarak kabul edilmelidir. Tazyik hapsinde amaç yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlamak olduğuna göre, borçlunun, ekonomik durumunun borcu ödemeye yetmemesine rağmen taahhütte bulunması ve bu borcu ödeyememesi makbul sebep olarak kabulü yasanın düzenleniş amacına aykırı düşecektir. Borçlu, ödeyebileceği bir borç için taahhütte bulunmalıdır. Kaldı ki, borçlu tarafından borcun makbul sebep nedeniyle yerine getirilemediği de ileri sürülmediğine göre, mahkemeden re"sen bu konunun araştırılması beklenmemelidir. Bu nedenlerle itirazın reddi yerine, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.

Açıklanan nedenlerle Yargıtay C.Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine atfen düzenlediği tebliğname yerinde görülmekle Samsun l.Ağır Ceza Mahkemesinin 25.1.2010 tarih ve 2010/90 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nun 309.maddesi uyarınca BOZULMASINA,

Bozma kararı üzerine 5271 sayılı CMK"nun 309/4-d maddesi gereğince yeniden uygulama yapılması gerektiğinden;

Ödeme şartını ihlal eyleminden dolayı borçlu F... D..."ın İİK"nun 340.maddesi gereğince tazyik hapsi ile cezalandırılmasına yer olmadığına, dosyanın mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay C.Başsavcılığına tevdiine, 04.10.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.