Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespitine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, 04.08.2009-10.04.2010 tarihleri arasında davalı ... işyerinde kesintisiz çalıştığının tespitini talep etmiş olup, davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesidir.
Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
5510 sayılı Kanunun 12. maddesinde, “sigortalı sayılan kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesinde, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılmada, kısacası, davanın sübutu ve verilen kararın infazı açısından, işverenin kim olduğunun bilinmesinde yasal zorunluluk vardır. Bu nedenle, Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan kanunun 86/9. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltmesi gerekir. Temyize konu davada mahkemece, “hizmet tespiti davasının kabulü ile davacının davalı işyerinde 04.08.2009-10.04.2010 tarihleri arasında kesintisiz olarak asgari ücretle çalıştığının tespitine” karar verilmiştir.
Dava dilekçesinde işveren davalı “...” iken, daha sonra HMK 124/4.maddesi uyarınca husumetin “... Halı Tekstil Sanayi Ticaret Limited Şirketine” yöneltildiği, karar başlığında ise “... Halı San. Tic. AŞ.” nin taraf gösterildiği, ayrıca karar gerekçesinde davacının ... Halı Tekstil Sanayi Ticaret Limited Şirketinde çalıştığı belirtilmiş ise de; Kurum kayıtlarında, davacının kabule konu süre içinde dava dışı 105268 sicil sayılı “... Dış Ticaret Limited Şirketi” işyerinde 21.03.2010 tarihinde işe girdiği, 10.04.2010 tarihinde işten ayrıldığı, 17 gün çalışmasının bulunduğu, dosyaya sunulan ibranamede işverenin “... Dış Ticaret Limited Şirketi” olduğu, dava dilekçesinde SGK Kontrol memurlarınca yapıldığı belirtilen 16.03.2010 tarihli fiili denetime ilişkin 22.03.2010 tarihli Raporda işyerinin 1034477 sicil numaralı “... Halı Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” olduğu görülmüştür.
Bu durumda sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenin tespiti gerekmekte olup, mahkemece, davacının talep edilen çalışma döneminde hangi işveren veya işverenler yanında çalıştığının araştırılarak, gerçek işveren veya işverenler belirlenmeli; dava dışı işveren bulunduğunun anlaşılması halinde HMK’nın 124. maddesi gereğince husumetin doğru işverene yöneltilmesi için davacıya mehil verilerek, işverenin davaya iştiraki sağlanmalı, davaya dahil edilen işverenin gösterdiği deliller toplanmalı ve elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Ayrıca, HMK 124/4. maddesi son cümlesi uyarınca, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ancak avukatla temsil edilen ... lehine, karar tarihi itibariyle yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca vekâlet ücretine hükmedilmemesi doğru görülmemiştir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece yanılgılı değerlendirme ve eksik araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Halı San. Tic. A.Ş."ye iadesine, 08.06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.