MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında ürünlerin Türkiye genelinde satışına ilişkin anlaşma yapıldığını, davalının kendi nam ve hesabına ..., ..., ... ve ... isimli elemanların ... tarafından işe alınarak çalıştırılmasına karar verildiğini, taraflar arasındaki ilişkinin 28.02.2008 de son bulduğunu, daha sonra yapılan incelemede ... ve elemanlarının şirket adına yaptıkları tahsilatları şirkete iletmediklerini, ..."un şirketten alacağı olduğunu, o nedenle söz konusu tutarı ödemeyeceğini belirttiğini, 115.434,00 TL tutarındaki ödenmeyen tahsilat için savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, yapılan incelemelerde davalıya 185.036,00 TL fazla ödeme yapıldığının anlaşıldığını belirterek 300.470,00 TL"nin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, müvekkilinin ve dava dilekçesinde ismi geçen kişilerin ...Sanayi A.Ş. bünyesinde çalışan işçiler olduğunu, davacı ile müvekkili arasında kesilen faturalar karşılığı %2 satış prim ödenmesi konusunda anlaşıldığını, müvekkilinin kendi nam ve hesabına çalışan kişi olmadığını, davacı adına çalıştığını, müvekkilinin tahsil edip davacı hesabına aktarmadığı bir para olmadığını, davacının müvekkiline ödediği fazla bir para olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, taraflar arasındaki ilişkinin takım sözleşmesinden kaynaklandığı, işçilik ilişkisi niteliğinde olduğu, davalı tarafından oluşturulan takım elemanlarının davacı ile bireysel iş sözleşmesi imzalamış sayıldıkları, davacının davalı hakkında yaptığı suç duyurusunun takipsizlikle sonuçlandığı, taraflar arasındaki sözleşme ve ek sözleşmelerin 4. maddesine göre, takım elemanlarının SGK primleri ile vergilerin davacı tarafından ödeneceği, bunların davalıya ödenecek primlerden indirilemeyeceği, davalının yaptığı satış miktarlarına göre ödenecek prim ve davacının davalıya yaptığı ödemeler gözetildiğinde davacının davalıdan alacağının bulunmadığının bilirkişi heyet raporu ile belirlendiği, dosyaya sunulan uzman görüşünün de bu doğrultuda olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Savunma hakkı, Anayasa"nın 36. maddesinde güvence altına alınmıştır. Söz konusu madde hükmüne göre, “Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir”. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 27. maddesi hükmünde de, davanın taraflarının, müdahillerin ve yargılamanın diğer ilgililerinin, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olduğu, bu hakkın yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içerdiği düzenlenmiştir.
6100 sayılı Kanun"un 280. maddesinde, bilirkişi raporunun birer örneğinin taraflara tebliğ edileceği; aynı Kanun"un 281. maddesinde, tarafların bilirkişi raporunun, kendilerine tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebileceği hükme bağlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunun davacı şirkete tebliğ edilmeksizin, Mahkemece dava hakkında karar verilmesi, yukarıda açıklanan Anayasa ve Kanun maddelerine aykırıdır. Bu halde, mahkemenin davacı tarafın hukuki dinlenilme hakkını kullanmasına imkan tanıdığı ve adil bir yargılama yaparak sonuca ulaştığı söylenemez. Anılan sebeple, davacı şirkete 09.08.2013 tarihli bilirkişi kurulu raporu tebliğ edilerek itirazlarını sunmaları için imkan tanınmalı; itirazlarını sunmaları halinde bu itirazlar doğrultusunda değerlendirme yapılmalı ve sonuca göre bir karar verilmelidir.
2-Kabul göre de; davacı ile davalı arasında imzalanan 20.06.2007 tarihli sözleşmenin incelenmesinde; sözleşme konusunun... Gıda A.Ş."nin üretmiş olduğu “...” ve “...” grubu ürünlerin satışı olduğu, satışın ... ve belirleyeceği elemanlarla yapılacağı, elemanlara aylık sabit 2.000,00 TL, genel koordinatöre aylık sabit 3.700,00 TL ödeneceği, Haziran-Temmuz 2007 ayları birleştirilmek üzere her ay ... Sanayi A.Ş."nin kesmiş olduğu ... ürünlerine ait faturaların brüt tutarı üzerinden %2 primin takip eden ayın 1-5"i arası nakten ve defaten davalıya ödenmesinin hükme bağlandığı, tarafların daha sonra bu sözleşmeye bila tarihli ek sözleşme yaptıkları, ek sözleşme ile Haziran-Temmuz ayları birleştirilmek üzere her ay... Sanayi A.Ş."nin kesmiş olduğu Sağra ürünlerine ait faturaların brüt tutarı üzerinden %2 oranında primin nakten ve defaten davalıya ödenmesi, bu prim bedellerinden satış elemanlarının kullanmakta olduğu araçların kiralanması nedeni ile ...Sanayi A.Ş. tarafından ödenmiş/ödenecek bedeller, personel ücret, yol, yemek, telefon, konaklama giderleri nedeni ile avans olarak davalı ..."a yapılan/yapılacak ödemeler düşüldükten sonra prim ödenmesi, belirtilen primin ödenmesi için fatura tutarının tahsil edilmiş olması şart olup, prim bedelleri de fatura bedelinin tahsil edildiği tarihi takip eden ayın 1-10"u arasında ödeneceği hükmü getirildiği, ayrıca, 20.06.2007 tarihli ve bila tarihli ek sözleşme 20.02.2008 tarihine kadar geçerli olacağının taraflarca kararlaştırıldığı görülmüştür. Mahkemece her ne kadar taraflar arasındaki sözleşme ve ek sözleşmeye göre, takım elemanlarının SGK primleri ile vergilerin davacı tarafından ödeneceği, bunların davalıya ödenecek primlerden indirilemeyeceği, davalının yaptığı satış miktarlarına göre ödenecek prim ve davacının davalıya yaptığı ödemeler gözetildiğinde davacının davalıdan alacağının bulunmadığının bilirkişi heyet raporu ile belirlendiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, yukarıda belirtilen sözleşme ve ek sözleşmede öngörülen düzenlemeler esas alınarak hesaplamaların yapılması, buna göre davalı tarafın prim alacağı belirlenirken sadece Sağra ürünlerine ait fatura tutarlarının esas alınması ve yine sözleşmede fatura tutarının tahsil edilmiş olması şartı arandığı için tahsil edilip edilmediğinin araştırılarak belirlenmesi ve anılan bu hususların denetime elverişli olacak şekilde açıklanarak belirtilmesi gerekirken bu hususların gözardı edilmesi hatalı olmuştur.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 17.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.