MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı-birleştirilen dosyanın davalısı tarafından, davalı aleyhine 26.08.2009 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi, davalı-birleştirilen dosyanın davalısı tarafından davacı aleyhine 26.08.2009 gününde verilen dilekçe ile aile konutunun sağ eşe miras payına mahsuben özgülenmesi istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; asıl davanın kabulüne, birleştirilen davanın reddine dair verilen 05.11.2013 günlü hükmün Yargıtayca, incelenmesi davalı-birleştirilen dosyanın davacısı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

KA R A R

Asıl dava ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Birleştirilen davada davacı, davalıların murisi olan eşi ...’in 10.06.2009 tarihinde vefat ettiğini, 843 ada 53 sayılı parselde 3 numaralı bağımsız bölümde kayıtlı evin aile konutu olduğunu, TMK"nın 652 maddesi uyarınca intifa hakkının müvekkili adına tahsisine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ortaklığın giderilmesi olarak açılan asıl davanın kabulüne, birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü davalı- birleştirilen dosyanın davacısı vekili temyiz etmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 652 maddesi; “Eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.
Haklı sebeplerin varlığı halinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına karar verilir.
Mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek ve sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde, sağ kalan eş bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hukuku hükümleri saklıdır” hükmünü içermektedir.
Medeni Kanunumuz bu düzenleme ile eşlerin birlikte yaşadıkları konut ve kullandıkları bu eşyalar ile ilgili olarak sağ kalan eşe mal rejimi hükümleri dışında mirastan ayrı bir takım haklar tanımıştır. Mal rejimi ne olursa olsun, sağ kalan eşe tereke malları arasında bulunan aile konutu ve ev eşyaları üzerinde yasal olan hakkı, eğer haklı nedenler varsa mülkiyet yerine oturma veya intifa hakkını isteme olanağı getirmiştir.
Sağ kalan eş mirasçı ise; miras paylaşımında, aralarındaki mal rejimi ister edinilmiş mallara katılma rejimi, ister mal ayrılığı, ister paylaşımlı mal ayrılığı, ister mal ortaklığı olsun, katılma olanağı bulunsun veya bulunmasın mal rejimindeki hakları dışında, mirasın paylaşımında aile konutu ve ev eşyalarının kendisine özgülenmesini isteyebilecektir. Ancak bu özgüleme ve alım hakkı bedelsiz değildir.
Eğer eşin mirastan payına düşen miktar aile konutunun değerini karşılamıyorsa, eş miras payı dışında kalan aile konutunun değerini ödeyerek onun mülkiyet hakkını talep edebilecek, eğer bakiye değeri ödeyecek gücü yoksa aile konutu üzerinde intifa veya oturma hakkı talep edebilecektir.
TMK"nın 652. maddesine dayanan davalarda, özgüleme değeri üzerinde mirasçıların uyuşmazlık içinde olmaları durumunda bu değerin hakim tarafından belirleneceği tartışmasızdır (TMK.m.658). Özgüleme, özgülenen mal üzerindeki mirasçıların elbirliği halindeki ortaklığını sona erdirdiğine ve paylaşma sonucunu hasıl ettiğine göre, özgüleme değerinin karara en yakın tarih esas alınarak belirlenmesi gerekir.
Somut olayda mahkemece intifa değerini belirlemek için üç ayrı rapor alınmış, her üç raporun da birbirinden farklı tespitler içerdiği anlaşılmıştır. Mahkemece ikinci rapora itibar edilerek bu raporda belirlenen özgüleme değeri olarak 53.224,81 TL nin yatırılması için davalı-birleştirilen dosyanın davacısına süre verilmiş, verilen süreye rağmen özgüleme değerinin depo edilmediği gerekçesiyle birleştirilen davanın reddine karar verilmiş, aile konutunda sağ kalan eşe intifa hakkı tanınması için haklı sebeplerin bulunup bulunmadığı da araştırılmamıştır.
O halde mahkemece öncelikle dava konusu taşınmaz üzerinede davacı ..."in intifa hakkı talep edebilmesi için haklı sebepler bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Haklı sebebin varlığı, her somut olayda hâkim tarafından değerlendirilecektir aile konutunun değeri, bu değere mülkiyet, intifa ya da oturma hakkının etkisi, ölen eş ile sağ kalan eşin mirasçılarının aynı olup olmadığı, sağ kalan eşin yaşı, mirasçılarla kişisel ilişkileri, davalı- birleştirilen dosya davacısı ..."in mali gücünün konutun ve ev eşyasının değerini karşılayıp karşılamayacağı, adına kayıtlı taşınmazlar olup olmadığı, sağ kalan eşin altsoyunun olmaması gibi haller hâkimin haklı sebeplerin varlığının tayininde değerlendirmesi gereken hallerdir. Haklı sebeplerin varlığının tespit edilmesi halinde somut olaya uygun olan 27.09.2012 havale tarihli bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz itirazlarının yukarıda açıklanan nedenlerle kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 30.03.2015 tarihinde oy birliği ile karar verildi.