20. Hukuk Dairesi 2018/5015 E. , 2019/2271 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi ve asli müdahil Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
1962 yılında yapılan kadastro sırasında ... köyü 279 parsel sayılı 13.300 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, 13.11.1959 tarih ve 70 sıra nolu tapu kaydı uygulanarak çalılık ve fundalık niteliği ile ... adına tespit ve tescil edilmiş, satış yoluyla davalı ..."a geçmiştir. Daha sonra yapılan yenileme çalışması üzerine 327 ada 17 parsel numarasını almıştır. 327 ada 17 parsel sayılı 13.304,95 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, çalılık ve fundalık niteliğiyle davalı adına tapuda kayıtlı olup beyanlar hanesine “Taşınmazın bir kesiminin ... sınırları içinde kaldığı ve alacaklı ... lehine 01.04.1969 tarihinde altı ay süreli 64.700.000,00.-TL bedelli ipotek bulunduğu" yönünde şerhler (açıklamalar) yazılmıştır.
Davacı ... Yönetimi; 327 ada 17 parsel sayılı taşınmazın kısmen kesinleşen ... tahdit haritası içinde kaldığını, öncesi ve mevcut durumu itibariyle eylemli biçimde ... olduğunu ileri sürüp tapu kaydının iptal edilerek ... niteliğiyle Hazine adına tapuya tescili, davalının elatmasının önlenmesi ve beyanlar hanesindeki şerhlerin silinmesi istemiyle dava açmıştır. Daha sonra 11.04.2014 havale tarihli ıslah dilekçesiyle; çekişmeli taşınmazın tamamının eylemli biçimde ... olduğu anlaşıldığından tapu kaydının iptal edilip ... niteliği ile Hazine adına tescili ve beyanlar hanesindeki şerhlerin silinmesini istemiş, elatmanın önlenmesi isteğinden vazgeçtiklerini belirtmiştir. Mahkemece; çekişmeli taşınmazın tamamının ... tahdidi içinde kaldığı, eylemli biçimde ... olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptal edilerek ... niteliğiyle Hazine adına tapuya tesciline, elatmanın önlenmesi isteğinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi tarafından beyanlar hanesindeki şerhler yönünden, davalı tarafından ise, esasa yönelik olarak temyiz edilmesi üzerine Dairenin 05/05/2015 tarih ve 2014/9428-2015/3551 sayılı kararı ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Hükmüne uyulan bozma ilamında özetle;"Mahkemece verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; hükme dayanak yapılan ..., fen ve ziraat bilirkişi tarafından ortak düzenlenen raporda; çekişmeli taşınmazın (A) ve (C) harfleri ile gösterilen 154,65 m2 - 13.028,82 m2 yüzölçümlü kesimlerinin 3116 tahdidinde Karlık Devlet Ormanı sınırları içinde olduğu, daha sonra (A) harfleriyle işaretlenen bölümünün 6831 sayılı Kanunun değişik 2/B madde uygulamasıyla P.XXXVI poligon numarasıyla Hazine adına ... rejimi dışına çıkarıldığı, (B) harfli 121,48 m2 yüzölçümlü kesiminin ise ... tahdidi dışında kaldığı, taşınmazın % 20-22 eğimli olduğu, 1974 yılı hava fotoğrafında ormanlık ve açıklık alanda, 2001
yılı memleket haritasında tam kapalı ... olarak gözüktüğü, taşınmazın tamamının çam ağaçlandırma sahası olup alt tabakanın maki florası ile tamamen kaplı olduğu belirtildiği halde mahkemece bilirkişi raporuna aykırı olarak taşınmazın tamamının kesinleşen ... tahdidi içinde bulunduğu ve eylemli biçimde ... olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Bilindiği üzere ... kadastrosunun (tahdidinin) kesinleştiği yerlerde bir yerin ... olup olmadığı ve hukuki niteliği ... tahdit tutanak ve haritalarının uygulanması ile belirlenir. ... Yönetimi, kesinleşen ... kadastro sınırları dışında kalan, kişi adına tapuya tescil edildikten sonra eylemli ... haline gelen yerler hakkında eylemli ... iddiasıyla dava açamaz. Ancak, 4999 sayılı Kanun ile değiştirilen 6831 sayılı Kanunun 11. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca, 20/06/1973 tarihli ve 1744 sayılı Kanunla değişik 2. maddesi ve 23/09/1983 tarihli ve 2896 sayılı, 05/06/1986 tarihli ve 3302 sayılı kanunlarla değişik 2. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi, uygulamaları ile ... sınırları dışına çıkarılan, ancak fiilen ... olduğu ... Genel Müdürlüğünce tespit edilen yerlerin, talep üzerine Maliye Bakanlığınca ... Genel Müdürlüğüne tahsis edileceği ve tahsisi yapılan bu yerlerin Hazine adına tapuya ... vasfıyla tescil edileceği hükme bağlandığından kesinleşen 2/B alanında kalan bölüm yönünden anılan kanun hükümleri uyarınca işlem yapabilir.
