MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne, karşı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada davalı vekili, karşı davada taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Asıl davada davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında imzalanan ........2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ........2008 tarihli ek sözleşme gereğince müvekkiline teslimi gereken villalarda eksik ve ayıplı imalatlar bulunduğunu, villaların süresinde teslim edilmediğini ileri sürerek, toplam ....575,00 TL tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, yargılama aşamasında davasını ıslah ederek tazminat miktarını 94.209,00 TL"ye çıkartmıştır.
Asıl davada davalı vekili, davacıya dairelerinin süresinde teslim edildiğini, dairelerde eksik ve ayıplı imalat bulunmadığını savunarak, asıl davanın reddini istemiştir.
Karşı davada davacı vekili, müvekkilinin sözleşme ve proje dışı bir kısım imalatlarda bulunduğunu ve sözleşmenin 44. maddesine göre alacağı bulunduğunu ileri sürerek, toplam 40.300,00 TL"nin karşı davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Karşı davada davalı vekili, karşı davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; asıl davada, davacının dairelerin geç teslimi nedeniyle 33.109,00 TL, yapılan eksik ve ayıplı işler nedeniyle 61.100,00 TL olmak üzere toplam 94.209,... TL isteyebileceği, karşı davada, taraflar arasındaki sözleşmenin 44. maddesi hükmü bulunmakla birlikte işin ayıplı ve eksik ifası ile sözleşme koşullarına uygun şekilde teslim edilmemesi nedeniyle yüklenicinin ... sahibinden ....000,00 TL isteyemeyeceği, sözleşme dışı yapılan işler karşılığı olarak ....600,00 TL isteyebileceği gerekçesiyle, asıl davanın tam, karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, asıl davada davalı vekili, karşı davada taraf vekilleri temyiz etmiştir.
...)Asıl davada davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
a)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle davalı yüklenici davacı arsa malikinin sorumluluğunda olan emlak vergisi ve diğer vergi borçlarının ödenmemesi sebebiyle Belediye"den iskân belgesi alamadığını savunmuş ise de, bu konuda arsa malikini temerrüde düşürdüğünü kanıtlayamamış olmasına göre, davalı vekilinin asıl davaya yönelik aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
b)Asıl davada, kira tazminatına ilişkin temyize gelince; HMK"nın .... maddesine (HUMK 74.) göre hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Somut olayda, davacı tarafça dava tarihi olan 01.....2010 tarihine kadar kira kaybı istendiği halde, mahkemece, dava tarihinden sonraki bir tarih olan iskân tarihine (........2010) kadar kira tazminatına hükmedilmesi suretiyle, talepten fazlasına karar verilmesi doğru olmamıştır.
...)Karşı davaya yönelik taraf vekillerinin temyiz itirazlarına gelince;
a)Davalı vekili; karşı davada, fazla imalat bedeline ilişkin hükme yönelik olarak kararı temyiz etmiştir.
Sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı durumlarda yüklenici yasal olması koşuluyla inşaatın proje dışı büyütülmesi arsa sahibi yahut sahipleri ile yükleniciye verilen bağımsız bölümlere aynı oranda yansımış ise yüklenicinin fazla ... yaptığı kabul edilemez ve bu sebeple de fazla ... bedeli isteyemez. Diğer anlatımla, kendi iradesiyle inşaatın tamamına ve bu kapsamda arsa sahiplerine ve kendisine verilen bağımsız bölümlere aynen yansıtılan değer artırıcı işler yapması sonucu fazla bedel isteminde bulunamaz. Yüklenicinin sözleşmeyle yapımını yüklendiği işin dışında sadece ... sahibinin yararına fazla ... yapması halinde de bu işin bedelini BK"nın 410. vd. maddeleri uyarınca işin yapıldığı tarihteki rayiç üzerinden istemde bulunmaya hakkı vardır.Dairemiz"in 01.03.2013 tarih ve 2012/6495 E, 2013/1204 K., sayılı ilamında da belirtildiği üzere, yüklenici, kural olarak sözleşmede kararlaştırılandan fazla ve daha kaliteli malzeme kullanarak yaptığı işler bedelini, yapılan bu fazla işlerin ve kullanılan kaliteli malzemelerin arsa sahiplerinin menfaatine ve yasal olması, ekonomik değerinin bulunması ve fazla işler ile kaliteli malzemeyi içeren imalatı kendisine isabet eden bağımsız bölümler için de yapmamış olması koşulu ile 818 sayılı BK"nın vekaletsiz ... görmeye ilişkin 410 vd. (TBK"nın 526 vd.) maddeleri uyarınca işin yapıldığı tarihteki mahalli serbest piyasa rayiç değerleri üzerinden tahsilini talep edebilir. Ancak inşaatın ortak yerlerinde ya da davacı yükleniciye düşecek bağımsız bölümlerde yapılan bu neviden fazla ve daha kaliteli imalatlar arsa sahiplerinin yararına olduğu gibi, yüklenicinin de yararınadır. Dolayısıyla her iki tarafın da yararına olan böyle bir kazanım, fazla ... olarak nitelendirilemez ve yükleniciye bunların karşılığını isteme hakkı vermez.
Somut olayda mahkemece, yüklenicinin sözleşme dışında bir kısım ilave işler yaptığı kabul edilmiş ise de, bu belirleme yukarıdaki açıklamalara göre yapılması gereken incelemeye dayalı değildir. Mahkemece, davacı yüklenici tarafından mermer kaplama, çatı arası depo ve söve yönünden yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda öncelikle yapılan imalatın yasal olup olmadığı araştırılıp, yasal olduğunun belirlenmesi halinde tüm binada ve yüklenicinin bağımsız bölümlerinde değer artışına sebep olup olmadığının gerektiğinde ek rapor alınarak belirlenmesi, bunların yapıldığı tarihteki mahalli piyasa rayiç değerleri tespit edilerek, ortaya çıkan bedel farkından arsa sahibi davalının sorumlu olduğu gözetilerek, sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmamıştır.
b)Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
I-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
II-)Davacı vekilinin ek sözleşme ile kararlaştırılan bedele ilişkin hükme yönelik temyizine gelince; taraflar arasındaki ........2008 tarihli ek sözleşmenin 44. maddesinde "İşin sözleşme koşullarına uygun şekilde teslim edilmesini takip eden ... (üç) ... günü içerisinde mal sahibi ... tarafından yüklenici ..."a ....000,00 TL (Sekiz Bin Türk Lirası) defaten nakit olarak ödenecektir." hükmü kabul edilmiştir. Mahkemece, asıl davada eksik ve ayıplı işler bedeline hükmedildiğine göre, işin sözleşme koşullarına uygun olarak teslimi olgusu gerçekleşeceğinden BK"nın 81. maddesindeki birlikte ifa kuralı dikkate alınarak, asıl davada hükmedilen eksik ve ayıplı işler bedelinin yüklenici davalı tarafından ödenmesi koşuluyla yüklenicinin karşı davadaki bu bedel ile ilgili talebin faizsiz olarak kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde istemin reddi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davalı vekilinin; (2bI) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, karşı davada davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (1b) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davalı vekilin; (2a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, karşı davada davalı vekilinin; (2bII) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, karşı davada davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, asıl davada davalı, karşı davada taraflar yararına BOZULMASINA, peşin harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.