Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, davacının ...,... ve ... sicl nolu işyerlerinden yapılan 4/a sigortalılık bildirimlerini iptal eden Kurum işleminin iptali ve bu iş yerlerinde geçen hizmetinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan ... hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu tür davalarda, davacının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; çalışmaları ile ilgili tüm belgeler davalı Kurumdan; puantaj kayıtları ve ücret tediye bordrolarının asılları işverenden getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı; dava konusu dönemde işyeri devri yada işverenler arasında organik bağ bulunup bulunmadığı araştırılmalı, davacı ile birlikte çalışan ve işverenlerin bordrolarında kayıtlı kişiler ile, aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler resen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, bunun dışında sigortalının kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu gereğince araştırılmalı, tespiti istenen dönemde davalı işyerinde Kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa belgeler getirtilmeli, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, işyerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği ve yapılan iş nazara alınmalıdır.
Eldeki davada, davacı adına, babasına ait ... sicil nolu işyerinden 05.07.1999 tarihli işe giriş bildirgesinin 09.08.1999 tarihinde Kuruma verildiği ve 11.08.2003’e kadar bu işyerinden bildirim yapıldığı ancak davacının bu iş yerinde ne iş yaptığının belirlenmediği, tanık beyanlarına göre davacının babasının kamyon ile tuğla nakil işi yaptığının anlaşıldığı, ... sicil nolu işyerinden 09.12.2003-30.11.2004 tarihleri arasında, ... sicil nolu işyerinden ise 15.12.2004-18.07.2008 tarihleri arasında bildirim yapıldığı, davacının 21.07.1999 yılında geçirdiği trafik kazası sonucu ... Devlet Hastanesi’nin 01.02.2006 tarihli sağlık kurulu raporuna göre %72 oranından özürlü olduğu, yine ... Araştırma ve Eğitim Hastanesi’nin 21.09.2007 tarihli raporunda yardımsız yürüyemediğinin belirtildiği dosya kapsamındaki belgeler ile sabittir. Mahkemece, davacının ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi"nin 21.09.2007 tarihli raporuna göre 21.07.1999 tarihinde geçirdiği trafik kazası nedeni ile kafa travması geçirdiğinden 1 yıl süre ile çalışamayacak derecede bakıma muhtaç bir halde olduğu, işe giriş bildirgesinin kazadan sonra verildiği, buna göre çalışmaya başladığı 05.07.1999 tarihinde çalışabilir halde ise de kazadan sonraki 1 yılda çalışmasının mümkün olmadığı, kazadan sonra yapılan bildirimle sağlık güvencesi sağlanmak istendiği, fiili çalışmaya ilişkin delilin bulunmadığı gerekçesi ile ... işyeri sicil numaralı babası adına kayıtlı işyerinde çalışmasına ilişkin hizmetlerin iptaline ilişkin davacının talebini reddetmiş, davacının 1057591.45.8 numaralı ... Vakfı Sağlık ve Sosyal Tesisleri İktisadi İşletmesine ait işyerinde ve ... nolu ... Özel Sağlık AŞ ünvanlı işyerinde fizik tedavi gördüğü hastanede aynı zamanda danışma bölümünde gelen hasta ve ziyaretçileri ilgili bölümlere yönlendirme, galoş giyilmesi hususunda uyarıda bulunma, otoparkta araç yeri gösterme gibi özür durumu ile uyumlu işlerde çalıştığı, bu çalışmalarının fiili olarak gerçekleştiği, Kurumun bu işyerlerinden yapılan bildirimleri iptalinin yasal düzenlemeye ve fiili duruma uygun olmadığından bu işyerleri yönünden davacının talebinin kabulüne karar verilmiştir. Mahkemenin kararı eksik inceleme ve değerlendirmeye dayalıdır. Davaya konu tüm bildirimler yönünden yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda davacının yaptığı işin niteliği belirlenmeli, işyeri bordro tanıkları dinlenmeli, bordro tanıklarına ulaşılamaması halinde komşu işyeri bordrolu çalışanları tespit edilip dinlenilmeli, davacının tedavi süresi, tüm işyerlerinde yaptığı iş ve özürlülük durumu irdelenmeli, çalışma şüpheye yer bırakmayacak şekilde ortaya konulmalıdır.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak, elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı ve davalı Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 25.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.