Diğer taraftan bir örneği dosyada yer alan tahdit haritasında 1721, 1720, 2123 ve 1222 numaralı ... sınır noktalarını birleştiren hat ile karara dayanak alınan ... ve fen bilirkişi tarafından düzenlenen krokide, aynı noktaları birleştiren hat arasında açı, eğim ve uzaklık bakımından farklılık vardır. Tahdit haritası ile hat uygulaması çelişkili olup mahkemece bu yönler üzerinde durularak çelişki giderilmemiştir. Tahdit haritası ile çelişen krokiye dayanılarak hüküm kurulamaz. Bu haliyle uzman bilirkişinin ... tahdit haritası ve tutanaklarını nasıl uyguladığı ve taşınmazın kesinleşen ... tahdidinde ne gibi işleme tabi tutulduğu net olarak anlaşılamamaktadır.
Ayrıca ... Yönetimi, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesinde yazılı şerhlerin de silinmesini istediği ve ormanların korunmasına ilişkin Anayasanın 169 ve 6831 sayılı Kanunun 93. maddeleri karşısında, ormanlar üzerinde herhangi bir şerh konulamayacağı halde mahkemece, taşınmazın tahdit içinde kalan kesimi yönünden beyanlar hanesindeki alacaklı ... lehine konulan ve süresi çoktan dolduğu anlaşılan ipotek şerhinin silinmesine karar verilmemesi de isabetsizdir.
Kabule göre de, çekişmeli taşınmazın (A) harfli bölümünün 6831 sayılı Kanunun değişik 2/B madde uygulamasıyla P.XXXVI poligon numarasıyla Hazine adına ... rejimi dışına çıkarıldığının belirlendiği ve 2/B madde uygulaması kesinleştiği gibi, Hazinenin davaya katılımı sağlanmadan yokluğunda yargılama yapılarak yazılı şekilde hüküm kurulması da doğru değildir.
O halde, öncelikle çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede 3116 , 1744 ve 3302 sayılı kanun hükümlerine göre yapılıp kesinleşen ... kadastro, aplikasyon ve ... rejimi dışına çıkartma haritaları, işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarını askı ilân tutanakları bulundukları yerlerden getirtildikten sonra mahkemece, önceki bilirkişiler dışında halen ... ve Su İşleri Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman ... yüksek mühendisleri arasından seçilecek iki mühendis ve bir harita mühendisinden oluşturulacak üç kişilik bilirkişi kurulu yardımıyla yeniden yapılacak keşifte 2 Eylül 1986 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 6831 sayılı ... Kanununa Göre ... Kadastrosu ve Aynı Kanununun 2/B maddesinin uygulanması Hakkındaki Yönetmeliğin 54. maddesi uyarınca hazırlanan ... Kadastrosu Teknik İzahnamesinin 49. maddesinde yazılı “... sınır noktası ve hatların uygulanmasında tutanaklardan, ... kadastro haritasından, hava fotoğraflarından, varsa ölçü karnelerinden, nirengi, poligon, röper noktalarından yararlanılır. Sınırlama tutanakları ile ... kadastro haritaları arasında çekişme olduğunda ölçü değerleri ve tutanaktaki ifadeler arazinin durumuna göre incelenir, hangisi daha çok uyum gösteriyorsa ve gerçek duruma uygun
ise o esas alınır.” hükmü ile 15.07.2004 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan ... Kadastrosunun Uygulanması Hakkında Yönetmeliğin “Teknik İşler” başlıklı Dokuzuncu Bölümde yazılı esaslar gözönünde bulundurularak uygulama yapılmalı, yerel bilirkişi beyanlarına başvurularak yerinde bulunmayan ... sınır noktaları, bulunanlardan hareketle tutanak ve haritalarda yazılı mevki, yer, kişi isimleri ile açı ve mesafelere göre, ... kadastrosu, aplikasyon ve 2/B madde uygulama tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan hava fotoğrafları ve memleket haritalarından yararlanılarak, değişik açı ve uzaklıklardaki en az 6-7 adet ... sınır noktası bulunup röperlenmeli, anlatılan yöntemle bulunan ilk ... kadastrosu, aplikasyon ve 2/B madde uygulaması ile ilgili sınır noktaları aynı ölçeği çevrilerek, çekişmeli taşınmazın ... kadastrosu aplikasyon ve 2/B madde haritalarına göre konumu genel kadastro paftası üzerinde, ayrı renkli kalemlerle gösterilip keşfi izleme olanağı sağlanmalı, aynı ya da yakın ... sınır hatlarında, dava konusu edilen parseller varsa, bunların tümü birleşik harita üzerinde gösterilerek ve çekişmeli taşınmazın (X) ve (Y) değerlerini gösterir şekilde koordinatlı