23. Hukuk Dairesi 2013/790 E. , 2013/1625 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı dava şartı yokluğundan davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılardan ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı, murisi...ün ........1953 tarihinde davalı kooperatifin ortağı olduğunu, ortaklığının ölümüne kadar devam ettiğini, mirasçılar olarak ortaklığın devam ettirilmesi yönünde davalı kooperatife müracaatları olmadığını, 06.02.2012 tarihli dilekçe ile 1953"ten bu yana bilanço güncellemesi yapılarak kâr payının ödenmesinin istendiğini, davalı tarafça ortaklık payı tespitinin 0,01 TL olduğunun bildirildiğini ileri sürerek, ortaklık payının bugünkü değerinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ortaklıktan çıkan üyelerle hesaplaşmanın nasıl yapılacağının 1163 sayılı Kooperatifler Kanun"un .... ve kooperatifin anasözleşmesinin ....maddesinde düzenlendiğini, davacılar murisinin ortaklık payı tutarının 0,01 TL olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, HMK"nın 106/.... maddesine göre tespit davasında davayı açanın hukuken korunmaya değer güncel bir yararının bulunması gerektiği, davacının eda davası açması gerekirken tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle, HMK"nun 115/.... Maddesi uyarınca dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı ... temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif ortaklık payı değerinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece eda davası açılabilecek hallerde tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 6100 sayılı HMK"nın 106.maddesine göre, "tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır". Somut olayda da, davacı murisinin ölümle son bulan kooperatif ortaklık payının dava tarihi itibariyle değerinin tespitini istemiş olup, hukukî yararının da bulunduğu çok açıktır. Hâl böyle olunca, Yasanın anılan hükmü dikkate alınmadan yanılgılı gerekçe ile işin esasına girilmeden davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur. Bu durumda mahkemece, tarafların tüm delilleri
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı ..."ün temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ....03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.