17. Hukuk Dairesi 2015/17866 E. , 2018/10330 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalıya karşı davacı şirketin rücuen alacağının tahsili amacıyla ... 6. ... Müdürlüğünün 2011/1031 sayılı dosyası ile ilamsız ... takibi yapıldğını, borçlunun yasal süresi içerisinde borca itiraz ettiğini, davalı ..."nin maliki olduğu ... plakalı aracın davacı şirket tarafından sigortalı olduğunu ... plakalı aracın ..."nın sevk ve idaresindeyken 25/05/2009 tarihinde kazaya sebebiyet verdiği kaza tespit tutanağında dava dışı sürücü ..."nın alkollü ve asli kusurlu olduğunu keşif yapılarak kusur durumunun ortaya çıkarılması gerektiğini davacı şirketçe destekten yoksun kalma tazminat miktarı olarak belirlenen 7.650,00 TL"nin ... Keskin mirasçılarına ödendiğini murisin mirasçılarının tazminat ödemesinin kendilerine yapılması ile davacı şirketi ibra ettiklerini, ayrıca 1.015,77 TL tedavi giderlerinin yapıldığını ilk yardım, ambulans ve tedavi giderlerinin yapıldığını ödenen tüm bedellerin rücuen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, 11.04.2009 tarihli satış sözleşmesinden anlaşılacağı üzere adına kayıtlı... plakalı aracı ...isimli şahsa sattığını zilyetliğini devrettiğini, araç ile hiçbir ilgisi bulunmadığını, aracı satın alan ve trafik kazası yapan ..."nın aracın devrini almadığını,
...isimli şahsın alkollü olduğunun belirtildiğini bu kişinin aracı sattığı kişi olduğunu, açılan davanın reddinin gerektiğini, davanın ... aleyhine açılması gerektiğini beyan etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre;davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, ... poliçesi gereği dava dışı 3. kişiye ödeme yapan sigortacının ödediği bedelin, araç maliki olan davalı sigortalıdan rücuen tahsili için başlatılan ... takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2918 sayılı ....nun 48.maddesinde; alkollü içki alması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu ifade edilmiştir.
Ayrıca Zorunlu Mali Mesuliyet Sorumluluk Genel Şartlarının B.4.d maddesinde; tazminatı gerektiren olay işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa sigortacının ... ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır. Bununla birlikte Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.4.d maddesinin dayanağını teşkil eden ..."nun 48. maddesinin yasaklamayı düzenleyen ilk fıkrasında, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli araç sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaklanmış olup, aynı maddenin 2.fıkrasındaki yönetmelik düzenlenmesine yer verilmiştir. O halde, rücu şartlarının oluşması için kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla sürücünün alkollü olması tek başına hasarın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Üstelik, böyle bir durumda hasarın teminat dışı kaldığının ispat yükü TTK"nun 1281. maddesi hükmü gereğince sigortacıya düşmektedir.
..."ın yerleşik uygulamalarında; sürücünün aldığı alkolün oranının doğrudan doğruya sonuca etkisi bulunmadığından, mahkemece nöroloji uzmanı, hukukçu ve trafik konusunda uzman bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla olayın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinin, alkol dışında başka unsurların da olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması, sonuçta olayın tek başına alkolün etkisiyle meydana geldiğinin saptanması durumunda, oluşan hasar poliçe teminatı dışında kalacağından davanın kabulüne, aksi halinde reddine karar verilmesi gerekeceği ilkesi benimsenmektedir. (YHGK 14.12.2005 gün 2005/11-624-713, YHGK 14.05.2014 gün ve 2013/17-1098, 2014-644; YHGK 13.05.2015 gün ve 2013/17-2156,)
Somut olayda, mahkemece kazanın münhasıran alkolün etkisiyle gerçekleştiği hususunda bilirkişiden rapor aldırılmamıştır. O halde, mahkemece nöroloji uzmanı ve trafik konusunda uzman bilirkişilerin yer aldığı bir bilirkişi heyetinden kusur oranlarının, kazanın münhasıran alkolün etkisi altında gerçekleşip gerçekleşmediğinin ve başka unsurların da kazanın meydana gelmesinde etkili olup olmadığının tespiti hususlarında ayrıntılı, gerekçeli bir rapor aldırılması, kazanın münhasıran alkolün etkisiyle gerçekleştiğinin anlaşılması durumunda sonucuna göre tazminata hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
2-Kabule göre;Davacının dava dışı 3. kişiye ödediği ve sigortalısı olan davalıya rücu edebileceği tazminatın üst sınırını, davacının ödediği bedel oluşturmakta ise de; davacı tarafından ödenen bedelin yerinde olup olmadığı hususunun denetlenmesi, bu denetlemenin sağlanması bakımından da konusunda uzman bilirkişiden rapor alınması gerekmektedir. Mahkeme tarafından bu hususta bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alındığı; muhtemel bakiye yaşam süresinin ... 2010 Yaşam Tablosu"na göre tespit edilerek saptanan bedelin hüküm altına alındığı görülmektedir. ..., ... ..."nun 1989/4-586 Esas- 1990/199 sayılı kararı ve Dairemiz"in yerleşik içtihatları gereği, ...Et–Feminine (... 1931) Tablosu esas alınarak desteğin ve hak sahiplerinin muhtemel yaşam süresinin belirlenmesi; desteğin muhtemel gelirinin her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi ile belirlenecek peşin değeri esas alınıp işleyecek dönem tazminat hesabı yapılması gerekmektedir. Bu itibarla, mahkemenin yeterli bulduğu aktüer raporundaki hesaplama teknikleri, Dairemiz"in yerleşik uygulamalarına uygun olmayıp, eksik inceleme ile karar verilmiştir.
İfade olunan tüm bu nedenlerle; davacının dava dışı 3. kişiye ödediği destekten yoksun kalma tazminatı miktarının yerinde olup olmadığının denetlenmesi bakımından, konusunda uzman aktüerya bilirkişisinden, yukarıda belirtilen ilkelere ve davacının ödeme yaptığı tarihteki verilere göre hesaplamanın yapıldığı, ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalının sair temyiz itirazlarının reddine; (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 08.11.20118 gününde oybirliğiyle karar verildi.