müşterek imzalı rapor ve kroki alınmalı, ilk ... kadastro harita ve tutanakları ile aplikasyon ve 2/B madde harita ve tutanaklarının uyumsuz olması halinde yukarıda yazılı yönetmelikler ile teknik izahnamelerde yazılı tutanakların düzenlenmesine esas alınan hava fotoğrafı ve memleket haritası ile desteklenen ve gerçek duruma uygun düşen tutanaklara değer verileceği düşünülerek, taşınmazın 2/B alanında kalan bölümünün olduğunun belirlenmesi halinde Hazinenin davaya katılımı sağlanıp delil ve belgeleri istenmeli, yukarıda değinilen hususlar gözetilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme araştırma sonucu dosya kapsamına uygun düşmeyen gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır." denilmiştir
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sırasında Hazine davaya dahil edilmiş, Hazine 21.02.2017 tarihli dilekçesi ile dava konusu taşınmazın eylemli ... olan kısımlarının tapusunun iptali ile eylemli ... vasfı ile Hazine adına tescilini talep ederek davaya müdahil olmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonucu; 1- Davacının davasının kısmen kabulü ile, ... ili, ... ilçesi, ... köyü, 327 ada 17 parsel sayılı taşınmazın harita mühendisi bilirkişi, ziraat mühendisi bilirkişi ve ... yüksek mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen 03/06/2018 tarihli rapor ve krokisinde (A) harfi ile gösterilen 154,65 m2 ve (C) harfi ile gösterilen 13.028,82 m2"lik kısımların davalı murisleri adına olan tapu kaydının iptali ile, ... vasfı ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline, krokide (B) harfi ile gösterilen 121,48 m2"lik kısma ilişkin talebin reddine,
2- Müdahalenin men"i davasına yönelik talepten vazgeçildiği için bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi ve asli müdahil Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede dava tarihinden önce 1944 yılında 3116 sayılı Kanun hükümleri gereğince yapılan ... kadastrosu, 1982 ve 1990 yıllarında kesinleşen sınırlaması yapılmamış ormanların kadastrosu, aplikasyon, 2. madde ve 2/B madde uygulaması, 1963 yılında yapılan genel arazi kadastrosu vardır.
Mahkemece bozma ilamına uyularak karar verilmişse de bozma ilamından sonra ... Yönetimi Hazinenin davaya dahil edilmesi için dilekçe vermiş, Hazineye tebligat yapılmış, bunun üzerine Hazine 21/02/2017 havale tarihli dilekçesi ile davaya müdahil olmuş ve dava konusu taşınmaz 2/B alanında kalsa dahi taşınmazın eylemli ... olan kısımlarının tapu kaydının iptalini eylemli ... vasfı ile Hazine adına tescilini talep etmiş, davaya katılma talebinde bulunmuştur.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda hem feri hem de asli müdahale düzenlenmiştir (65 vd). Her iki müdahalenin davadaki konumu ve sonuçları farklıdır.
Asli müdahale; iki taraf arasında devam etmekte olan bir davada, üçüncü bir kişinin o davanın konusunu oluşturan hak veya şey üzerinde kısmen veya tamamen kendisinin hak sahibi olduğunu ileri sürmesi ve bu hakkını, harcını da ödeyerek bağımsız bir davanın konusu yapmasıdır. Başka bir ifadeyle, asli müdahale talebi, bir davanın konusunu oluşturan şey veya hakkın, tamamen veya kısmen o davanın taraflarına değil, müdahale talebinde bulunana ait olduğu iddiasını içerir ve bağımsız bir dava niteliğinde olması nedeniyle de harca tabidir.
Bu açıklamalar ışığında Hazine tarafından sunulan dilekçe incelendiğinde; Hazinenin asli müdahil sıfatı ile davaya katıldığı, harçtan muaf olan Hazinenin taşınmazların adına tescilini istediği dilekçeyi mahkemeye sunmakla asli müdahil sıfatını kazandığı, mahkemece Hazinenin asli müdahale talebi ile ilgili olumlu olumsuz bir karar verilmediği, Hazine asli müdahil olarak davaya katıldığı halde gerekçeli karar başlığında davalı olarak taraf gösterildiği anlaşıldığından hükmün sair hususlar incelenmeksizin açıklanan gerekçelerle bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle; asli müdahil Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların incelenmesine bu aşamada yer olmadığına 02/04/2019 günü oy birliği ile karar verildi.