11. Hukuk Dairesi 2016/3458 E. , 2016/3930 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nce verilen 24/12/2010 tarih ve 2005/744-2010/1745 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi ... vekili, katılma yoluyla davacı vekili, ... (...) vekili ve davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, bazı noksanlıkların ikmali için dosya mahalline gönderilmişti. Bu noksanlıkların giderilerek dosyanın gönderildiği anlaşılmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin 1989 yılında Irak"ta termik santral yapım işini üstlendiğini, projenin finansmanı için ..."ye müracaat ederek 1.200.000 ve 680.000 Irak Dinarı tutarındaki iki teminat mektubunun ..."ne verilmesini sağladığını, ancak proje hayata geçirilmeden ..."in işgali ve savaştan dolayı mücbir sebeple işin ifa edilemediğini, bundan dolayı da Iraklı işverene verilmesi için temin edilen teminat mektuplarının hükümsüz hale geldiğini ileri sürerek anılan teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tespitini ve devre komisyonlarının davalılara tahmilini talep ve dava etmiştir.
Davalı .... vekili, müvekkilinin davada taraf sıfatının bulunmadığını, teminat mektubunun hükümsüzlüğü ile ilgili talebin esasen davacı ile muhatap bakanlık arasındaki hususlara ilişkin bulunduğu, müvekkilinin verdiği kontgarantinin teminat mektubu ile garanti edilen riskten tamamen farklı olduğunu, teminat mektubu iade edilinceye kadar bankanın komisyon talep edebileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili, davacının müvekkilinden kullandığı kredilerin geri ödenmediğini, ..."nin kararları uyarınca sadece Türk hukuku uygulanarak karar verilemeyeceğini savunmuştur.
Davalı ... savunma yapmamıştır.
Mahkemece, davacının 1989 yılında Irak"ta yapımını üstlendikleri ... projesi için sözleşme imzalandığı, bu proje için nakit kaynak ihtiyacı doğduğundan teminat mektubu kullanıldığı, ... "a başvuruda bulunularak 1.200.000 ve 680.000 Dinarlık iki adet teminat mektubunun kullanılacak kredinin teminatı olarak davalı ..."ne verildiği, ancak proje hayata geçirilmeden çıkan Körfez krizi nedeni ile projenin tamamlanamadığı, teminat mektuplarının bankaya verildiği ancak teminat mektupları süreli olmakla teminat ve hizmet vasfını kaybettiği, teminat mektuplarının devre komisyonunun son bulması ile iadelerinin gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, davaya konu iki adet teminat mektubunun hükümsüz olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Kararı, ... vekili, katılma yoluyla davacı vekili, .... (...) vekili ve davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, dava konusu garanti mektuplarının içeriğinde 818 sayılı Borçlar Kanununun 110/2 nci maddesi gereği mektuplarda belirtilen sürelerin sonuna kadar başvuru yapılmadığı takdirde hükümsüz olacaklarına dair bir hükme yer verilmemiş olması nedeniyle mahkemece davalı ...."nin verdiği kontrgarantilerin sürelerinin sona erdiği gerekçesiyle hükümsüz kaldıklarının kabulü doğru değilse de dava konusu kontgarantilerin sürelerinin dolmasından itibaren 10 yıllık sürelerin de dava tarihi itibariyle dolmuş bulunmasına ve davalılar .... ile ..."ın yargılamanın ilk celsesine katılarak davayı kabul etmemiş olmaları sebebiyle aleyhlerine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmolunmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalılar .... vekili ve ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; davacı dava dilekçesinde 04.08.1989 tarihli ... ve ... sayılı olup davalı .... tarafından davalı ..."a hitaben düzenlenen kontrgarantilerin hükümsüzlüklerinin tespitini istemiş olmasına ve dava konusu edilen bu kontrgarantilerin hükümsüzlüğü istemli davanın muhataplarının .... ve ... olmasına göre davalı ..."e bu davada husumet düşmez. Bu durumda, davalı ... hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
3- Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; davacı dava dilekçesinde, dava konusu kontgarantilerin hükümsüzlüğünün tespiti isteminin yanında, tespit anına kadar geçecek süre içinde tahakkuk edebilecek banka teminat mektubu devre komisyonlarının da davalılara tahmilini istemiş, mahkemece teminat mektuplarının hükümsüzlüğüne karar verildiği halde devre komisyonları ile ilgili talep hakkında olumlu ya da olumsuz bir hüküm tesis edilmemesi doğru olmamış, kararın bu yönden de bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar .... vekili ve ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın ... yararına BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ..."den harç alınmasına yer olmadığına, aşağıda yazılı bakiye 10,80 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ... Şubesinden alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacı ... davalı ... "e iadesine, 11/04/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.