MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA :Davacı, aidat alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Dava, 2821 Sendikalar Kanunu’nun 61.maddesi ve 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun 9/2 fıkrası uyarınca sendika üyelik ve dayanışma aidatı alacakları ile birikmiş gecikme faizlerinin tahsiline ilişkindir.
Davacı ...-İş Sendikası, davalı Gesi Belediye Başkanlığı ile aralarında 2.5.2002 tarihinde 01.03.2001–28.02.2003 yürürlük süreli TİS’nin imzalandığını, 2821S.Y. 61.maddesi ve TİS’e göre davalı işverenin işçilerin ücretinden kesmesi gereken veya kestiği üyelik ve dayanışma aidatlarını ve kestiği miktar ile kesinti listesini toplu iş sözleşmesinde öngörülen süre içinde sendikaya göndermesi gerektiği halde bu üyelik ve dayanışma aidatları ile ilgili yasal yükümlülüklerini yerine getirmediğini belirterek üyelik ve dayanışma aidatı alacağı ile birikmiş gecikme faizinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı belediye, işyerinde çalışan işçilerin davalı sendika üyeliğinden istifa ettiklerini, dayanışma aidatı dilekçesi de verilmediğini, dolayısıyla işçilerin ücretlerinde üyelik ve dayanışma aidatı kesilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece 16.6.2009 tarihli ek bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı Gesi Belediyesi Başkanlığı’nın tüzel kişiliğinin 5747 sayılı yasa ile sona erdirildiği ve kendilerinin mahallesi haline getirildiğini belirten Melikgazi Belediye Başkanlığı, işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesinden yararlanan işçi bulunmadığından ücretlerinden kesinti yapılmadığı, davacı sendikanın da bu konuda bir talebinin olmadığını, bilirkişi raporuna ilişkin itirazlarının mahkemece dikkate alınmadan karar verildiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
2821 sayılı Sendikalar Kanunu"nun 61/1.maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 16. Maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatını kesilmesini ve sendikanın banka hesabına yatırmasını istemesi gerekir. Üyelik aidatı ancak üyeliğin devamı süresince işçinin ücretinden kesilebileceğinden işçinin üyeliğinin devam edip etmediği önem taşır. Bu nedenle toplu iş sözleşmesinin yürürlükte olduğu sürece işyerinde çalışan işçilerden sendikaya üye olanlar veya üyelikten çekilenlerin aynı şekilde işverene bildirilmesi gerekir.
Somut olayda davacı sendika, işverene gönderdiği 19.10.2001 tarih ve 533/8-8736 sayılı yazı ekinde işyerinde çalışan işçilerden 23 işçinin sendikalarının üyesi olduğunu, bu işçilerin ücretlerinden sendika tüzüğü gereğince aylık bir günlük çıplak ücreti tutarında üyelik aidatı kesilmesini ve belirtilen banka hesabına gönderilmesini istemiştir. Bu tarihten toplu iş sözleşmesinin yürürlüğünün sona erdiği tarihe kadar geçen sürede işyerinde çalışan işçilerin toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya olan üyeliklerinin devam edip etmediğinin tek tek incelenmesi ve üyelik aidat kesilmesine gerekmektedir. Toplu iş sözleşmesinin yürürlükte olduğu süre içerisinde işyerinde çalışan işçilerin sayısı ve bu işçilerin sendikaya üyelik durumlarının tespiti için bu işçilere ait üye kayıt fişleri ve üyelikten çekilme bildirimleri getirtilerek üyelik süreleri saptanıp sadece üyeliği devam ettiği sürece üyelik aidatı hesaplanmalıdır.
Diğer taraftan üyeliğin sona ermesinden itibaren işçi tarafından dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesi yararlanmak isteğinin işverene bildirilip bildirilmediğinin araştırılması varsa TİS’nin imza tarihinden sonra olmak koşulu ile dayanışma aidatı içinde yukarıda anlatıldığı şekilde inceleme yapılması gerekir.
İşçi sendikası bildirim yükümlülüğünü yerine getirdikten sonra işverenin üyelik aidatını kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde sendikaya göndermediği durumda tüm miktardan faiziyle birlikte sorumludur. İşveren tarafından kesilen veya kesilmesi üyelik aidatı için faiz başlangıç tarihi konusunda işyerinde yürürlükte olan Toplu İş Sözleşmesi"nin incelenmesi gerekir. Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Somut olayda taraflar arasında yürürlükteki Toplu İş Sözleşmesinin 17. maddesinde açık düzenleme olup sözleşmede belirtilen tarih esas alınarak dava tarihine kadar olan gecikme faizi hesaplanmalıdır. Daha sonra asıl alacağa dava ve ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmelidir.
Sonuç olarak mahkemece yapılacak iş; öncelikle toplu iş sözleşmesi süresince işyerinde çalışan işçilerin kesin olarak saptanması ve bu işçilerin üyelik süresinin belirlenerek üyelik aidatı ve varsa toplu iş sözleşmesi imza tarihinden sonra verilen dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanmak isteğine ilişkin dilekçeler nazara alınarak dayanışma aidatı hesaplanmalı ve ortaya çıkan miktarın birikmiş faiz ile birlikte yukarıda açıklandığı şekilde hüküm altına almaktan ibarettir.
Eksik inceleme ile verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26.1.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.