10. Hukuk Dairesi 2015/24105 E. , 2017/4569 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, 2926 sayılı Kanun kapsamında ... Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının 04.11.1980-02.01.1981tarihleri arasında 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olduğu, 02.04.1990-31.12.1993 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olduğu, her ne kadar 01.08.1992 tarihinde ... Bağkur sigrtalısı olarak tescil edilmişse de, aynı dönemde 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalı olduğundan tescil tarihi itibariyle sigortalılığının davalı Kurumca iptal edildiği,bu nedenle 01.08.1992 tarihinden çiftçiliğinin sona erdiği tarih olarak belirttiği 2005 yılına kadar sigortalılığının tespitini talep etmiş, 01.01.1994-24.03.2005 tarihleri arası 2926 sayılı Kanun kapsamında ... Bağ-Kur sigortalılığına karar verildiği anlaşılmaktadır.
2926 sayılı Kanunun “Sigortalı sayılmayanlar” yan başlıklı 4 üncü maddesinin (a) bendinde, “Bu Kanunun uygulanmasında;a)Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan ... kuruluşlarına prim veya emeklilik keseneği ödemekte olanlar, ... sigortalı sayılmazlar” hükmünün esas alınması gerektiği gözetilmemiştir. Nitekim davacının buna göre, 01.08.1992 tarihinde tescil ile başlayan ... Bağ-Kur sigortalılığı geçerli değildir. Sigortalılığının 01.01.1994 tarihi itibariyle başlayabilmesi için de, herhangi bir tescil başvurusunun bulunması veya aynı döneme ilişkin herhangi bir iradi prim ödemesi yada bu dönemler arasında ürün satışı ve bu satışlardan dolayı prim tevkifatının bulunması gerekmektedir.
1994-2005 yılları arası yönünden ise yöntemince araştırma yapılması gerekmekte olup, bu kapsamda;
1-Çekişmeli dönemde davacının nerede oturduğu; Nüfus Müdürlüğü, İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı ve Muhtarlık kayıtları esas alınarak belirlenmeli,
2-Dönem içinde ... Bankası, Kooperatif veya Birlikler aracılığıyla "...sal Amaçlı Kredi" kullanıp kullanmadığı araştırılmalı,
3-25.04.2006 gün 26149 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5488 sayılı ... Kanunu"nun 19. maddesi uyarınca Çiftçi Kayıt Sistemine dahil edilerek doğrudan gelir desteği alıp almadığı ve bu bağlamda davacının hangi ürünleri ekerek bunları nerelere sattığı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu"nun "Zirai Kazanç, Zirai Faaliyet, Zirai İşletme, Çiftçi ve Mahsulün Tarifi" başlıklı 52, "Zirai Kazançta Vergileme" başlıklı 53, ve "Vergi Tevkifatı" başlıklı 94 vd. maddeleri ile 213 Vergi Usul Kanunu"nun "Vergi Kesenlerin Sorumluluğu" başlıklı 11. maddesi kapsamında zirai kazançlarından dolayı vergi ödeyip ödemedikleri araştırılmalıdır.
4-...sal faaliyeti kapsamında ilaç, gübre ve sulama parası ödeyip ödemediği, varsa bunların fatura ve belgelerinin nelerden ibaret olduğu, ... Odası, Kooperatif veya Birliklere üyeliği varsa bu kuruluşlara düzenli bir şekilde aidat ödeyip ödemediği araştırılmalı, tarımsal faaliyete elverişli tapulu taşınmazının bulunup bulunmadığı, tarımsal faaliyetin taşınmaz kiralanması yoluyla gerçekleştirildiğinin savunulması halinde; taşınmazların, kimden hangi yıllar için kiralandığı, kiracının; kiralama yoluyla faaliyetini yürütmeye elverişli alet ve edavatının bulunup bulunmadığı araştırılmalı, traktörünün bulunduğunun ileri sürülmesi halinde, traktörün hangi tarihte satın alınıp ilgilisi adına trafiğe tescil edildiğini gösteren fatura ve trafik tescil belgesinin celp edilmeli,
5-Hayvan yetiştiriciliği bulunduğunun ileri sürüldüğü hallerde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 01.06.2011 gün ve 2011/10-306-365 sayılı kararında da belirtildiği üzere 16.05.1986 tarihinde yürürlüğe giren 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu"nun 22. maddesi kapsamında hayvanlarına ilişkin menşe şehadetnamesinin bulunup bulunmadığı tespit edilerek, büyük ve küçükbaş hayvanlarına ilişkin istatistik bilgileri ve bu hayvanlara ilişkin yapılması zorunlu bulunan periyodik aşılara ilişkin bilgiler İlçe ... Müdürlüklerinden sorulmalı, köy muhtarı ve ihtiyar heyeti üyeleri gibi tarımsal faaliyetin varlığını yakından bilebilecek durumdaki tanıklar dinlenilerek sigortalılık olgusunun varlığı hiçbir duraksamaya yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulmalıdır.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 29.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.