Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, asıl ve birleşen dava yönünden hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan .... İnş ... Ürünleri Teks. Gıda Taş. San ve Tic. Ltd. Şti ve ... Su İzolasyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı Yasanın 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 21. maddesindeki, “iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir.” düzenlemesi getirilmiş olup 21/4 fıkrasında ise 3. kişilerin sorumluluğu"  İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücû edilir." şeklinde düzenlenmiştir.
Somut olayda; 21.11.2011 tarihli iş kazasında vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelir ve yapılan cenaze yardımı nedeni ile oluşan kurum zararının tahili istemli davada, mahkemece, hükme esas alınan kusur raporunda, .... İnş. ... Ürünleri Teks. Gıda Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ye %35 ve .... İnş. ... Ürünleri Teks. Gıda Taş. San ve Tic. Ltd. Şti şantiye şefi ..."a %5, ... Su İzolasyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti."ye %35 ve ... Su İzolasyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. sahibi ..." %5 ve kazada ölen işçiye %20 kusur izafe edilmiş, davalıların kusurları toplamına göre peşin değerli gelir ve cenaze yardımının %80 hüküm altına alınmıştır.
Kanunun 21. maddesine göre rücu alacağından sorumluluk belirlenirken kural olarak, işveren yönünden 1. fıkraya göre gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri ile
yargılamada yöntemince hesaplanacak gerçek (maddi) zarar karşılaştırması yapılıp düşük (az) olan tutar esas alınmalı, üçüncü kişi bakımından ise 4. fıkra gereğince gerçek zarar gözetilmeksizin gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı benimsenmeli ve bunlara kusur oranları uygulanmalı ise de işveren ve üçüncü kişinin birlikte taraf olarak yer aldığı, başka anlatımla aynı anda 1. ve 4. fıkralara dayalı uyuşmazlıklarda, fıkralarda yer alan hükümlerin nasıl anlaşılması ve giderek ne şekilde uygulama yapılması gerektiği önem arz etmektedir.
İşverenin müteselsilen sorumlu olacağı tutar, 1. fıkra gereğince kendi kusur payı gözetilerek sorumlu tutulacağı miktarın (gelirin ilk peşin sermaye değeri X işverenin kusur oranı), üçüncü kişinin 4. fıkraya göre sorumlu olacağı tutar (gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı X üçüncü kişinin kusur oranı) ile toplamı kadar olmalı, kanun koyucunun getirdiği “gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı” sınırlaması karşısında üçüncü kişinin müteselsilen sorumlu tutulacağı miktarın ise, gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı ile işveren de dahil olmak üzere tüm davalıların kusurları toplamının çarpımı sonucu elde edilecek tutar kadar olması gerekmektedir. Bu yaklaşım ve uygulama, işvereni, iç ilişkide üçüncü kişiye rücu edemeyeceği miktarı Kuruma ödemek zorunda bırakmadığından da hakkaniyete uygundur.
Mahkemece, açıklanan bu maddi ve hukuki olgular karşısında, ceza dosyasındaki saptamalar ve belirlemeler dikkate alınarak, davalılar ... ve ..."in yetkileri ve konumları net olarak belirlendikten sonra, işveren adına ve hesabına, işin veya görülen hizmetin bütününün yönetim görevini yapıp yapmadıkları, işveren vekili olup olmadıkları yöntemince araştırılmalı, işveren vekili iseler, yukarıdaki açıklamalar gözetilerek davalılar ... ve ... yönünden 21/1. madde uygulanması kapsamında değerlendirme yapılarak, kurum alacağı belirlenmelidir. Davalılar ... ve ... işveren vekili olmadıklarının tespiti halinde ise 3. kişi konumunda oldukları gözetilerek 21/4. madde uygulaması kapsamında değerlendirleme yapılmalı sorumlu oldukları miktar belirlenmeli, teselsül hükümleri çerçevesinde tüm davalıların sorumlu oldukları miktar belirlenmeli sonucuna göre karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik araştırma ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılardan .... İnş ... Ürünleri Teks. Gıda Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ... Su İzolasyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti".inin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan .... İnşaat ... Ürünleri Teks. Gıda Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti". ve ... Su İzolasyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti." ye iadesine, 22.06.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.