22. Hukuk Dairesi 2016/33550 E. , 2017/8 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı ve feri müdahil vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili sendika üyesi işçilerin 6360 sayılı Kanun uyarınca 01.04.2014 tarihinden itibaren Oski Genel Müdürlüğü ve Altınordu Belediye Başkanlığına devredildiğini, devamında da aynı kanun uyarınca ihtiyaç fazlası kabul edilerek davalı ... Müdürlüğüne nakledildiğini, devir tarihinden önce işçilerin muhtelif belediyelerde çalıştığını, 6360 sayılı Kanun"un geçici .... maddesinin 10. fıkrası gereğince nakledilen işçilerin, nakledilmeden önce çalıştıkları Belediye ile müvekkili sendika arasında bağıtlanmış toplu iş sözleşmesinden, bu toplu iş sözleşmesi sona erene kadar yararlanacağını, sendika tüzüğüne göre de toplu iş sözleşmesinden yararlanan işçilerin sendikaya aidat ödemek zorunda olduğunu, söz konusu işçilerin sendikaya aidat ödemesinin 6356 sayılı Yasanın amir hükümleri gereği olduğunu, ancak davalı ... Müdürlüğünün kesmek zorunda olduğu aidatları ödemediğini ileri sürerek aidat alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı ve feri müdahil temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 18. maddesi kapsamında, sendika üyelik aidatı alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
6356 sayılı Kanun"un 18. maddesinin ikinci fıkrasına göre “Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle ilgili sendikaya ödenir.” Aynı maddenin üçüncü fıkrasına göre de “Yukarıdaki hükümlere göre ödenmesi gereken aidatı kesmeyen veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili işçi sendikasına ödemeyen işveren, bildirim şartı aranmaksızın aidat miktarını bankalarca İşletme kredilerine uygulanan en yüksek faiziyle birlikte ödemekle yükümlüdür.”
Hukukumuzda, sendika aidat alacaklarının tahsili yöntemi bakımından kaynakta kesinti olarak ifade edilebilecek “check off” sistemi benimsenmiştir. Buna göre, üyelik ve dayanışma aidatları işveren tarafından işçi ücretlerinden kesilerek belirli bir süre içinde sendikaya devredilmektedir(NARMANLIOĞLU, Ünal: İş Hukuku Toplu İş İlişkileri, İstanbul, Mayıs 2013, s.206; ESENER, Turhan/BOZKURT GÜMRÜKÇÜOĞLU, Yeliz: Sendika Hukuku, İstanbul, 2014, s.161).
Belirtilen kanuni düzenlemeye göre de, bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için yetki belgesi alan işçi sendikasının, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini ve sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilmesini ve sendikaya ödenmesini istemesi gerekir. Aksi halde işverenin yükümlülüğünden söz edilemez(NARMANLIOĞLU, s.207).
09.07.2013 tarihinde yürürlüğe giren “Sendika Üyeliğinin Kazanılması ve Sona Ermesi ile Üyelik Aidatının Tahsili Hakkında Yönetmelik” in dokuzuncu maddesinin ikinci fıkrasında da “İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikası veya toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa ya da sona ermişse yetki belgesi alan işçi sendikası, aidatların işçilerin ücretlerinden kesilmesi için işverene yazılı talepte bulunur” düzenlemesi yer almaktadır.
Dosya içeriğinden, davacı sendika ile toplu iş sözleşmesi bağıtlamış bulunan muhtelif belediyelerde çalışmakta olan uyuşmazlık konusu işçilerin, 6360 sayılı Kanun hükümleri gereğince davalı ... Müdürlüğüne nakledildikleri anlaşılmaktadır. Davacı vekili, 6360 sayılı Kanun"un .... maddesinin 10. fıkrası gereğince müvekkilinin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden faydalanmaya devam eden işçilerin, müvekkiline aidat ödemesi gerektiğini ileri sürmektedir.
6360 sayılı Kanun"un geçici .... maddesinin 10. fıkrasına göre “...Devredilen veya nakledilen işçilerin ücret ile diğer malî ve sosyal hakları; toplu iş sözleşmesi bulunan işçiler bakımından yenileri düzenleninceye kadar devir veya nakil işleminden önce tabi oldukları toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre, toplu iş sözleşmesi olmayan işçiler bakımından 2012 yılı Eylül ayında geçerli olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerine göre belirlenir.”
Madde metninden de açık olarak anlaşılacağı üzere, söz konusu düzenleme, devredilen işçilerin bireysel iş sözleşmeleri yönünden “ücret ile diğer malî ve sosyal hakları”nı belirlemeye yönelik olup, somut durumda önceki toplu iş sözleşmesi hükümlerinin, bireysel iş sözleşmesi hükmü olarak devam etmesi söz konusudur. Bu itibarla, davalı işyerinde, davacı sendikanın taraf olduğu önceki toplu iş sözleşmesinin yürürlüğünün devam etmesi söz konusu olmadığından, davalı işverenin aidat kesme ve ödeme yükümlülüğünden söz edilemez.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.